Zazaca atasözleri: Revizyonlar arasındaki fark

Vikisöz, özgür söz dizini
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Yazım yanlışları düzeltildi.
Değişiklik özeti yok
282. satır: 282. satır:
**'''[[İnsan]] viran vindeno, vesan névindeno.'''
**'''[[İnsan]] viran vindeno, vesan névindeno.'''
**'''Homa çew şaş mek û erd ra kaş mek!.'''Mintiqa: Cewlîg
**'''Homa çew şaş mek û erd ra kaş mek!.'''Mintiqa: Cewlîg
**'''Vitevatê cînêke nê yê camêrdî merdim kişeno.'''Mintıka Darahenî/Kawar
**'''Vitevatê cînêke nê yê Vitevatê camêrdîmin merdim kişeno.'''Mintıka Darahenî/Kawar
**'''Çocuklarin karınları söz doludur ama dilleri dönmez.'''
**'''Çocuklarin karınları söz doludur ama dilleri dönmez.'''
*Zera gedeyan dekerdeya la ziwanê înan nêgêreno.
*Zera gedeyan dekerdeya la ziwanê înan nêgêreno.

16.48, 19 Eylül 2017 tarihindeki hâli

Akıl para ile satın alınmaz.
  • Samanı ateşe verdi, rüzgarın önüne geçti.
    • Adir Verda simerî ho da vere vayî.
  • Ateş iyi de külü olmasa.
    • Adir veş o la vel nebo.
  • Hafif akıl ağır yüktür.
    • Aklo sivil baro giran o.
  • Delinin değirmeni kendi kendine çalışır.
    • Areyé gejî bi ho géreno.
  • Elekle su toplanmaz.
    • Awe bi pircina néna aré kerdiş.
  • Başı aşan su; ha bir karış olmuş, ha dört parmak.
    • Awa seré serî çi qarişék çi çar giştî.
  • Akıl, altın taça benzer, herkesinbaşında olmaz.
    • Akil taça zerrîn a herkes sare d’çîn a.
  • Bahtı tahta değişmem.
    • Bext nêdana bi text.
  • Donsuz dolaş fakat boynunu zalimlerin önünde eğme
    • Bextê romî nîyo. Bextê romî çîn o. Bê tumanî bigêre, milê xo verî zalimî de çewt meke.
  • Elini bıraktı, ayağı ile ardına düştü.
    • Bi destî verda, bi lingî dima gêra.
  • Dünyaya danış, aklına göre yap.
    • Bi dinya bişêwire, bi aqilê xo bike.
  • Sorma ile insan Tanrının evine kadar gider.
    • Bi pers merdim şino keyeyê Homayî.
  • Keşke ile eller saç örgüsü demetine yetişmez.
    • Bi werrekna dest nêreseno gileyê gijîkî.
  • Adam gibi çalış, aslan gibi ye.
    • Bixebitye sey merdiman, biwere sey şêran.
  • Gelin atın üzeride gelir. Ancak kime kısmet olacağını kimse bilmez.

Bize çi qas zî dizdek a bê teke a roje vîst û yew adar a vewre eşta vila dare, şand nêmend hemtî.. veyvek serê estore de ya kes nêzaneno nêsibê kamî ya

  • Dıșarıdan yardım umanın vay haline.

Çimî teberde yê, wel se ba

  • Çıranın köre, davulun sağıra yararı yoktur.

Çila koran rê def keran rê bêfeyde yê

  • Arkadaşına kazdığın kuyu bir gün kendın duşersın.

Çala ke merdim hewalê xo rê bikeno rojêk bi xo keweno

  • Kapısı kapalı olanın gözü kapısı açık olandadır.

Çimê bergirewtoxan yê berakerdoxan de yê

  • Yaralı yarasını bilir.

Dirbetin bi dirbeta xo zaneno

  • Arkadaşın yarası, kaya yarası gibidir.

Dirbeta hawalî şeqaleyî zinarî

    • Mangaya ma bi gay a, bela nîya geda ya.'
  • Sidik ilacına gitti kabız oldu.

Şi dermanê mîze gî rê esîrî

  • Gebe olsun da ne zaman doğurursa doğursun.

Wa awir ba çi mehel zîyena wa bizîya

  • Bir günün boğası olayım, yüz günün ineği olmayayım.

Wa vîştirayê rojêk biba mangaya se roj meba

  • Gönlüm hoş olsun da varsın giysim kıldan olsun.

Wa zera mi zere ba wa tewrê kirwasê mûy mi bo

  • İyi at olsun da varsın nalı olmasın.

