Cafer-i Sâdık

Cafer-i Sâdık
Vikipedi maddesi Vikiveri öğesi

• Bir işi incelemekte aşırı hassasiyet göstermek ayrılığa; eleştiri, düşmanlığa; sabırsızlık, rezilliğe; sırrı ifşa etmek, alçalmaya sebep olur. Cömertlik zekanın cimrilik ise gafletin alametidir.

• Kim şu üç şeye sarılırsa dünya ve ahiret dileklerine kavuşur: Allah’a sığınmak, ilahi takdire razı olmak ve Allah’a karşı hüsn-ü zanda bulunmak.
• Kim şu üç şeyde gevşek davranırsa mahrum kalır: Cömertten bir şey istemek, alimle arkadaş olmak ve (adil) sultanın ilgisini kazanmak.
• Üç şey muhabbet doğurur: Din, tevazu ve bahşiş.
• Üç şeyden uzaklaşan üç şeye ulaşır: Şerden uzaklaşan izzete, Kibirden uzaklaşan saygınlığa, Cimrilikten uzaklaşan da şerefe.
• Üç şey düşmanık getirir: Nifak, zulüm ve bencillik.
• Üç şey insanın ayıplanmasına sebep olur: Haset, laf taşımak ve başıboşluk.
• Üç kimseyi, ancak üç yerde tanımak mümkün olur; Yumuşak olanı, öfkelendiğinde; yiğidi, savaşta; kardeşi, kendisine muhtaç olunduğunda.
• Üç sıfat kimde olursa, oruç tutan ve namaz kılan birisi olsa bile münafıktır: Yalan konuşan, sözünde durmayan ve emanete hıyanet eden.
• Üç özellik büyüklüğün mayasıdır: Öfkeyi yenmek, kötülük yapanı affetmek, mal ve canla(insanlara) iyilik yapmak.
• Kurtuluş üç şeyledir: Dilini tutman, evinde oturman ve işlediğin günahlara karşı pişmanlık duyman.
• Cehalet üç şeyledir: Arkadaşları değiştirmek(salih arkadaşları), sebebini açıklamadan dostlarla çekişme ve faydasız şeyleri araştırmak.
• İleri görüşlü olmak üç şeyledir: Kendisinden üstekilere hizmet etmek, babaya itaatta bulunmak ve efendisine karşı tevazu göstermek.
• İnsanan dostu şunlardır: Uyumlu hanım, iyi evlat ve halis arkadaş.
• Herkes şu üç şeyden kaçınmalıdır: Kötülere yaklaşmak, kadınlarla konuşmaya dalmak ve bid’at ehli ile oturup kalkmak.
• Üç şey, kişinin kerem sahibi olduğunu gösterir: Güzel ahlak, öfkeyi yenmek, haramlara bakmaktan kaçınmak.
• Üç şeye güvenen aldanır: Olmayacak sözleri tasdik etmek, güvenilmeyen insanlara bel bağlamak ve elde edilmeyecek şeye göz dikmek.
• Bütün insanlar şu üç şeye muhtaçtır: Emniyet, adalet ve refah.
• Üç şey hayatı karartır: Zalim hükümdar, kötü komşu ve ağzı bozuk kadın.
• Şu üç şey pişmanlık getirir: Övünmek, iftihar etmek ve üstünlük hususunda tartışmak.
• Üç şeyde herkes kendisinin haklı olduğunu söyler: İnandığı dinde, kendisine galip olan heva ve heveste ve işlerinde tedbirde.
• İnsanlar şu üç şeyden kurtulursa, huzura kavuşurlar: Kötü dil, kötü el ve kötü davranış.
• Dostlar üç kısımdır: Birincisi, kendisine sürekli ihtiyaç duyulan yemege benzer; işte bu akıllı kimsedir. İkincisi (bazı vakitler insanı yakalayan) dert gibidir; bu da ahmak kimsedir. Üçüncüsü ise (derdi tedavi eden) ilaç gibidir; bu da mütefekkir kimsedir.
• Borç, geceleri üzüntü kaynağı, gündüzleri ise zillet vesilesidir.
• Dünya işlerin düzeldiğinde, dininden kork.
• Dağları harekete geçirmek, kalpleri harekete geçirmekten daha kolaydır.
• İman kalptedir, yakin ise ilhamlardır.
• Dünyaya ilgi göstermek gam ve üzüntü doğurur. Dünyaya ilgisizlik kalp ve bedenin rahatlığına sebep olur.
• Babalarınıza iyilik edin ki, çocuklarınız da size iyilik etsinler. Halkın hanımlarına karşı iffetli davranın ki, hanımlarınız da iffetli olsunlar.
• Kim hain birisinin yanına bir emanet bırakırsa, Allah onu korumaya kefil değildir.
• Selam vermek müstehaptır; almak ise farzdır.
• Kim selam vermeden önce konuşursa, cevabını vermeyin.
• Birbirinizle tokalaşın. Çünkü tokalaşmak kini yok eder.
• Kim öfke, tamah, korku ve şehvet halinde nefsine hakim olursa, Allah onun bedenine cehennem ateşini haram kılar.
• Mü’minin dostu ilim, yardımcısı olgunluk ve hilim, ordusunun komutanı sabır, kardeşi halkla iyi geçinme, babası ise yumuşaklıktır.
• Körükörüne amel eden kimse, doğru yolda yürümeyen kimseye benzer. Süratle gidişi, onu hedefinden uzaklaştırmaktan başka bir işe yaramaz.
• Şeytan’ın kadın ve öfkeden daha güçlü bir askeri yoktur.
• Allah’tan korkmak, yeterli bir ilimdir. O’na karşı olmak ise tam bir cehalettir.
• En iyi ibadet, Allah’ı tanımak ve O’na tevazu etmektir.
• Bana en sevgili olan kardeşim, kusurlarımı bana hediye eden (hatırlatan) kimsedir.
• Bir zaman gelir ki, samimi arkadaş ve helal paradan daha nadir hiçbir şey bulunmaz.
• Üç kez öfkelendiği halde sana kötü söz söylemeyen dostu, kaybetme!
• Suçlanacak yerde duran kimse kendisine kötü zanda bulunan kimseyi kınamamalıdır.
• İki kişiyi geçen her söz ifşa olur.
• Kardeşlerini takvaları miktarınca sev.
• Korkulu ve ümitli olmadıkça mi’min olamazsın. Korktuğun ve ümit ettiğin şey için amel etmedikçe de korkulu ve ümitli olamazsın.
• Mü’min dünyada garipir. Dünyada horlanmaya karşı sabırsızlık göstermez; dünya üstünlüğü hususunda onun ehli ile rekabet etmez.
• Öfke hekimin (bilinç sahibinin) kalbini mahveder. Öfkesine hakim olmayan, aklına da hakim olmaz.
• Kötü ahlak, yoksulluk getirir.
• Haram (yol)dan çok kazanmak rızkın bereketini yok eder.
• Cimri, haram yoldan mal kazanan ve onu yerinde harcamayan kimsedir.
• Şaka yapmaktan sakının. Çünkü, şaka yapmak, düşmanlık getirir, kin doğurur; aynı zamanda küçük bir sövüştür de.
• Kızlar iyilik, oğlan çocuklar ise nimettirler. İyiliğe karşı sevap verilir, nimetlerden ise sorguya çekilir.