İçeriğe atla

Auguste Comte

Vikisöz, özgür söz dizini
Auguste Comte
Fransız sosyolog, matematikçi ve filozoftur
Doğum tarihi 17 Şubat 1798
Doğum yeri Montpellier, Fransa
Ölüm tarihi 5 Eylül 1857
Ölüm yeri Paris
Vikipedi maddesi
Vikiveri öğesi

Isidore Marie Auguste François Xavier Comte, kısaca Auguste Comte (19 Ocak 1798 - 5 Eylül 1857), Fransız sosyolog, matematikçi ve filozof. Sosyolojinin babası olarak tanımlanmaktadır.

Sözleri

[değiştir]
  • Metafizik, psikolojiye indirgenmiştir.   
  • Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?  
  • Bilim öngörüyü, öngörü eylemi doğurur.
  • İnsanlık canlılardan çok ölülerden oluşur.   
  • Yasaları tamamlamak için iradeler gereklidir.   
  • Pozitivizm niçinlerle uğraşmaz, ama nasılları iyi bilir.  
  • Sevgi prensibimiz, düzen temelimiz, ilerleme amacımızdır.[1][2]
  • İnsan doğası itibariyle ahlak sistemini iyileştirmek yerine yozlaştırır.  
  • Sanatın asıl işlevi bilimin attığı temelin üstüne modeller yaratmaktır.   
  • Kendi kazanç ve malından başkalarını da yararlandırmayan yoksul sayılır.  
  • Sevgi, ilerleme ve ahenk dairesinde herkes için ve başkası için yaşamaktır.  
  • İlk iki dönem geride kalmıştır; pozitif bilimin ve düşüncenin hâkim olduğu döneme girdik.  
  • Bilimleri ve ahlakı yeniden düzenleyin,aynı anda toplumu yeniden örgütlemiş olacaksınız.  
  • Sevgi tek ahlaki duygudur, çünkü yalnızca o toplumculuğun kişisellikten üstün tutulmasını sağlar.   
  • İnsan zekası bir aracı olmadan, bütün olayları gözleyebilir; gözleyemeyeceği tek olay vardır: kendisi.   
  • Dünyada kesin olan tek şey geçmiştir, fakat üzerinde çalışmak zorunda olduğumuz her şey gelecektir.  
  • Tek gerçek yaşam, soyun müşterek yaşamıdır; bireysel yaşamın soyutlama dışında bir varoluşu yoktur.   
  • Milletlerin gelişmesi ve ilerlemesi insan tasarımının bir sonucu değil, insan faaliyetlerinin bir sonucudur.   
  • Zeka ve akıl onu toplumsallaşma olgusuna götürür. Arzu ve duygularla yaşayan insanlar sürekli didişirler.   
  • İyi yola götürmek ve kötülüklerden korumak. Bu asıl hareket ruslardan fazla özellikle türklerde göze çarpıyor.
  • Doğulu önderler, milletlerinin başından ayrılmayarak her hükümetin temeli olan şu iki kanunu hakkıyla yapıyorlar.  
  • Birey toplumsal bir varlıktır. İnsan daha ziyade duygular ve egosuyla hareket eder; zeka ve aklını kullanmaktan sürekli kaçınır.  
  • Şüphecilik bir kriz halinden ibaret olup insan aklının bir öğreti değişikliğine geçişinde ortaya çıkan zihinsel bunalımın kaçınılmaz sonucudur.  
  • Dogmatizm, insan zekasının normal hali, onun doğası nedeniyle sürekli olarak ve her türüyle, en uzak göründüğü zaman bile meylettiği haldir.  
  • Aklını kullanan insan barış ve sükunete kavuşur. Bu nedenle insandaki bencil duyguları, akıl ve zeka aracılığıyla çıkarsız hale getirmek zorunludur.  
  • "Yeni din" , sonunda Pozitif Din olacaktır. Bu dinin Tanrısı insanlık, peygamberi bilim adamları ve mucizeleri ise ilmî keşiflerdir. İbadet üstün bir varlığa tapınarak değil insanlığın gelişimi için çaba sarf edilerek yapılır.   

Kaynakça

[değiştir]
  1. John Stuart Mill, Auguste Comte and Positivism, s. 154
  2. Orhan Hançerlioğlu, Düşünce Tarihi, Remzi Kitapevi, s. 284.

Konuyla ilgili diğer Wikimedia sayfaları:

Commons'da Auguste Comte ile ilgili çoklu ortam dosyaları bulunmaktadır.

Vikipedi'de Auguste Comte ile ilgili ansiklopedik bilgi bulunmaktadır.