Hayvan hakları
Görünüm
Hayvan hakları ile ilgili daha fazla bilgiye Vikipedi'den ulaşabilirsiniz.
- Önce insan diyorlar. Ama hangi insan? Su içmeye gelmiş ayıyı recmeden insan mı? Eşeğin gözünü oyan insan mı? Terrier cinsi köpeğin bacağını kesip yavrusunu onun gözü önünde yakan insan mı? Kedi yavruları ortalığı pisletiyor diye gözlerine asit döken insan mı? — Ahmet Kemal Şenpolat [1]
- Hayvanların hakları olmadığı ve onlara davranışımızın ahlaken önemsiz olduğu iddiası Batı barbarlığının ve ilkelliğinin mükemmel bir örneğidir. Ahlakın yegane garantisi evrensel merhamettir. — Arthur Schopenhauer [2]
- İnsanlar da hayvandır, o halde hayvan hakları insan haklarıdır. — David Cowles-Hamar [3]
- Hayvan haklarını da insan hakları kadar destekliyorum. Tam bir insan olmanın yolu budur. — Abraham Lincoln [4]
- Yetişkin bir at ya da köpek, ussal kapasitesi ve iletişim yetileri bakımından, bir günlük, bir haftalık, hatta bir aylık bir bebekle kıyaslanamayacak kadar gelişmiştir. Kaldı ki öyle olmadığını farz edelim, bunun ne önemi olurdu? Asıl soru, ‘akıl yürütebiliyorlar mı’ ya da ‘konuşabiliyorlar mı’ değil, “acı çekebiliyorlar mı’ sorusudur. — Jeremy Bentham [5]
- Hayvan hakları, hem sayı hem de acılarının şiddeti anlamında dünyanın en çok ezilen canlılarının özgürlüğüne dair bir düşünce olarak kalmamalı sadece; toplumsal bir hareket olmalı. — Steve Best
- Hayvan hakları, hayvanların bizimle eşit olduğunu söylüyor; ne de olsa hepimiz hayvanız, sadece öteki hayvanlardan söz ediyoruz; hepimizin acıdan, işkenceden, ölümden uzak olmak istiyoruz; özgür olmak ve aile üyelerimizle beraber olmak istiyoruz. — Steve Best [6]
- Gerçekleşmesi yüzyıl mı alır onu bilemem ama eğer toplumların gelişimleri bir felaketle ya da bugünden öngöremediğimiz bir etkiyle kesintiye uğramazsa, İnsanlığın vejetaryenliğe geçişi ve hayvan haklarının yükselişi beni kesinlikle şaşırtmayacaktır. — Noam Chomsky [7]
- Hızla büyüyen ve gittikçe daha da etkili olan bir grup filozof, etikçi, hukuk profesörü ve aktivist, zamanımızın en büyük mücadelesinin hayvan hakları için verileceği konusunda ikna olmuş durumdalar. — Michael Pollan [8]
- Devrim, insan ve hayvan hakları ve özgürlük bir bütündür. — Emre Kongar [9]
- Hayvanlar ve insanların aynı madde ve tozu paylaştığına ilişkin bu son derece basit ve sorgulanamaz gerçek, insanların zihinlerinde yer ettiği zaman, hayvanların gerçekten hakları olacak ve canları rezil bir serserinin ruh hali ve vicdansızlığına bağlı olmaktan kurtulacaktır. Ancak o zaman, şarlatan doktorlar sayısız hayvan üzerinde en cani işkenceleri deney adı altında uygulayamayacak, tüm tuhaf ve cahilce arzularını gerçekleştiremeyecekler. — Arthur Schopenhauer [10]
- 'Hayvan Hakları Akımı' şu anda gezegenin en önemli, en dinamik ve en güçlü akımıdır. Tüm 'insan hakları' akımlarına bakın, nerdeler? Feminizm akımı nerede, sivil hakları akımı nerede, savaş karşıtı akım nerede? Tamamen bitik haldeler. Etkisizler, tamamen bir kenara atılmış, yok olmuş durumdalar. Fakat eğer, "Hayvan Hakları Akımı nerede?" diye sorarsanız; her yerdedir!
Şiddeti ve korkunç trajediyi durdurmak için kişi, barış şarkıları söylemekten biraz daha fazlasını yapmalıdır. Bu akımın evrim geçirip, 'İrlanda Cumhuriyet Ordusu' gibi bir akıma dönüşeceği ve şimdiki kullanılan taktikleri değil de -şimdiki kullanılan taktikler terörizm değildir- masum ve silahsız kişiler ya da hayvan deneyleriyle ilgisi olmayan bir kişi zarar gördüğünde, gerçek terörist taktikler kullanacağı imkansız bir şey değildir. Fakat bunun doğuracağı sonuçlar bazen kaçınılmazdır.
