İçeriğe atla

Vikisöz:Kullanıcılar

Vikisöz, özgür söz dizini
(Vikisöz:E sayfasından yönlendirildi)

Vikisöz'de bir kullanıcının belirli eylemleri gerçekleştirebilmesi, bazıları sistem tarafından otomatik olarak atanan, bazıları da elle atanması gereken çeşitli etiketlerin o kullanıcı hesabıyla ilişkilendirilmesini gerektirir.

Herhangi bir etikete sahip olan kullanıcı, o etikete sahip olan 'kullanıcı grubunun' belirli izinlerine ve MediaWiki yazılımının o kullanıcı grubu tarafından kullanılmasına izin verilen belirli özelliklerini kullanma yetkisine sahip olur.

Kullanıcılar, üyesi oldukları yetki grubunun mümkün olan en üst izinlerine sahip olurlar. Örneğin bir kullanıcı, hem hizmetli, hem de bürokrat ise; hem hizmetli kullanıcı grubundaki kullanıcılar tarafından girilebilen "A" sayfasını hem bürokrat kullanıcı grubundaki kullanıcılar tarafından girilebilen "B" sayfasını hem de yalnızca devriye ve hizmetli gruplarındaki kullanıcılar tarafından girilebilen "C" sayfasını kullanabilir.

Kullanıcı grupları

[değiştir]

Temel kullanıcı grupları

[değiştir]

Anonim kullanıcılar

[değiştir]

Bir hesap oluşturmamış ya da kullanıcı girişi yapmamış tüm katkıcılar, tüm Vikisöz sayfalarını (bazı girişi kısıtlanmış Özel sayfalar hariç) okuyabilir ve yarı koruma hâlinde olmayan tüm sayfaları düzenleyebilirler. Herhangi bir isim alanındaki sayfaların tartışma sayfalarını oluşturabilirlar fakat Viki'nin bazı yerlerinde sayfa oluşturmak için yardım istemeleri gerekebilir. Anonim kullanıcılar dosya yükleyemezler. Bir maddeye bir ya da daha çok dış bağlantı eklemek istediklerinde bir CAPTCHA sorusunu cevaplamak ve sayfa ön belleğini boşaltmak için bir onay linkine tıklamak zorundadırlar. İnternete her girildiğinde çoğunlukla farklı bir IP numarası alındığı için, farklı zamanlarda farklı anonim kullanıcılar tesadüfen aynı IP numarasına sahip olabilirler. Ayrıca tüm kullanıcılar, site API'sini 500 kayıtlık betikler hâlinde sorgulayabilir.

Yeni kullanıcılar

[değiştir]

Bir hesap oluşturan kullanıcı, derhal yeni maddeler yaratmaya (MediaWiki isim alanı dışında ve dakikada en fazla 8 tane olmak üzere) başlayabilir ve ayrıca eğer tercihlerinde bir elektronik posta adresi belirlemişse diğer kullanıcılara elektronik posta gönderebilir. Giriş yapmış tüm kullanıcılar yaptıkları değişiklikleri küçük değişiklik olarak işaretleyebilir. Sayfa ön belleğini bir onay adımına gerek kalmaksızın boşaltabilir fakat dış bağlantı eklerken CAPTCHA sorularını cevaplamak zorundadır. Ayrıca kayıtlı bir kullanıcı, Özel:Tercihler aracılığıyla veya kendi monobook.css ya da monobook.js dosyalarına CSS ya da JavaScript kuralları ekleyerek, kendi kullanıcısı için Wikimedia arayüzünü ve seçeneklerini özelleştirebilir.

Otomatik onaylanmış kullanıcılar

[değiştir]

Vikisöz'deki bir dizi yetki yalnızca belirli gereksinimleri sağlayan kullanıcı hesaplarına verilir: 'autoconfirmed' grubuna dahil olma şartlarına sahip olan kullanıcılara. Bir kullanıcı ne zaman kısıtlanmış bir eylemi gerçekleştirmek isterse yazılım tarafından kendiliğinden onaylanmış olma durumu kontrol edilir. Bir kullanıcının kendiliğinden onaylanması çeşitli durumlarda farklılık gösterebilir: Vikisöz'deki pek çok kullanıcı için hesabın dört günden önce açılmış olması ve en az 10 değişiklik yapmış bulunması yeterlidir. Ne var ki, Tor ağı üzerinden bağlanan kullanıcılar için bu şartlar, 90 gün ve 100 değişiklik olarak değiştirilmiştir.

