Francis Bacon

Vikisöz, özgür söz dizini
Francis Bacon
İngiliz Filozof, Bilim İnsanı, Avukat, Hukukçu
Doğum tarihi 22 Ocak 1561, 1561
Doğum yeri York House, Strand, Londra
Ölüm tarihi 9 Nisan 1626 (Jülyen takviminde), 1626
Ölüm yeri Highgate, Londra
Vikipedi maddesi
Vikiveri öğesi
İnsan kesinliklerle yola çıkarsa şüpheye varır ama şüphe ile başlamaya razı olursa kesinliklerle bitirir.
Bilginin kendisi güçtür.

Francis Bacon (22 Ocak 1561 - 9 Nisan 1626), İngiliz filozof, devlet adamı, yazar.

Sözleri[değiştir]

İlk olarak aklın erdemini ara; ve diğerleri ya ardından gelir ya da istenilmez olur.
Gerçeğin ortaya çıkması karışıklıktansa hataya yakındır.
Korkunun kendisi dışında hiçbir şey korkunç değildir.
Ölüm bizim bir arkadaşımızdır; kendisini evinde eğlendirmeye istekli olmayan.
Eski odun yakmak için en iyisi, eski şarap içmek için en iyisi, eski arkadaş güvenmek için en iyisi ve eski yazar okumak için en iyisidir.
  • Bilginin kendisi güçtür.[1]
    • Latince Orijinali: Ipsa scientia potestas est. (1597)
      • Kaynak: Meditationes Sacrae, Francis Bacon (1597)
    • Sözün Hobbes tarafından 1688'de Leviathan'da söylenen biçimi; "Scientia potentia est." şeklindedir ve "bilgi güçtür" anlamına gelmektedir. Pers şair Firdevsi'nin (940-1020) şahnamesinde geçen benzer bir ifade "bilge olan kişi güçlüdür" anlamına gelmektedir.
  • İnsanlar ölümden korkar, tıpkı çocukların karanlığa gitmekten korktukları gibi.
    • Men fear death as children fear to go in the dark (Essayes, 1597).[2]
  • Doğmak ne denli doğal ise, ölmek de o denli doğaladır.
    • It is as natural to die as to be born (Essayes, 1597).[2]
  • Öç almak bir çeşit vahşi adalettir.
    • Revenge is a kind of wild justice (Essayes, 1597).[2]
  • Karısı ve çocukları olan, kaderin eline rehineler vermiştir.
    • He that hath wife and children hath given hostages to fortune (Essayes, 1597).[2]
  • Kurnazların bilge geçinmesi, bir devlete en çok zarar veren şeydir.
    • Nothing doth more hurt in a state than that the cunning men pass for wise (Essayes, 1597).[2]
  • Kimi kitapların sadece tadına bakılır, kimileri yutulur, çok az sayıda kitap da çiğnenip sindirilir.
    • Some books are to be tasted, others to be swallowed, and some few to be chewed and digested (Essayes, 1597).[2]
  • Hastalığı iyileştir ve hastayı öldür.
    • Cure the disease and kill the patient (Essayes, 1597)[2]

Diğer[değiştir]