Eğer rahatlık içinde olan bir çocuk ile, mutlak sıkıntı içinde olan bir hayvanı korumak arasında bir seçim yapmam gerekse, her seferinde hayvanı korurum.
Savaşların varolmasının sebepleri, mantığı kullanmanın, ikna etmenin, diyalogların başarısız olması ve iki değişik tarafın kavgasının sabitleşip, şiddete dönüşme tehdidi içinde olmasıdır. 19. yüzyıl Amerika'sında insan köleliği konusunda iç savaş vardı. İleride bir gün, 21. yüzyılda ya da ötesinde hayvan hakları konusunda da iç savaş çıkabilir! — Steve Best [11] - İnsan ve hayvan özgürlüğü hareketleri birbirinden ayrılamaz; çünkü hepsi özgür olmadan hiçbiri özgür olamaz. İnsanlar hayvanları sömürdüğü sürece huzurlu, insancıl ve sürdürülebilir toplumlar geliştiremez. Aynı şekilde hayvanlar da toplumlarda derin psikolojik ve kurumsal değişiklikler yapılmadan özgürlüklerine kavuşturulamazlar. — Steve Best
- Hayvanlar sadece meta olarak görülmeye devam ettikleri sürece, onlara karşı uygulan muamelelerde anlamlı farklılıklar gerçekleşmez. — Gary L. Francione [12]
- Elbette hayvanlardan farklıyız; hayır, onlar elbette uzay gemisi yapamazlar, hayır onlar matematikten anlamazlar, hayır, tabii ki Shelley gibi romantik şiir yazamazlar. Lanet olsun! Siz bir balina gibi yüzebilir misiniz? Kartal gibi uçabilir misiniz? Bir yarasa gibi işitebilir misiniz? Bir kedi kadar güzel misiniz? Bir kedi kadar güzel kokuyor musunuz? Kimlerin hak sahibi olacağı ve kimlerin hak sahibi olamayacağı, kimlerin topluma dahil olup olamayacağı türünden bir ahlaki evrende kriterimizi akıl olarak belirlemek tamamen saçmadır ve ayrımcılıktan başka bir şey değildir! Eğer zürafalar insan ırkı kadar geri kafalı, kendini beğenmiş ve önyargılı olsaydı en az 2 metrelik boynunuz olmadığı sürece hiçbir hakkınız olmayacaktı. Sizi dirikesimle kestikleri, yiyecek olasınız diye kesip biçtikleri, sırf o kadar uzun bir boynunuz yok diye size her türden işkenceyi yaptıkları böylesine emperyalist bir zürafa dünyasında yaşamak ister miydiniz? İşte bizim ahlaki kodumuz böylesine ayrımcı ve önyargılı. — Steve Best [13]
- Hayvan haklarına aslında "insan hakları" mücadelesinden geldim. 1980'lerin başlarında bir üniversite öğrencisiyken, Orta Amerika ve Güney Afrika gibi meselelerle ilgileniyordum, bunlar da 1980'lerin başlarında oldukça önemli politik konulardı. Hem Marks’ı hem de sol literatürden başka isimleri bol bol okuyordum, anti-emperyalist ve ırkçılık karşıtı gruplarda çalışıyordum, politik bir eğitimden geçiyordum. 24 yaşımdayken bir aydınlanma anı yaşadım, bir gece double cheeseburger yerken oldukça açık ve net bir şekilde, hayatımda ilk kez yediğim şeyin boğazlanmış bir hayvanın cesedi olduğunu anladım. Bu görüntü aklımdan çıkmak bilmiyordu, bu görüntüyle hayvandan meydana gelmiş o sözde yiyecek arasında bağlantı kuruyordum ve öylesine rahatsız oldum ki yediğim şeyi tükürdüm, yeniden et yemeye çalıştım ama yiyemedim. İçsel anlamda bir şeyler oluyordu, bu konuda hiçbir bilgim yoktu, herhangi bir kitap okumamış, bir konferansa filan da gitmemiştim, olay tamamen içsel bir durumdu, bir çeşit önsezi gibiydi. Bu olaydan kısa bir süre sonra vejetaryen oldum.[14]
- Hayvan hakları, insan türü kimliğine yapılmış bir taarruzdur. Bu taarruz; türcülük pusulasını paramparça ederek, dünyadaki yerini bulmak için kullandığı kozmolojik haritalarını sorgulamaya çağırır insanları. Hayvan hakları, insanların hayvanlar üzerindeki üstünlük iddialarından vazgeçmesini talep eder. İnsanlardan gücün sorumluluk gerektirdiğini, güçlü olmanın haklı olmak olmayabileceğini, ve geniş bir neokorteksin doğal dünyaya tecavüz edip onu yağmalamak için bir mazeret olmadığını idrak etmelerini ister. — Steve Best [15]
