Yardım:Kurallar

Vikisöz, özgür söz dizini



VikiSöz'e katkıda bulunulurken bazı kurallar ve önerilere uyulması son derece önemlidir.

Hatta bunlardan bazıları Vikilerin kurucusu olan Jimbo Wales tarafından resmi kural olarak ilan edilmiştir. Daha fazla bilgi için: Jimbo Wales/Statement of principles

VikiSöz'lerin Temel İlkeleri[değiştir]

Aşağıdaki dört madde, VikiSöz'ün değiştirilemez ilkeleridir:


  • VikiSöz özgür bir oluşumdur. Yani, üye olsun ya da olmasın bütün kullanıcılar Vikisöz'ü kullanmakta özgürdür.
  • Yansızlık: Yansız duruş, düşüncelerin ve olayların gerek bu düşüncelerin destekçileri gerekse karşıtları tarafından kabul edilebilecek şekilde ifade edilmesini gerektirir. Maddeler nesnel anlayışla düzenlenmeli, uzmanlık bilgileri içermelidir. Maddelerin herkes tarafından kabul edilebilir olması genellikle mümkün değildir, çünkü bazı ideolojiler kendi duruşları dışındaki bütün düşüncelere karşıdır. Bu nedenle madde düzenlenirken amaç, düşüncelerin bütün akılcı düşünen katılımcıların onayını alacak şekilde ifade edilmesi olmalıdır.
  • Telif hakları ihlal edilmemelidir: VikiSöz GNU Free Documentation License altında yayınlanan özgür bir oluşumdur. Telif hakkına sahip olan kişi ya da kurumdan izin almaksızın yayınlanacak metinler, görüntüler ve resimler projeye ve bunu yapan kişiye ciddi zararlar verebilir.
  • Kişisel saldırıda bulunulmamalıdır: VikiSöz'ün kullanıcıları çok farklı bölgelerden, ülkelerde ve kültürlerden gelmektedir ve çok farklı düşüncelere sahiptir. Ve herkesin hassas olduğu bir yönü vardır.

Özgürlük herkesin istediğini yapabilmesi anlamına gelmez. Kuralların uygulanmasını sağlamak için yöneticiler vardır, bunlar demokratik seçimler sonucu daha fazla hakka sahip normal kullanıcılardır. Yöneticiler özellikle saçmalıklara engel olmaya çalışır.

Aşağıdaki bölümde VikiSözlük'te çalışmak için gerekli diğer kurallar yer almaktadır. Bu kurallara uymayanlar yöneticiler tarafından yasaklanabileceklerini bilmelidir.


İçerikler[değiştir]

İzin verilmeyen içerikler:

  • pornografik, ırkçı, yabancı düşmanı, sağ radikal ya da aşırı dinci metinler ya da bilgiler konulması;
  • diğer kullancılara, halklara, uluslara, topluluklara ya da kişilere hakaret ve küfür edilmesi;
  • VikiSöz http://tr.wikiquote.org sitesinde yer alan içeriğe karşı yıkıcılık yapılması; yani, bilgilerin kasıtlı olarak değiştirilmesi, ilgisiz bağlantılar ya da içeriğe uygun olmayan metinler eklenmesi;
  • sürekli olarak telif haklarını ihlal eden ve silinmeyi gerektirecek metinler ya da bilgiler konulması.

Kullanıcı Adları[değiştir]

İzin verilmeyen kullanıcı hesapları şunlardır:

  1. adları
    1. ırkçılık, yabancı düşmanlığı, sağ radikal, aşırı dinci olan ya da başka şekilde hakaret içeren (örneğin "Allah" ya da "peygamber");
    2. MediaWiki yazılımında yaygın olarak kullanılan (örneğin, "değiştir" ya da "tartışma") ya da kullanıcının üye olmadığı bir gruba aitmiş izlenimi veren ("Bot" ya da "Yönetici");
    3. VikiSöz'ün kullanmında kötü niyete işaret eden (örneğin "Yıkıcı" ya da "Tahripçi");
    4. yaşayan ya da hayatta olmayan tanınmış kişilerin adları (Örneğin "Atatürk" ya da "Zeki Müren");
    5. çok uzun olan;
    6. rastgele seçilmiş anlamsız işaret dizinleri (örneğin "0053546346478674defsa64fes")
    7. E-posta ya da ağ adresi olan ya da bunları içeren;
    8. tamamen ya da kısmen tescilli marka ya da isim olan;
  2. kastılı olarak reklam içeren;
  3. mevcut kullanıcı hesaplarında karışıklığa yol açabilecek hesap adları.

Katkılar[değiştir]

İzin verilmeyen katkılar

  • oylamalarda sahtecilik yapmaya yönelik olarak ya da kullanım, yıkıcılık ve spam kurallarını delmek amacıyla birden çok kullanıcı hesabı açılması;
  • bot yetkisi olmaksızın ya da önceden topluluğunun onayını almaksızın ya da topluluğun karşı çıkmasına rağmen Bot kullanılması;
  • bir kullanıcıya, bir üyeye ya da (tanınmış) başka bir kişiye ait bilgilerin o kişinin izni olmaksızın sayfalara konulması.

Kurallar nasıl oluştu/oluşur?[değiştir]

VikiSöz kuralları alışkanlıklarda da ortak uzlaşı sonucu oluşmuştur ve zaman içinde gelişmektedir. Sorunlar ve sorular tartışma sayfalarına taşınarak en doğru çözüm bulunmaya çalışılır. Çoğunluk tarafından kabul edilen konular değişmez bir statü kazanır ve bunun üzerinde artık daha fazla tartışılmaz.