Wa estore pêşeng ba wa bê nal ba

  • Muradımız olsun da, ister taştan olsun.

Wa miradê ma bibo wa kera ra bo

  • Yüz acısın, karın ağrımasın.

Wa rî bidejo zer medeja

  • Bir günlük aslan ol, bir yıllık tilki olma.

Wa şêrê rojêk bo, wa lûya serê mebo

  • Korku, akrep gibidir.
    • Ters, zê dimişkil o.
  • Utanma olmasaydı şeytanlık kanatlanırdı.
    • Şarmî nibên se pêl nîyên şetuney a.
  • Evrenin sahibi siyah ile beyazdır.
    • Wûhar eywun sîya sipî.
  • Arkadaşınla ye, gez ama onunla ortaklık yapma.
    • Hewalon a bigêr, bur la wertaxî mekire.
  • Kadın isterse; erkeğini vezir yapar, istemese rezil eder.
    • Cinîya ke biwaz; merde xo kena vezîr, nêwaz kena rezil.
  • Kurt, sisli günü kollar.
    • Cinavir, rueja mijin paven.
  • Çocuklar ağlayarak büyür.
    • Kij pê bermi ben pîl.
  • Gül için dört dikeni göğsüne atmaya katlanır.
    • Kê hatîr gula, çar teli kena pistun xwi.
  • Beceriksiz kadın çıkrık, beceriksiz rençber ise orak değiştirir.
    • Cinîya hirab reşta bedilnena, mişag hirab se vaşturî bedilnen.
  • Evlilik dar ayakabı gibidir.
    • Zevaj sol teng o.
    • Semêd yow palûnê herîya, howt bacûnaxûn xwi eşt awk..."Mintiqa: Az, Cewlîg.
  • At adımına göre değil süvarîsine göre koşar.
    • Astor bi goreye gama ho ne, bi goreye espare ho remena.
  • Bülbülü altın kafese koymuşlar. Demiş: “Ah vatan, ah vatan!”
    • Bilbil kerd kefesa zerîn yi hunc vatên: “Ah vaten, vah vaten!”
    • Şahîdê luye, boça luye ya.
  • Okumak avlamaktır, yazmak kayıttır.
    • Vendiş seyd o, nuştiş keyd o.
  • Doğru duvar yıkılmaz.
    • Diyes raşt ne şîyen ve.
  • Sırt, yiğit olana verilir.
    • Paşt diyena merdim cumerd.
  • Ev alma komşu al
    • Kîye megir cîrûn bigîr.
  • Durgun su kokar.
    • Ava vinertî bûy duna.
  • Köpek ölürse kurta bayram olur.
  • Kutik bimiro vergan re roşan beno.
  • Nevret ve sevgi dilden cıkınca vücut bulur.
    • Nevret Û heskerdij zone ra vejiyase o vakt govde giratî.
  • Eke kutik merdiman ho bigêro, apê ho verg, halê ho luy hesibneno.
  • Elin çocukları büyür akıl alır, bizimkiler ise büyür deli ve yaramaz olur.
    • Tûtanê şar pîl beni akil gen , ena ma pîl beni gej û har benî.
  • Bahçene komşun ağacını ekerse komşunun çocukları bahçeni sahiplenir.
    • Eke dara ho cîrane ho rê da ronayiş; kijê ey dar rê zî bahçe rê zî vayîr vecyene.
  • Baca tüten evde huzur vardır.
  • Merdim pîr beno, zerrî pîr nêbena.
  • İyi komşu akşam yemeğini bir tabak fazla yapar.
    • Cîrano baş, şamîya ho tebahêk zede keno.
  • Yük eşeğin yanına gitmez, eşek yükün yanına gider.
    • Bar nişin vere her, her şin vere bari.
    • Dişmenê bavan, nébeno dostê lawan.
  • Su bulanmadan durulmaz.
    • Heta leyl [lêl] mebo, zelal nêbena.
  • Büyüklerimiz her zaman güzel konuşur.
    • E veinan ma her tim/her veht hoyl heber dayene.
  • Yüklü eşek yedi kez sudan geçer yüksüz bir kere dahi girmez.
    • Her bi bar hevt ray awk ra vîyereno la bê bar yew ray nêvîyereno.
Gözyaşlarından akıl al.
  • Gözyaşlarından akıl al.
    • Hesirê çiman ra aqil bigire.
  • İyi bir kadın, kızını seversen yetişir.
    • Eke heskerdiş bibo keynekî rindê de resenî cînîyan.
  • 7 Martta melekler geldi (indi) baharı bağırdılar söylediler.