- Hayvan hakları modern insanlığın tertiplediği eşitlik, demokrasi ve haklar gibi en yüksek değerlerin geliştirilmesinde bir sonraki sahne. Kendimizi gezegene hükmeden yarı tanrılar olarak gören o sapkın kavramlarımızı, yaşayan büyük ilişkiler ağına ait ve bu ağ içerisinde birbirine bağımlı varlıklar olduğumuzu söyleyen daha alçakgönüllü ve bütüncü bir nosyonla değiştirmek zorundayız. Tahakkümcü ve türcü kimlikler bizi felaketler yokuşundan aşağıya doğru yuvarlıyor. Eğer insanlık ve yaşayan dünya, bir bütün olarak bir geleceğe sahipse, insanlar hayatın tümüne saygı duyan evrensel bir etik kavramını kucaklamak zorundalar. — Steve Best [15]
- Hayvan Özgürlüğü hareketinin görmek istediği dünya, özgür bir dünyadır. ALF veya ARM eylemcileri değildir terörist olanlar; teröristler bu dünyanın hükümetleridir. Gökler, okyanuslar ve toprak herkes için bedava-özgür olmalıdır. Gökler B52 uçaklarının değildir. Kartallar ve serçeler içindir. Okyanuslar nükleer denizaltılar için değildir. Balinalar ve balıklar içindir. Ve toprak tanklar geçsin gitsin diye değildir, bombalar toprakları havaya uçursun diye değildir. Bizim için ve diğer türlerden erkek ve kız kardeşlerimiz içindir. Ben özgür bir dünya görmek istiyorum. Irkı, cinsiyeti, veya türü ne olursa olsun özgür. Bütün canlıların barış ve huzur içerisinde yaşayabildiği bir dünya görmek istiyorum. — David Barbarash [16]
- Bir insanın ya da hayvanın ahlaki statüsünün o hayvan ya da insanı dünyaya getirenler tarafından belirlenemeyeceği gibi, ahlaki bir kavramın uygulanması da onu tasarlayanlar tarafından belirlenemez. Ahlaki haklar sadece onları tasarlayanlar için geçerli olsaydı, insanlığın büyük bir kısmı ahlaki topluluktan dışlanmış olurdu. Bugün anladığımız biçimiyle hak anlayışı, başlangıçta sadece varlıklı, beyaz, erkek toprak sahiplerinin çıkarlarını korumak amacıyla geliştirilmişti; aslında ahlaki kavramların pek çoğu tarihsel olarak ayrıcalıklı erkeklerin çıkarı için geliştirilmişti. Zamanla, eşit gözetilme ilkesi uyarınca benzer durumları benzer şekilde ele almamız gerektiğini kavradık ve hakları (ve diğer ahlaki kavramları) başka insanları da kapsayacak şekilde genişlettik. Eşit gözetilme ilkesi uyarınca bazı insanların başkalarının malı olmasının ahlaki açıdan kabul edilemez olduğuna karar verdik. Eşit gözetilme ilkesini hayvanlara da uygulayacak olursak, kaynak muamelesi görmeme hakkını hayvanlara da tanımamız gerekir. — Gary L. Francione [17]
- Hayvanların hak anlayışını geliştirmemiş olmaları ya da bunu kavrayamacak olmaları önemli değil. İnsanların haklardan yararlanmak için potansiyel olarak bu anlayışı geliştirebilecek olmaları ya da bunu kavramaları gerekmiyor. Örneğin, ileri derecede zeka geriliği olan bir insan bir hakkın ne demek olduğunu kavramayabilir, ama bu, onu en azından kaynak muamalesi görmeme temel hakkından mahrum bırakabilleceğimiz anlamına gelmez. — Gary L. Francione [18]
- Hayvan hakları hareketini bir vakum içerisine koyamazsınız. Onu tarihsel bir bağlam içerisine koymalısınız. Bizler, insan olmayan ve hissetme yeteneğine sahip canlıların kendi iradelerine karşı konularak sömürülmemesi, esir edilmemesi, ve kötü bilim ve çıkar sağlamak amacıyla kimsenin aklının almayacağı bir şekilde işkenceye tabi tutulmaması için savaşıyoruz. — Jerry Vlasak [19]