Kendiliğinden onaylanmış olma durumu, maddelerin adlarının değiştirilmesi, yarı koruma altındaki sayfaların düzenlenmesi ve dosya yükleme ya da hâli hazırda bulunan bir dosyanın üzerine yenisini yükleme işlemleri için gereklidir. Bir kullanıcı kendiliğinden onaylanmış olduğunda, pek çok eylem için CAPTCHA girmesi gerekliliği ortadan kalkar.

Onaylanmış kullanıcılar

[değiştir]

Bazı durumlarda, bazı hesapların alışıldık otomatik onay sürecinden muaf tutulması gerekmektedir. 'confirmed' grubu 'autoconfirmed' grubuyla aynı yetkilere sahiptir, fakat bu etiket gerekli görüldüğünde kâhyalar tarafından sağlanabilir. Bu gruptaki kullanıcıları görmek için bu sayfaya bakabilirsiniz.

Hizmetliler, bürokratlar ve kâhyalar

[değiştir]

Hizmetliler

[değiştir]

Vikisöz'de hizmetlilik güç değil sorumluluk anlamına gelir. Hizmetlilerin topluluğu yönetme durumları yoktur. Tüm diğer Vikisöz editörleri gibi eşit söz hakkına sahiptirler; kuralları koymazlar. Farkları sadece Vikisöz'de yazılımın sunduğu birkaç özel fonksiyonu kullanabilmeleridir. Hizmetli hakları, yalnızca isteyen kullanıcılara topluluk tarafından verilir. 'sysop' kullanıcı grubunun üyesi olan kullanıcılar, Viki'nin belirli fonksiyonlarını kullanabilmelerini sağlayan bir takım araçlara ulaşım yetkisine sahiptir. Bu araçlar şöyle listelenebilir: madde silme, maddeleri koruma altına alma, kullanıcı engelleme, koruma altındaki sayfaları ve MediaWiki arayüzünü düzenleyebilme, isteyen kullanıcılara 'rollbacker' ve 'ipblock-exempt' yetkilerini verme. Bunlar haricinde, diğer kullanıcılardan hiçbir farkları yoktur.

Hizmetliler listesinin en güncel hâli için bu sayfaya bakabilirsiniz.

Bürokratlar

[değiştir]

Bazı hizmetliler ek olarak bürokrat sıfatına sahiptirler. Bürokratlar hizmetlilik görevlerinin yanı sıra 3 ek fonsiyona daha sahiptirler.

  1. Normal bir kullanıcıyı hizmetli veya bürokrat atayabilirler. (Azledemezler. Azletme Meta tarafından yapılabilir.)
  2. Bir kullanıcıya bot statüsü verebilirler ya da bot statüsünü iptal edebilirler.

Bürokratlar listesinin en güncel hâli için bu sayfaya bakabilirsiniz.

Kâhyalar

[değiştir]
Ayrıca bakınız: meta:Steward

Kâhyalar, seçilerek görev alırlar ve tüm Wikimedia Vakfı'na ait tüm Vikilerde görev yaparlar.

Kâhyalar grubundaki kullanıcılar, Wikimedia Vakfı'na ait tüm Vikilerde, herhangi bir kullanıcıya herhangi bir izni atayabilir ve/veya bu izni o kullanıcıdan geri alabilirler.

Kâhyalar genellikle bir vikide gerekli değişiklikleri yapabilecek bir kullanıcı olmadığı durumlarda devreye girerler ve yerel olarak bir bürokratı bulunmayan Vikilerde, hizmetli veya bürokrat' yetkileri verebilir, ya da istifa veya kötüye kullanım gibi nedenlere bağlı olarak bu yetkileri geri alabilirler.

Kâhyalar ayrıca, gözetmenlik ve denetçilik yetkileri de verebilirler veya geri alabilirler. Bu yetkilere sahip kullanıcısı olmayan Vikilerde gözetmen veya denetçi olarak da görev yapabilirler.

Kâhyaların tüm hareketleri bu sayfada kayıt altında olup bu gruptaki kullanıcıların bir listesi bu sayfadan görülebilir. Bu hak, en az 18 yaşında olan ve Wikimedia Vakfı'na kimliğini doğrulatan, son derece az sayıdaki kişiye verilmiştir.

