Haldun Taner

Haldun Taner
Doğum tarihi	16 Mart 1915
Doğum yeri	İstanbul
Ölüm tarihi	7 Mayıs 1986
Ölüm yeri	İstanbul
Vikipedi maddesi Vikiveri öğesi

Haldun Taner, öykü, tiyatro ve kabare yazarı, öğretim üyesi, gazeteci, Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının önde gelen yazarlarından, Türkiye'de epik tiyatro türü ve kabare tiyatrosunun öncüsü.

Sözleri

• Tiyatro, uygarlığı, bütün yurt sathına ulaştıran çok etkin bir sanat dalı.

Tiyatro elbet insanlığın ortak malı. Tiyatro tarihi her ulusa ortak ve zengin bir birikim sağlıyor.

• Tiyatro elbet insanlığın ortak malı. Tiyatro tarihi her ulusa ortak ve zengin bir birikim sağlıyor. Ama her ulus da ona yüzyıllar boyu kendi özelliğinden katkılarda bulunmuş, bulunuyor. Tiyatro alanındaki yeni görünen yolların çoğu işte hep bu eski ve yeni yöresel katkılardan doğuyor.
• Türkiye anlamına gelen biz’den, insanlık boyutundaki BİZ’e uzanmak istiyoruz.
• Tiyatroda, bizim geleneksel tiyatromuzdan hareket eden ve çağın içeriğine uygun bir epik tiyatro üslubuna varmaya çalıştım.

Eserleri

Keşanlı Ali Destanı (1964)

• Sineklidağ burası,
  Şehre tepeden bakar,
  Ama şehir ırakta,
  Masallardaki kadar.
  • Koro, s. 131
• Bu dünyada namuslu insaniyetli oldun mu alaya alınıyorsun. Zorba, katil oldun mu saygı, itibar görüyorsun.
  • Ali, s. 168
• Demokrasi seçim bitene kadardı.
  • Nuri, s. 154

---

Lütfiye: Sahiden yakıyor, damımızı yakıyor. Ali, nerdesin?

Temel: Ali abi… Ali abi…

Hafize: Bu uğursuzun ağzını koparmayacak mısın?

Ali: [Zilha’ya] Tab’am beni bekliyor. Durmak olmaz Zilha’cığım.

Zilha: Boş ver tab’ana, korkmuyor musun?

Ali: Korkmasına korkuyorum ama neylersin ki destan var. Destanı yalan komak olmaz.

Zilha: Havva, Adem’e ne şart koşmuştu? Ya ben ya cennet demiş. Ben de sana şart koşuyorum Ali. Ya ben ya destan.

Ali: Maalesef mümkünsüz Zilha. Kaderim beni çağırıyor. [Heybetlice kalkar] İnsanlar ölür, destanlar kalır. Ben gidiyorum.

On İkiye Bir Var

• Biz insanlar, bazen hayvanları bile kendimiz kadar aşağılık ve kötü niyetli yapabiliyoruz.
• Son zamanlarda içimde, kurgusunun bitmekte olduğunu sezen bir saat çaresizliği var.
• Zamanın, dolayısıyla yaşamanın şuuruna varabilmenin en iyi yolu, saatler ortasında yaşamaktır.
• Durmuş saatlerin bir meziyeti, hiç değilse günde iki defa doğru saati göstermesidir. Ayarsız saat, bunu bile beceremez.
• Çünkü öyle değil mi, yeryüzünde hiçbir şey, istediğini ele geçirmek kadar hayal kırıcı değildir.

Şişhane'ye Yağmur Yağıyordu

• Zira dünyada hiçbir şey, karşısındakini kandırdığını sanan bir budalanın sevinci kadar komik değildir.
• At olalım, insan olalım, ihtiyarlığı kolay kolay üstümüze konduramayız.
• İnsaniyeti karaborsaya sürmüşler!
• İnsan değil miyiz, kudretliyi çekemez, düşmüş olanı bize benzediği için severiz.
• Şuna inandım ki, dünyanın en güç işi, laf anlamayana laf anlatmaya çalışmakmış.

Ayışığında Çalışkur

• Seyirci ne kadar ağlarsa filmcinin yüzü o kadar güler.
• Fenalık her zaman cezasını görür. İyilik, önünde sonunda mutlaka mükâfat bulur.
• Halbuki ben, kalemini çirkefe değil, insan sevgisine batırıp yazanların yazdıkları yazıları severim.

Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım

• Ben insanları çok severdim. Çok severim. Ne var ki sevdiğim kadar sevilmedim. Çok saftım bir zamanlar inandım, kandırıldım.
• Düşünen kafalara zararlı fikirler üşüşür. Büyükler her zaman her şeyi bizden daha iyi düşünür.
• Kim bilir daha neler gelip neler geçer bu diyardan, olup bitenden hiç ama hiç ibret almadan.

Hakkında

• Haldun Taner bir kültür kumkumasıdır. İki dili ana dili gibi bilir, Türkçe dışında. Birini de gayet iyi bilir. Hem dramaturji, hem ekonomi okumuştur. İkinci Dünya savaşı sırasında Almanya’da eğitilmiştir. Ülkesi için de çok ciddi işler yapmıştır. Bunlardan biri köşe yazarlığıdır. Hikâyeleri müthiştir. Ve tiyatro oyunları meşhurdur. Bugün Türk tiyatrosunda başyapıt sayılabilecek iki eser onun imzasını taşır; Keşanlı Ali Destanı ve Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım. Bu ikisi başyapıttır. Tabii satir yazdığı için, sosyal hiciv yapabilen bir beyindir. Gözden kaçan özelliği poetikasıdır, şiiriyetidir. Haldun Taner metinleri şiirdir, nazımdır. — Metin Akpınar