- Hayvan hakları hareketi küresel bir çerçevede büyük bir yoğunluk gösteriyor, toplumda, etik ve insan bilincinde güçlü değişimler yaratıyor. Doğrudan eylem bölümleri her gün düzinelerce kez endüstrilere saldırı düzenliyor, İngiltere’de bu durum o kadar etkili ki ekonomiye her yıl milyarlarca pound zarar veriliyor, bugün artık uluslararası biyoteknoloji ve ilaç şirketleri para kaybediyorlar. İngiltere’deki doğrudan eylem düzenleyen anti-dirikesimci hareket bu yüzden El-Kaide’ye kıyasla ekonomi için daha büyük bir tehdit olarak algılanıyor. ABD’de ELF ve ALF en önemli iki “yerel terörizm” tehdidi olarak görülüyor, bunu FBI’ın terörizm tanımlarına inandığım için değil, hayvan özgürlüğünün şirketler ve tür ayrımcısı değerlere yönelik tehdidini göstermesi açısından söylüyorum. Hayvan hakları küresel anlamda sadece ilgi çekmekle kalmıyor, bu gerçekten de küreselleşmiş bir hareket, insan hakları hareketlerine kıyasla insan paradigmalarını daha radikal şekillerde değişime uğratıyor. Gerçekten de, etiği insanlarla sınırlayan insancıllıktaki hataları düzeltip etiği daha geniş bir ölçeğe yerleştiriyor. — Steve Best [20]
- Arkadaşlarınıza hayvan haklarından söz ettiğinizde herhalde öncelikle insanlara önem vermeniz gerektiğini söylerler size. Eğer bir süredir etik vegansanız herhalde defalarca insanların insan sömürüsüyle ilgili sorunları çözer çözmez hayvan sömürüsüyle ilgili sorunları da çözeceklerini söylediklerini duymuşunuzdur. Ne yazık ki et sever solcular bu son derece zayıf argümanla ortaya çıkıyorlar, ayrıca Peter Singer’ın belirttiği gibi gene ne yazık ki ne insanlar ne de hayvanlar için bir şey de yapmıyorlar. Tahmin edilebileceği gibi, bu insanlara verdiğimiz tepkiler bütün sömürü çeşitlerinin bir şekilde birbiriyle bağlantılı olduğunun altını çiziyor genelde. Bir çeşit sömürüye son vermek için çabalamak aynı şekilde diğer sömürü ve tahakküm biçimlerini de ortaya çıkarıyor. Daha basit söylemek gerekirse, insan hakları ve hayvan hakları için çabalamanın birbirini kapsayan amaçlar için çalışmak olduğunu kim söylemişti? Birçok hayvan hakları aktivisti diğer toplumsal adalet alanlarında da var. Hayvan haklarını diğer toplumsal adalet davalarının dışında görenlerse bariz bir miyopluk yaşıyorlar. — Bob Torres, Jenna Torres [21]
- Temelde etik, birisinin diğerine acı çektirmemesini ya da diğerinin özgürlüğünü ya da hayat kalitesini böyle yapmayı gerektirecek sebepler var olmadıkça (meşru müdafaa gibi) ortadan kaldırmamasını gerektiriyor. Hayvan duygularının, zekasının ve sosyal hayatının karmaşıklığı üzerine ciltler dolusu bilimsel yazının yanında bir canlının hissetme yeteneğinin olması onun temel haklarının var olması anlamında gerekli ve yeterli bir koşuldur. — Steve Best [22]
- Hayvan Hakları, hayvanların bu gezegen üzerinde en az insanlar kadar var olma hakkı olduğunu söyleyen radikal bir görüştür. Sömürülmeme, köleleştirmeme ya da öldürülmeme hakkı olduğunu, kendimiz için var olduğunu ilân ettiğimiz aynı hakların hayvanlar için de var olduğunu söyleyen görüşün adıdır. — Roland Windsor Vincent [23]
- En manasız insan menfaatleri söz konusuyken, ama hayvanların menfaatleri son derece yaşamsal öneme sahipken bile insanların menfaatlerini hayvanların menfaatlerinden üstün tutmayı seçiyoruz; bu, gerçekten bir ölüm kalım meselesi. Aslında yaptığımız şey, mülkiyet sahibinin çıkarı ile bir mülkiyet parçasının çıkarı arasında seçim yapmaktır. Böylece bu ”çıkar çatışması”nın sonucu daha başta belli olmuş olur. — Bob Torres [24]
- Dünyada dil, din, ırk, milliyet kavramının dikkate alınmadığı ve herkesin ne olursa olsun tek bir dava için ittifak kurduğu en büyük birlik hayvan haklarının korunmasıdır. (...) Bir diğer deyişle hayvan haklarının savunulması, onlara eziyet edilmemesi için mücadele eden iyi bir Alman bizler için hayvanlara kötü davranan bir Türkten daha önde gelir. Ya da onların hakkını sonuna kadar savunan bir Brezilyalı köylü, hayvanları zehirlemeyi alışkanlık haline getirmiş bir belediye başkanımızdan benim için daha makbuldür.