Özel fonksiyonlara erişim veren diğer etiketler

[değiştir]

Beyaz liste

[değiştir]
Ayrıca bakınız: Vikisöz:Sürüm kontrolü

Devriyelik onayı ve Sürüm Kontrolü onayından geçmesine gerek olmayan, değişiklikleri otomatik olarak onaylanan kullanıcıların yer aldığı kullanıcı grubudur. Bu gruptaki kullanıcılar, başkalarının değişikliklerinde kontrol veya onay işlemi gerçekleştiremez. Bu gruba kullanıcı eklemeleri/çıkarmaları hizmetliler tarafından herhangi bir başvuru süreci olmaksızın gerçekleştirilmektedir. Bu gruba dâhil olan kullanıcılar, kullanıcı sayfalarında {{Kullanıcı beyaz liste}} şablonunu kullanarak beyaz listeye dâhil olduklarını belirtebilirler.

Beyaz liste grubundaki kullanıcılar listesinin en güncel hâli için Özel:KullanıcıListesi/autoreview sayfasına bakabilirsiniz.

Editörler

[değiştir]
Ayrıca bakınız: w:Vikipedi:Sürüm kontrolü

MediaWiki yazılımının etkinleştirilebilir bir özelliği olan Editör grubuna, daha sonra FlaggedRevs eklentisinin uygulamaya konulması ile etkinleştirilmiş olan Editör grubunun hakları entegre edilmiştir. Hizmetliler tarafından verilerek geri alınabilmektedir. Editörler, sayfaları kontrol edildi ibaresi ile işaretleyebilen kullanıcılardır. Editörlük hakları için bu sayfaya başvuru yapılabilmektedir. İstismarı görülen kullanıcıların hakları hizmetliler tarafından geri alınabilir.

Editör haklarına sahip kullanıcılar listesinin en güncel hâli için bu sayfadan bakabilirsiniz.

IP engelleme muafı

[değiştir]
Ayrıca bakınız: w:Vikipedi:IP engelleme muafiyeti

IP engelleme muafı etiketine sahip olan kullanıcılar ('ipblock-exempt' kullanıcı grubu), bazı durumlarda yapılan geniş çaplı IP engellemelerinden etkilenmiş, bu sebeple hizmetliler tarafından bu durumdan kurtarılmak üzere bu gruba dahil edilmişlerdir. Bazı durumlarda, belirli IP'lerin ya da IP aralıklarının engellenmesi gerekmekte, ancak bunun da yeterli olmadığı durumlarda "yalnızca anonim kullanıcılar" seçeneği kapatılarak, o IP'ler üzerinden gelen kayıtlı da olsa tüm kullanıcılar engellenmektedir (bakınız: AUTOBLOCK). Bu durumda ortaya çıkan mağduriyeti ortadan kaldırmak için bu kullanıcı grubu kullanılır.

Ipblock-exempt etiketine sahip kullanıcılar listesinin en güncel hâli için bu sayfaya bakabilirsiniz.

Hesap oluşturucular

[değiştir]

Hesap oluşturucu (Accountcreator) etiketine sahip olan kullanıcılar ('accountcreator' kullanıcı grubu) bir IP'den günde 6 hesap yaratımı kısıtlamasından etkilenmezler ve böylece kısıtlama olmadan pek çok hesap açabilirler. İngilizce Vikipedi'deki hesap yaratım isteklerine (bakınız: Wikipedia:Request an account) cevap verirler.

Hesap oluşturucu etiketine sahip kullanıcılar listesinin en güncel hâli için bu sayfaya bakabilirsiniz.

Gözetmenler

[değiştir]
Ayrıca bakınız: w:Vikipedi:Gözetmen

Gözetmen etiketine sahip olan kullanıcılar ('oversight' kullanıcı grubu) maddenin geçmiş sürümlerini tüm kullanıcılardan kalıcı olarak gizlemesine imkân veren Özel:HideRevision ve bu gizleme işlemlerinin kayıtları ve gizlenen sürümlerin görülebildiği Özel:Oversight sayfalarına erişebilirler. Bu hak, en az 18 yaşında olan ve Wikimedia Vakfı'na kimliğini doğrulatan, son derece az sayıdaki kişiye verilmiştir.

Gözetmen etiketine sahip kullanıcılar listesinin en güncel hâli için bu sayfadan bakabilirsiniz.