  • Bilginin kendisi güçtür.
  • İnsaniyet, Gerçeğe muhtaçtır.
  • Dost, insanın ikinci benliğidir.
  • Sessizlik aptalların erdemidir.
  • Hem aşık hem de akıllı olamazsın.
  • Para iyi bir uşak, kötü bir efendidir.
  • Karanlıkta bütün renkler aynı görünür.
  • Gerçek otoritenin değil zamanın çocuğudur.
  • Güzellik, yaz meyvesi gibidir, çabucak çürür.
  • İnsan tabiatında akıllıktan ziyade delilik vardır.
  • Çok soran hem çok öğrenir, hem de çok sevilir.
  • Çabuk yanlış yapan, onu çabuk da tasdik eder.
  • Para, gübre gibi etrafa yayılmazsa ise yaramaz.
  • Gerçek dostu olmamak, yalnızlığın en kötüsüdür.
  • Gönlümüzün değil, kafamızın bir yetersizliğidir kuşkular.
  • Deneyiniz, deneyiniz, denemeden hiç bir şeye inanmayınız.
  • Yargıç, hakkı uygular; hukuku yaratan, canlandıran avukattır.
  • Akıllı adam, bulduğundan daha fazla fırsat yaratan adamdır.
  • Tez elde edilen başarı, insanı kararsız ve maceraperest yapar.
  • Zengin olmanın birçok yolu vardır ve bunların hepsi de iğrençtir.
  • Dertlerini dökecek dostları olmayanlar kendi yüreklerini kemirirler.
  • Yalanlamak ve reddetmek için okuma! İnanmak ve herşeyi kabullenmek için de okuma! Konuşmak ve nutuk çekmek için de okuma! Tartmak, kıyaslamak ve düşünmek için oku!
  • Ateizm, insanları, dışadönük bir ahlaki erdem sağlamada yol gösterebilecek olan sezgiye, felsefeye, doğaya saygıya, yasalara ve saygınlığa yöneltirken, din bunu yapmaz. Batıl inanç bütün bunları parçalarına ayırıp insanlığın zihninde mutlak bir monarşi kurar.
  • Nice sarayların, tapınakların, kalelerin şehirlerin çürüyüp yıkıldıkları iki bin beş yüz yıldan fazla bir zamandır, tek hecelerini ya da harflerini yitirmeden yaşamakta değiller midir?
  • Filozoflar her şeyin erdeme mi, yoksa hazza mı yönelik olması gerektiği konusunda tartışırken, sen her ikisinden de yararlanmaya bak.
  • Kurnazlar bilimi küçümser, sıradan kişiler onu hayranlıkla karşılar, bilgeler ise olabildiğince onun faydasından yararlanmaya çalışır.
  • Eğer bir insan kesin bilgiden yola çıkarsa, şüphelere ulaşır. Şüpheden başlamayı becerebildiğinde ise, kesin bilgiye ulaşır.
  • Bizi güçlü yapan yediklerimiz değil, hazmettiklerimizdir. Bizi zengin yapan kazandıklarımız değil, muhafaza ettiklerimizdir.
  • Mademki alışkanlıklar, hayatımızın en ileri gelen hakimleridir, öyle ise ne yapıp yapıp iyi birini edinmeye çalışmalıyız.
  • Böylece; akıl ve bilgi anıtlarının, gücün ve ellerin yarattığı anıtlardan çok daha dayanıklı olduklarını görüyoruz.
  • Kurnaz insanlar, okumayı küçümserler, basit insanlar ona hayran olurlar akıllı insanlar ise ondan faydalanırlar.
  • En iyi yananlar, eski odunlar; en güvenilen kimseler, eski dostlar; en rahat okunanlar da,eski yazarlardır.
  • Bazı kitaplardan insan yalnız zevk alır; bazılarını olduğu gibi yutar; bazılarını geveler ve hazmeder.
  • Ayaklanmayı önleyecek en önemli çare, ayaklanmaya sebep olan şeyleri ortadan kaldırmaktır.
  • İşe kesinliklerle başlayan, şüphelerle bitirir. Şüphelerle başlamaya razı olan, kesinliklerle bitirir.
  • Büyük insanlarda, liyakat sahibi olanların kendilerini budalaca aşka kaptırdıkları görülmez.
  • Okumak bir insanı doldurur, insanlarla konuşmak hazırlar, yazmak ise olgunlaştırır.
  • Ölüm bizim dostumuzdur; onu evine misafir etmek istemeyen zaten evde değildir.
  • Sıradan şeyleri mucizelere dönüştürmeyin; mucizeleri sıradan şeylere dönüştürün.
  • Güzellik değerli bir insana nasip olursa, onun faziletini belirtir, kusurunu gizler.
  • Nehir yalnızca hafif olan şeyleri sürükler; ağır olanlar nehrin dibine çöker.
  • Bizi bilgili yapan okuduklarımız değil, kafamıza yerleştirdiklerimizdir.
  • Doğru yolda yürüyen bir topal, yoldan çıkan iyi bir koşucuyu geçer.
  • İnsan, her zaman kahraman olamaz, ama her zaman insan olabilir.

Eserleri[değiştir]

The Advancement of Learning (1605)[değiştir]

  • İnsan kesinliklerle yola çıkarsa şüpheye varır ama şüphe ile başlamaya razı olursa kesinliklerle bitirir.
  • Sessizlik aptalların erdemidir.

Kaynakça[değiştir]

  1. Meditationes Sacræ [Sacred Meditations] (1597) "De Hæresibus" [Of Heresies]
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 The Oxford Dictionary of Literary Quotations, 2004
Francis Bacon ile ilgili daha fazla bilgiye Vikipedi'den ulaşabilirsiniz.