Küba Füze Krizi

Küba Füze Krizi
Vikipedi maddesi Vikiveri öğesi

Küba Füze Krizi'nin ardından ABD'nin Lockheed U-2 casus uçağı tarafından 1 Kasım 1962'de çekilen San Cristóbal'daki füze alanına dair keşif fotoğrafı.

Nükleer savaş başlıklarıyla Moskova'yı vurabilecek 100'den fazla ABD yapımı Jüpiter füzesi, 1961'de İtalya ve Türkiye'de konuşlandırıldı.

Küba Füze Krizi ya da diğer bilinen adlarıyla Ekim Krizi, Karayip Krizi veya Füze Krizi, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile Sovyetler Birliği arasında 16-28 Ekim 1962 tarihleri arasında süren, Sovyetlerin Küba'ya, ABD'nin ise İtalya ve Türkiye'ye balistik füze konuşlandırması sonrası uluslararası ölçeğe ulaşan diplomatik krizdir. Bu kriz bir çok kaynakta Soğuk Savaş'ın tam ölçekli bir nükleer savaşa yaklaşmaya en yakın olduğu durum olarak değerlendirilir.

Alıntılar

• Sovyetler Birliği tarafından Küba'dan Batı Yarımküre'deki herhangi bir ulusa karşı atılan herhangi bir nükleer füze, Sovyetler Birliği'ne tam bir misilleme yanıtı gerektiren bir saldırı olarak kabul edilmesi bu ülkenin politikası olacaktır. (John F. Kennedy)
• Bu saldırı oluşumunu durdurmak için, Küba'ya gönderilen tüm saldırı askeri teçhizatında katı bir yaptırım başlatıldı. Hangi ülke veya limandan olursa olsun, Küba'ya bağlı her tür geminin, saldırı silahları içeren yükleri bulunduğu tespit edilirse geri döndürülecek. Bu yaptırım, gerekirse diğer kargo ve taşıyıcı türlerine de genişletilecektir. Ancak şu anda Sovyetlerin 1948'deki Berlin Ablukası'nda yaptığı gibi yaşam gerekliliklerini de inkar etmiyoruz. (John F. Kennedy)
• Vatandaşlarım: Kimsenin bunun üzerinde belirlediğimiz yolların zor ve tehlikeli bir çaba olduğundan şüphe etmesine izin vermeyin. Kimse tam olarak hangi deneyimi alacağını veya hangi bedellerin veya kazaların gerçekleşeceğini tam olarak göremez. Aylarca süren fedakarlık ve öz disiplin, sabrımızın ve irademizin test edileceği aylar, birçok tehditin ve tehlikenin haberdar edileceği aylardır. Ancak en büyük tehlike hiçbir şey yapmamak olacaktır. Bugün için seçtiğimiz yol, tüm yollar olduğu gibi tehlikelerle doludur, ancak bir ulus olarak karakterimiz ve cesaretimiz dünyadaki taahhütlerimizdeki en tutarlı olanıdır. Özgürlüğün maliyeti her zaman yüksektir ve Amerikalılar bunu her zaman ödediler. Ve asla seçemeyeceğimiz yol teslimiyet yoludur. Hedefimiz kudretin zaferi değil, özgürlüğün pahasına barışın haklı çıkmasıdır, hem bu yarımküredeki hem de dünya çapındaki barış ve özgürlük. Umarım bu hedefe ulaşılacaktır. (John F. Kennedy)
• Eğer ... saldırıya uğrarsak, kendimizi savunacağız. Tekrarlıyorum, kendimizi savunmak için yeterli araçlarımız var; gerçekten kaçınılmaz silahlarımız, elde etmemeyi tercih ettiğimiz ve kullanmak istemediğimiz silahlarımız var. (Osvaldo Dorticós Torrado)
• ... ABD'nin Türkiye'ye konuşlandırdığı füzeler, Sovyetler Birliği'ni Küba'ya füze konuşlandırma konusunda provoke etti. ABD füzeleri, Türkiye'den Sovyetler Birliği topraklarına rahatlıkla ulaşabiliyordu. (Vladimir Putin)
• Kennedy: Sizi [SSCB] otuz kez yok edecek kadar füzemiz var.

Kruşçev: Sadece bir kere [füze atmamız] bizim için yeterli.

• Füzeleri 16 Ekim'de tespit ettiler. Çok yüksekten uçan bir Amerikan U-2 casus uçağı, fırlatma rampalarının fotoğrafını çekiyor. Aslında füzelerin tam yerini Amerikalılara Sovyet istihbarat servislerinden Albay Oleg Penkovskiy'in verdiği biliniyor. U-2 bunları sonradan buluyor. Kennedy aynı gün, ayın 16'sında haberdar ediliyor, kriz o anda başlıyor. (Fidel Castro)
• İki savaşa katıldım ve savaşın her yerde ölüm ve yıkım eken şehirler ve köyler arasından geçtiğinde bittiğini biliyorum. Çünkü savaşın mantığı budur. Eğer insanlar bilgelik göstermezlerse, kör benciller gibi çatışırlar ve sonra karşılıklı imha başlar ... Biz ve sen savaş düğümünü bağladığımız ipin uçlarını çekmemeliyiz. Çünkü ikimiz ne kadar çok çekersek, düğüm o kadar sıkı bağlanır. Ve sonra bu düğümü kesmek gerekecek ve bunun ne anlama geleceği size açıklamam gerekmiyor. (Nikita Kruşçev)
• Başkan Kennedy'nin bir keresinde ABD'nin Sovyetler Birliği'ni iki kez yok etmek için nükleer füze kapasitesine sahip olduğunu söylediğini hatırlıyorum, Sovyetler Birliği'nin ABD'yi sadece bir kez yok etmek için yeterli atom silahı vardı ... [Şaka yoluyla], Evet, Kennedy'nin ne iddia ettiğini biliyorum ve oldukça haklı. Ama şikayet etmiyorum ... Amerika'yı ilk kez bitirebileceğimiz için memnun kaldık. Bir zaman yeterli. Bir ülkeyi iki kez yok etmek ne işe yarar ki? Kana susamış insanlar değiliz. (Nikita Kruşçev)