Umut (film)
Umut, senaristliğini, yönetmenliğini, yapımcılığını ve başrol oyunculuğunu Yılmaz Güney'in yaptığı 1970 yapımı filmdir. Filmin oyuncu kadrosunda Yılmaz Güney'in yanı sıra Tuncel Kurtiz, Gülşen Alnıaçık, Osman Alyanak ve Enver Dönmez yer almaktadır.[1][2] Film, geçimini atına bağlamış olan bir faytoncunun, atının bir araba çarpması sonucu ölmesinin ardından meçhul bir definenin peşinden koşmasını anlatmaktadır.[3] Türk sinemasının ilk gerçekçi filmi olan Umut, ülkede o tarihe kadar çekilen en iyi film olarak kabul edilmiştir.[4][5] Çekildiği dönemde Türkiye'de sansüre uğrayan film,[6] önce 1971'de Cannes Film Festivali'nde, ardından restore edilmiş hâliyle 2015'te Venedik Film Festivali'nin "Klasikler" bölümünde gösterilmiştir.[7] Film ayrıca, 1970'de düzenlenen 2. Adana Altın Koza Film Festivali'nde beş farklı dalda ödül kazanmış ve 2015'teki 47. Sinema Yazarları Derneği Ödülleri'nde "Yüzyılın En İyi Türk Filmi" seçilmiştir.
Replikler[değiştir]
- İyi at, iyi araba para işi gardaş. Paran olunca kebap yen, tatlı yen, şarap içen, iyi yataklar da uyursun. Parası olunca adam kuvvetli olur. Paran olmadı mı dünya da senden kötüsü yoktur. Her yerden kovarlar seni. Fakirin yüzü soğuktur. Niye soğuktur? Parası yoktur da ondan. Mesela kış gününde, en soğuk vaktinde cebinde paran olsa üşümezsin. Hamamdaymış gibi terlersin. Amma velakin paran olmadı mı yaz gününde üşürsün. Neden? Çünkü para adamı sıcak tutar. Sıcak.
- Yoksullukla orantılıdır umutlar...
- Fakirin yüzü soğuktur. Niye soğuktur Cabbar gardaş? Parası yoktur da ondan.
- Benimkisi merak değil, bir umut kapısı.
- Halk, gelecek şeyin ne olduğunu hatta umudun ne olduğunu da bilmiyor. Bizim halkımız devamlı bir bekleme içindedir. Benim anlattığım umut aslında bu bekleyişin hikayesidir. Aldatıcı bir Umudu anlatmak istedim. Umut bizim hayatımızın bir parçasıdır ayağı yere basan bir insan boş şeyleri hayal edip umutlanmaz. Toplum belli düzeye ulaştığı zaman insanlarda hayale dayanan umutlar kalkar. Umut düzen bozukluğunun bir simgesidir.
- Allah… yeryüzünde milyonlarca çocuğun acından ölmesine, sömürge savaşlarına, ezilen halklara, acıya ve zulme göz yuman Allah: yıllar boyu milyonlarca insana en doğal haklarını insanca yaşama haklarını vermemek için kan dökenlerin, zulüm edenlerin kitlelere gösterdikleri en büyük korkutucu, bütün işini gücünü bırakıp Cabbar’ın çor çocuğunu korumaya üstlenir belki de, kim bilir!!
- Hep böyle olmuştur bu. Ayakta tutulur yoksul olan. Karakolda ve bilcümle yerlerde. Haklı olsa, hakkını aramaya gitse de oturtulur Mercedes’i olan. Verdiği sigara içilir çay yada meşrubat ikram edilir zengine. Nasıl olsa toplumdaki yeri gereği haklıdır o. Kulak verilmez yoksula kasketi elinde verecek ikram edebilecek haklılığından başka hiçbir şeyi olmayana…
- ↑ "Umut (1970) Filmi". sinemalar.com. 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023.
- ↑ "Umut (1970)". sinefil.com. 6 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023.
- ↑ "Umut (film, 1970) Özeti". Beyazperde. 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023.
- ↑ Dönmez-Colin, Gönül (2007). The Cinema of North Africa and the Middle East (İngilizce). Wallflower Press. ss. 41-49. ISBN 978-1-905674-10-7. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023.
- ↑ "Sinemamızın en iyi 100 filmi". Hürriyet. 25 Mart 2017. 18 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2018.
- ↑ Uysal, Tamer (12 Ağustos 2020). "Yılmaz Güney Sineması ve Umut". Bandırma Gerçek Gazetesi. 27 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023.
- ↑ "Fatoş Güney: Umut, Yılmaz Güney'in babasının hikâyesi!". Radikal. 10 Eylül 2015. 18 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2018.