Aristoteles

A  B  C  Ç  D  E  F  G  H  I  İ  J  K  L  M  N  O  Ö  P  R  S  Ş  T  U  Ü  V  Y  Z

Aristoteles
Aristoteles büstü (Louvre Müzesi, Paris, Fransa). Antik Yunan filozof, Platon'un öğrencisi, Büyük İskender'in öğretmeni.
Doğum tarihi	MÖ 384
Doğum yeri	Stagira
Ölüm tarihi	MÖ 7 Mart 322
Ölüm yeri	Chalcis
Vikipedi maddesi Vikiveri öğesi

A

• Adalet ilkin devletten gelmelidir. Çünkü hukuk, devletin toplumsal düzenidir.
• Akıllı insan düşündüğü her şeyi söylemez, fakat söyleyeceği her şeyi düşünerek söyler.
• Alçak olan kimse düşmekten korkmaz.
• Arzu bir şeyi istemek veya söylemektir.
• Arzu öyle bir şeydir ki, hiç doymak bilmez; birçok insanın hayatı, arzuları doyurma yollarını aramakla geçer.
• Aynı fikirler bu dünyada bir değil, iki değil, sayısız defa boy gösterirler.

Bilgi doğuştan akılda yoktur, ama akıl bilgiyi üretecek kapasitededir.

B

• Bilim, iyi zamanlarda servet, kötü zamanlarda bir sığınak ve iyi bir yol göstericidir.
• Bütün; başı, ortası ve bir sonu olandır.
• Bir 'dost' kimdir? İki vücutta bulunan tek bir ruhtur.
• Birçok kişinin yaşamı, isteklerini doyurma yollarını aramakla geçer.
• Bilge kişi zevk aramaz, kaygı ve acılardan uzak durur.
• Bilgi doğuştan akılda yoktur, ama akıl bilgiyi üretecek kapasitededir.
• Bütün insanlar doğaları gereği bilmek isterler.
• Bütün insanların düşüneceği bir aklı vardır ve kullanmasını bilmek gerekir.
• Bir şeyi yapma gücümüzde saklı olan, bir şeyi yapmama gücümüzde saklıdır.

C

• Cesaret kuvvetle birleşince birazcık artar.

Ç

• Çünkü doğaya güvenilir, paraya değil.
• Çok süslenenlere bakın; hepsi de gizlenmek istiyordur.

D

• Demokratik devletin temeli özgürlüktür.
  • Politika
• Devlet adamıyla devlet, kralla uyrukları, aile reisiyle ev halkı, efendiyle köleleri arasındaki ilişkilerin hep aynı olduğunu sanmak yanlıştır. Aralarında yalnızca büyüklük değil, nitelik farkı da vardır.
• Dünya bir hücredir, seni yalnızlığa iten fakat seni düşündürüp olgunlaştıran ortam da olabilir.
• Demokrasi despotizmin en ileri şeklidir.
• Devlet birçok kişi tarafından yönetilirse bu ona, tıpkı giderleri toplulukça karşılanan şölenin tek kişinin hazırlayacağı bir şölenden daha üstün olması gibi bir üstünlük sağlar. Onun içindir ki çoğunluk, birçok durumda, her kim olursa olsun tek bir kişiden daha iyi bir yargıçtır. Ayrıca çokluk daha güç bozulur ya da kıstırılır. Kötü bir anında olan ya da konuya ilişkin çok güçlü duyguları bulunan bir kişinin yargısı ister istemez çarpık olacaktır. Öte yandan, bir kitlenin yargıda bulunması durumunda, kitleyi oluşturan her kişinin aynı anda duygulara kapılmasını ve yargısını çarpıtmadan ayarlamak güçtür.
• Dost; kişinin ikinci benliğidir.
• Dostlar! Dost yoktur!
• Dost kara günde belli olur.

E

• Erdem ve kabiliyet yönünden üstün olan kimselerin arkasından gitmek ve onlara uymak doğrudur.
• Erdem bilincine sahip olmak yeterli değildir. Erdeme erişmek için ya da iyi insan olmak için çaba göstermeliyiz.
• En büyük suçlar, gerekli olanı değil de fazla olanı elde etmek için işlenir.
• En üstün şey metafor ustası olabilmektir; başkalarından öğrenilemeyecek tek şey budur. İyi metafor, benzeşmeyenler arasındaki benzerliğe karşı sezgisel bir algı gerektirdiğinden, aynı zamanda dehanın da göstergesidir.
• Eğitimin kökleri acı, meyveleri tatlıdır.
• Eğitim görmüş aklın işareti, herhangi bir düşünceye onu kabul etmeden önce açık olmasıdır.
• En büyük suçlar yokluktan değil çokluktan doğar. Kimse başını sokacak yer bulabilmek için zorba olmaz.