Denetçiler

[değiştir]
Ayrıca bakınız: w:Vikipedi:Denetçi, meta:CheckUser policy

Denetçi etiketine sahip olan kullanıcılar ('checkuser' kullanıcı grubu) Özel:Denetçi sayfasına erişim yetkisi vardır. Bir kullanıcı hesabının Vikisöz'de değişiklik yaptığı tüm IP'lerin listesini, bir IP tarafından yapılmış tüm değişikliklerin listesini ya da aynı IP adresini kullanmış olan bütün kullanıcı hesaplarını görüntüleme hakkına sahiptir. Ayrıca denetçi isteklerinin kayıtlarını da görüntüleyebilirler. Bu hak, en az 18 yaşında olan ve Wikimedia Vakfı'na kimliğini doğrulatan, son derece az sayıdaki kişiye verilmiştir.

Denetçi etiketine sahip kullanıcılar listesinin en güncel hâli için bu sayfaya bakabilirsiniz.

İçe aktarıcılar ve Vikilerarası içe aktarıcılar

[değiştir]
Ayrıca bakınız: w:Vikipedi:İçe aktarıcılar, w:Vikipedi:Vikilerarası içe aktarıcılar

İçe aktarıcılar ve Vikilerarası içe aktarıcılar (Importers ve Transwiki), Özel:İçeAktar sayfasında izinler vermek üzere tasarlanmış fakat kullanılmayan etiketlerdir. MediaWiki yazılımı doğrudan XML dosyalarından içe aktarma kabiliyeti sağlasa da, bu özellik pek çok Wikimedia projesinde kapalı tutulmaktadır.

İçe aktarma fonksiyonuyla ilgili daha fazla bilgi almak için, Meta'daki Help:Import sayfasına bakabilirsiniz.

Arayüz yöneticileri

[değiştir]
Ayrıca bakınız: Vikisöz:Arayüz yöneticileri

Arayüz yöneticileri, arayüz hakkındaki sayfalarda değişiklik yapma haklarına sahiptirler:

  1. Diğer kullanıcıların CSS dosyalarında değişiklik yapabilme
  2. Diğer kullanıcıların JS dosyalarında değişiklik yapabilme
  3. Diğer kullanıcıların JSON dosyalarında değişiklik yapabilme
  4. Site CSS dosyalarında değişiklik yapabilme
  5. Site JSON dosyalarında değişiklik yapabilme
  6. Site JavaScript dosyalarında değişiklik yapabilme
  7. Kullanıcı arayüzünü değiştirebilme

Bu gruptaki kullanıcıların seçilmesine dahir bir yönerge henüz yoktur. Arayüz yöneticisi yetkisini kahyalar verip geri alabilir.

Arayüz yöneticisi grubundaki kullanıcılar listesinin en güncel hâli için bu sayfaya bakabilirsiniz.

Diğer etiketli hesaplar

[değiştir]

Botlar

[değiştir]
Ayrıca bakınız: Vikisöz:Bot politikası

Botlar Vikisöz'de bazı rutin işleri, ya da elle yapılması çok uzun sürecek olan değişiklikleri yapmak için tasarlanmış yazılımlardır. Bot ismi robottan gelmektedir ve yazılım dünyasında yaygın kullanılan bir kısaltmadır. Bot hesapları tamamen otomatik ya da yarı otomatiktir, doğası gereği yaptığı düzenlemeler iyi tanımlanmıştır ve eğer bir bot verilen görev harici başka bir şey yapacak olursa çarçabuk farkedilip engellenir. Bu sebeple bot değişiklikleri, diğer kullanıcıların değişikliklerinden daha az denetleme gerektirir.

Bu sebeple, bot etiketli hesapların katkıları ('bot' kullanıcı grubu), bot değişikliklerini gizlemeyi seçen kullanıcıların son değişikliklerde ve izleme listesinde görünmez. Kullanıcı mesaj sayfalarında botlar tarafından yapılan küçük değişiklikler, yeni mesaj geldiğini belirten turuncu şeriti ortaya çıkarmaz. Bot hesapları, API'sini 500 yerine 5000 kayıtlık betikler hâlinde sorgulanabilir.

Botlar listesinin en güncel hâli için bu sayfaya, başvurmak ve başvurma şartları hakkında daha detaylı bilgi için bu sayfaya bakabilirsiniz.