Çünkü hayvan haklarını savunanlar tek bir amaç için birleşmişlerdir, o da hayvanların insanlardan eziyet görmemesi, sömürülmemesi ve bu dünyada onların da yaşama haklarının savunulması ve bizlerle beraberce yaşamalarıdır. Çünkü bu dünya hepimizindir. — Ahmet Kemal Şenpolat [25] - Hayvan hakları umurumda değil. — Bülent Ersoy [26]
- İnsan hayatı doğadaki bütün canlıların hayatından daha önemlidir, bunu düşünüyorum böyle savunuyorum.[27], Van'da bir başıboşun vatandaşa saldırması olayı üzerine yorumu. - Yıldız Tilbe
Ayrıca Bakınız
[değiştir]- Veganlık
- Hayvan özgürlüğü hareketi
- Türcülük
- Hayvanlar
- Karnizm
- Steve Best
- Roland Vincent
- Gary L. Francione
- Başıboş köpek
Kaynakça
[değiştir]- ↑ Şenpolat, Ahmet Kemal. "Türkiye'nin zayıflarla dolu hayvan hakları karnesi". Al Jazeera Turk - Ortadoğu, Kafkasya, Balkanlar, Türkiye ve çevresindeki bölgeden son dakika haberleri ve analizler.
- ↑ Arthur Schopenhauer, The Basis of Morality
- ↑ "hayvanozgurlugucevirileri.com". hayvanozgurlugucevirileri.com.
- ↑ For the People - Abraham Lincoln Association
- ↑ Jeremy Bentham, The Principles of Morals and Legislation
- ↑ "hayvanozgurlugucevirileri.com". hayvanozgurlugucevirileri.com.
- ↑ (1993 yılında Z Dergisi'nden Michael Albert’a verdiği mülakat)
- ↑ "An Animal's Place". Michael Pollan. 10 Kas 2002.
- ↑ Twitter resmi hesabı
- ↑ Arthur Schopenhauer, Parerga ile Paralipomena
- ↑ "Animal Liberation: How Do We Get There? ~Dr. Steve Best".
- ↑ "Farklı Bir Bakışla "Hayvan Haklarına Giriş" - Yeliz Kızılarslan - bianet".
- ↑ (Dr. Steve Best’in 05 Eylül 2012 günü Roma’da Sapienza Üniversitesi’nde verdiği “Hayvan Özgürlüğü ve Ahlâkî İlerleme: İnsanın Evrim Mücadelesi” başlıklı konuşmasından alıntı).
- ↑ "Nettverk For Dvrs Frihet" adındaki Norveçli Türcülük karşıtı Grupla yapılan röportajdan alıntı. — Steve Best
- ↑ 15,0 15,1 "drstevebest.org".
- ↑ "hayvanozgurlugucevirileri.com". hayvanozgurlugucevirileri.com.
- ↑ Gary L. Francione, Hayvan Haklarına Giriş - Çocuğunuz mu Köpeğiniz mi?, s.302
- ↑ Gary L. Francione, Hayvan Haklarına Giriş - Çocuğunuz mu Köpeğiniz mi?, s.303
- ↑ "hayvanozgurlugucevirileri.com". hayvanozgurlugucevirileri.com.
- ↑ "hayvanozgurlugucevirileri.com". hayvanozgurlugucevirileri.com.
- ↑ Bob Torres and Jenna Torres, Vegan Freak
- ↑ "hayvanozgurlugucevirileri.com". hayvanozgurlugucevirileri.com.
- ↑ "hayvanozgurlugucevirileri.com". hayvanozgurlugucevirileri.com.
- ↑ "hayvanozgurlugucevirileri.com". hayvanozgurlugucevirileri.com.
- ↑ Şenpolat, Av Ahmet Kemal. "Hayvan hakları savunulmasında milliyetçilik olmaz". CNN Türk.
- ↑ "'Hayvan hakları umrumda değil'". Posta.
- ↑ https://web.archive.org/web/20230206140230/https://twitter.com/HAYKOCPQN/status/1622172090223697920
Kişiler | Atasözleri | Konular | Kitaplar | Hayali karakterler | Filmler | Diyaloglar | Belgeler | Duvar yazıları | Mesajlar | Gaflar | Sloganlar