F

• Fazileti olmayan insan, hayvanların en kirlisi, en vahşisi, en muhteris ve en doymak bilmez olanıdır.
• Felsefe kişilerin yaşamı merak etmesinden doğar. Yaşamı en çok merak eden çocuklardır.
• Felsefe bilim​lerin ya kraliçesi ya da onların önündeki engelleri ortadan kaldırdığı için, ağır işçisidir.
• Flüt, iyi ahlaki etki yaratan bir enstrüman değildir. Fazla heyecan verir.

G

• Gerçek mutluluk mal ve mülke sahip olmak ile değil, akıl ve erdeme sahip olmak ile mümkündür.

H

• Herkes en fazla kendi çıkarını, en az başkalarının çıkarını düşünür.
• Her alanda konunun doğal yapısı izin verdiği ölçüde kesinlik aramak, eğitim görmüş kişinin özelliğidir.
• Hukuk her şeyin üzerinde olmalıdır.
• Her devinim, ne denli hızlıysa o denli devinimdir

Omnis motus, quo celerior, ro magis motus

• Hiç kimse rastlantıyla ya da onun aracılığıyla doğru ve akıllı olmaz.
• Hiçbir dahi, biraz çılgınlık karışımından yoksun olamaz.
• Hayatı bir şölen sofrası gibi bırakmalı, ne susuz ne de sarhoş olarak.
• Her kişi öfkelenir, bu çok kolaydır; ancak tam istenilen kişiye, tam ölçüsünde, tam zamanında, tam yerinde, tam yöntemince öfkelenmek, ne herkesin yetkinliğindedir, ne de kolaydır.
• Hükümetlerin alınyazılarını belirleyenler, her zaman silah taşıyanlardır.

İ

İlim tümeli, tarih tikeli, sanat olanaklı olanı bildirir.

• İlim tümeli, tarih tikeli, sanat olanaklı olanı bildirir.
• İnsanlar arzularına son olmadığı için, bu arzuları tatmin edecek vasıtalara da son olmamasını isterler.
• İyi, basit; kötü ise çok yönlüdür.
• İnsanları iyi yapan yasalardır.
• İyi iki anlama gelir: Birisi mutlak iyidir. Diğeri ise birisi için iyi olandır.
• İnsanoğullarının yönetimi sanatı üzerinde düşünen herkes, devletlerin geleceğinin gençlerinin eğitimine bağlı olduğu konusunda ikna olmuşlardır.
• İlkeler ya da ilk nedenler bilimidir felsefe.
• İyiliğe gücün yetmezse, kötülük etme.
• İnsan düşünen bir hayvandır.
• İradene hakim fakat vicdanına esir ol.
• İşler, iş olarak şerefli veya şerefsiz diye ayrılmazlar. Yapılışlarındaki maksada göre şerefli veya şerefsiz olurlar.
• İyi rejimler arasında demokrasi en kötüsüdür, ancak kötülerin en iyisidir.
• İnsan politik bir hayvandır.
• İsteklerini tutsak al, vicdanına tutsak ol.
• İnsan, doğası gereği siyasi hayvandır.
• İnsanlar bir açıdan iyi pek çok açıdan kötüdür.
• İnsanın içinde olanlar dışında anlam buluyor.
• İnsan ve hayvan arasındaki tek fark düşünmektir düşünebilene.

K

• Kalite bir yasa değil bir alışkanlıktır.
• Kanun düzendir, iyi kanun iyi düzendir.
• Kimi ister, kimi verir; doğa ile insan bir bütündür.
• Kimilerinin gerçekten özgür olabilmesi için ötekilerin köle olması gerekir.
• Kimse, korktuğu adamı sevmez.
• Kimse tesadüfle veya onun vasıtasıyla doğru ve akıllı olmaz.
• Kendini bilmek bütün bilgeliğin başlangıcıdır.