    • Hevt adarî de melegî ameyê var vatê û qêrayê, visarî.
  • Günü gelmeden tavuk yumurtasını kırmaz.
    • Heta ke roje denêbîyo, kerg hakê xo nêşiknena.
  • Büyüklerimiz bir şey diyorsa bir şey biliyorda diyordur.
    • Ê verînan ma eke çî ke vanê, zanenê ke vanê.
  • Çokça gözyaşı soruna yol açar.
    • Çimê hesirinî zaf, rayerê xeripnayan akerdêne.
  • Kimseye iyi deme. Kötü çıkar, mahcup olursun.
    • Keseki rê mevac rındo, ar vıcêno ke xod şıkêno.
  • Akıl para ile satın alınmaz.
    • Akıl ebe perura neroşûno.
Araba devrilince yol gösterici çoğalır.
  • Araba devrilince yol gösterici [kılavuz] çoğalır.6 Eylül 2010
    • Areba bı kelebay rar nevitay zeydini.
  • At, tayını tanır.
    • Astor mayine xo şılasneno.
  • Sessiz akan sudan kork.
    • Ave ki bi veng sona cıra biterse.
  • Süreklilik göstererek akan su kir tutmaz.
    • Ava ke şonaye lıim ni tepşena.
  • Akan su akacağı kulvarı da aşındırır.
    • Ava ke şına, sopa ho zi roternena.
  • Köpek et yemeye alışmışsa kuru ekmek yemez.
    • Kutik bumusa gostî Nan vuşk nêvena.
  • Kapta [Sürahide] kalan su zamanla normal su tadını yitirir.
  • Eşek ne bilir yonca yemesini.
    • Her çı zano venca buro.
  • Zalim zulümle yola gelir.
    • Zalım ebe zulım'a yeno rae.
  • Ağır taş yerinden oynatılamaz.
    • Siya grane hurenda xo ra nê luvena.
  • Kucağında olsun, varsın çuvalın üstü olsun.
    • Va vırar de bo va serê xırar de bo.
  • Yılanın yavrusu zehirsiz olmaz.
    • Leyrekê mari bê zıyêr nê beno.
  • Sabah güneşinde faydalanmazsan akşam güneşinin faydası yoktur.
    • Eka tîja ser sivayî ra feyde nêgirevt, tîja shanî ra feyde chîn o.
  • Aç kuşa yılan su verir.
    • Mîrchika têshan rê mar zî avo ano.
  • Köpeğin kuyruğunu kalıba sokmuşlar, bin yıl sonra çıkarmışlar yine köpek kuyruğuymuş.
    • Dımê kutik eştto kalıb, hazar serre kalıbra vetto, eyne dımê kutika
  • Nalbantlar atları nallarken dere kenarında kaplumbağalar da ayaklarını kaldırırmış.
    • Nalbendon astori nalnen kesoniz ver deridi penci hu kerdin berz.
  • Babanın dostu lafları, oğlunun miras.
    • Dosté pi u kali, laceki ré miraso
  • Eşeğin ölümü köpeğe düğün olur.
    • Merdena here kutiki ré bena veyvi.
  • Fırsat her zaman ele düşmez.
    • Firsend her tim dest nékuno.
  • İnsan haberi gündüz söylemeli, yoksa karanlığa (akşama) kalır.
    • Mordemo ke hebé roj çila fisté ta, sandé tari de maneno.
  • Köpek köpeğin ayağına basmaz.
    • Kutik payna linga kutiki nékano.
  • Kimisi az sahip çıkmış, azlıktan da kendini alıkoymuş.
    • Kami ke tuye vayi kerdo, tuye ru(ri) ye xo kerdo.
İnsan laf olur, içi laf olmaz.
  • İnsan laf olur, içi laf olmaz.
    • İnsan kal beno, zerri kal nébena.
  • Kadının elinde nesil varsa, o kadın güzeldir.
    • Deste cineke ra xesil est zi, a cinek rinda.
  • Yalancı insanın, gözünden yalancı olduğu belli olur.
    • Merdimo zureker chimanê ho ra belîyo.
  • Altın dışkının içinde olsa da yine altındır.
    • Zerd mîyon gî de bo zî hîna zerd o.
  • Eşeğin arpası pişmez.
    • Ceve herî nepesheno.
  • Köpek ölürse kurda bayram olur.
    • Kutik bimiro vergan re roşan beno.
  • Çoban köpeği ölürse kurt bayram yapar.
    • Kutikê şivanî bimiro vergi roşan kenê.
  • Aslanın elinden kılıcı düşmez.