M

• Mevkilerini para ile satan kimseler, masraflarını geri almak yoluna düşerler.
• Mutlu olmak kendi kendine yeter olmak demektir.
• Mutluluğun özü, bizdeki tam bilgi ve ruh doğruluğudur.
• Tek mantık düşünebilmekse; evet, akıllıyız.
• Mizahın sırrı şaşırtmasıdır.

O

• Okuyup yazanla okumayıp yazmayan arasındaki ayrılık, ölülerle diriler arasındaki ayrılık kadardır.
• Ortak tehlikeler, birbirlerinin can düşmanı olanları bile birleştirir.

P

• Platon'u severim ama gerçeği daha çok severim.
• Pisagoryenler dünyayı ve üstündeki her şeyi, üç sayısının belirlediğini söyler.

R

• Ruhun güzelliği bedenin güzelliği kadar çabuk görünmez.

S

• Sözün en güzeli, söyleyenin doğru olarak söylediği, dinleyenin de yararlandığı sözdür.
• Sabır acıdır, fakat meyvesi tatlıdır.
• Sevmek acı çekmektir, sevmemek ölmek.Sevmek zevktir ama yalnız sevilmenin hiçbir zevki yoktur.
• Sıradan insanlar gibi konuş, bilge adamlar gibi düşün; böylelikle herkes seni anlasın.
• Sürekli yaptığımız şey neyse, biz oyuz. O halde, mükemmellik bir eylem değil, bir alışkanlıktır.
• Sanatın amacı, varlıkların dış görünümlerini değil, onların içsel önemlerini temsil etmektedir.

Ş

• Şiir, daha felsefidir ve ciddiye alınmayı tarihten daha çok hak eder.
• Şiir tarihten daha iyi ve felsefeldir. Şiir evrensel olanı; tarih bir konuyla ilgili olanı açıklar.
  • Poietika

T

Tek bir kırlangıç ile yaz gelmez, ne de bir tek güneşli günle; ne tek bir gün, ne de tek bir kısa an insanı mutlu ve kutlu yapmaz.

• Tek bir kırlangıç ile yaz gelmez, ne de bir tek güneşli günle; ne tek bir gün, ne de tek bir kısa an insanı mutlu ve kutlu yapmaz.
  • Nikomakhos’a Etik, 1098a:17
• Tek istikrarlı devlet, tüm insanların yasa önünde eşit olduğu devlettir.
• Tekrar tekrar yaptığımız şeyiz biz. Dolayısıyla mükemmeliyet bir eylem değil, alışkanlıktır.
• Tanrılar da şakalara bayılır.
• Tüm insanlar, doğaları gereği bilmeyi arzular.

U

• Umut, uyanık adamın rüyasıdır.
• Umut insanı uyandıran bir rüyadır.
• Utanç gençlerin süsü, yaşlıların yüz karasıdır.

Y

• Yalnız erdemi bilmek yetmez, ona sahip olmak, onu yapmak da gerekir.
• Yaratılış bakımından bütün kişiler öğrenmek isteği içindedirler.
• Yetinmesini bilenler mutludur.
• Yüreklilik güçle birleşince büsbütün artar.
• Yalnızlık vahşi hayvanlara ya da Tanrı'ya mahsustur.
• Yanlış yoldan gitmenin birden çok yolu vardır. Ama doğruyu yapmanın tek bir yolu bulunur. Yanlış yapmak bu yüzden kolay, doğruyu bulmak ise bu yüzden zordur.
• Yapmadan önce öğrenmiş olmamız gerekenleri onu yaparken öğreniriz.
  • Nicomakos’a Etik
• Yüce zihinli insan, insanların ne düşüneceğinden çok, gerçeğe aldırış etmeli.
• Yunusun havadaki sesi, ünlü harfleri ve onların kombinasyonlarını telaffuz edip, ünsüzleri edemeyen insanlarınkini andırır.

Z

• Zayıf, daima adalet ve eşitlik ister, halbuki bunlar kuvvetlinin umurunda bile değildir.
• Zaman nedir, yapısı nasıldır? Bir varlık mıdır? Varlık dışı mıdır? Boşlukla bir ilgisi var mıdır? Değişim konusunda ısrarlı mıdır? Ve başlangıcı nedir?
• Zamanın bir parçası var olmuştur, artık yoktur; öteki parçası ise olacaktır, henüz yoktur.