    • Deste şêrî ra şûr nêkeveno.
  • Yalancı kuyruğundan korkar.
    • Zûrker dima xo ra terseno.
  • Zor kapıya gelmese, çalışma ve doğru ortaya çıkmaz.
    • Eke zorîye nîna ber meşuxulne raştîye nêvejyena meydan.
  • Doğru el karnın üzerindedir.
    • Desto raşt sêr pîze ya vo.
  • Eşeği suyun üzerine susuz götürür susuz getirir.
    • Herî têşan beno ser ave û têşan ano..
  • Anlık nefis insanı hapis deliğine götürür.
    • Yo anlığ nefs çey bon kulike hefs.
  • Az yemek ye ömrün uzun olur, çok yemek yersen ömrün kısa olur.
    • Tike verdin veno omir to derk beno, zaf verdin vena omir ti tikik menenno.
    • Devlemendî hesabê peran zafî nê peran taynîn pers kenê
    • Eke şivane kavire bivero, zura ey verg verdo beno.
  • Yılanın Yavrusu zehirsiz olmaz.
    • Maro hurdik bijahr nebeno.
  • Sevgi ve nefret dilden çıkınca vücut bulur.
    • Nevret Û heskerdij zone ra vejiyase o vakt govde giratî.
  • Köpek akraba [ata] ararsa amcasını kurt, dayısını tilki sayar.
    • Eke kutik merdiman ho bigêro, apê ho verg, halê ho luy hesibneno.
  • Birinin yanlış yaptığını biliyorsan da söyleme.
    • Çire çevt kerda to zana hena nêva mekke.
    • Alim ho vira keno, qeleme ho vira nékena.
Yetim kız susuz düz ovaya benzer.
  • Yetim kız susuz düz ovaya benzer.
    • Keyneka bê bavke, dêşta bê avk.
    • Dosté pi u kali, laceki ré miraso.
    • Adir vatene ra, fek névéseno.
    • Senik vacé, zaf gos serné.
    • Mordemo ke deyn ra terseno, gereke çeveré girs ra mékero.
    • Teneko tal veng veceno.
    • Mordemo cefa neanita, qedré sefa nezano.
    • Comerd vané mali ra kené, egit vané cani ra kené.
    • Kutiké teveri, hesaré çeyi nébeno.
    • Vesan vano: "Mird nében", Mird vano:"Vesan nében."
    • Sergovendi veyvé ra, domani kayira aciz nébené.
    • Daré çixa derg bena biboki, ca ra néresena asmen.
    • Cavo ke koyi çine bi, tum xo ko vineno.
    • Kilito zernén her çeveri keno ya (ra)
    • Mangaya ke hebe zengila vindi nébena.
    • Seré koyi ra mij kemi nébeno.
    • Hebe torbé tali asroré néna péguretene.
    • Merdené ré çaré çino.
    • Merdena here kutiki ré bena veyvi.
    • Firsend her tim dest nékuno.
    • Kıymete hortiné, demé kalbiyayeni de eno zanitené.
    • Vaceke asmen de veyve esto, ceni nerdugan nane ro.
    • Mordemo ke hebe roj çila fisté ta, sande tari de maneno.
    • Kamci roje sand nebiyo.
    • Her rindeké qusuré de xo esto.
    • Paléyo xirab verva sandi zeredejan céno.
    • Kutik payna linga kutiki nédano.
    • Xebera xirabé rev bena vila.
    • Qantire ra pers biyé: " Piyé to kam o ", Vato: " Xalé mi astor o.
    • Kes nekuno mezela kesi.
    • Koçe berani berani re bar niye.
    • Ju yo ke heqira néterseno, cira biterse.
    • Mordem ke si meymantiya cinaviri (vergi), gereke kutiké xo, xo de bero.
    • Leylegé ki teyr say kena, amnani ena zimistani sona.
    • Kami ke tuye vayi kerdo, tuye ru(ri) ye ho kerdo.
    • Kari ra méterse va kar to ra biterso.
    • İnsan kal beno, zerri kal nébena.
    • Cînî baxceyé camérdî ya.
    • İnsan viran vindeno, vesan névindeno.
    • Homa çew şaş mek û erd ra kaş mek!.Mintiqa: Cewlîg
    • Vitevatê cînêke nê yê Vitevatê camêrdîmin merdim kişeno.Mintıka Darahenî/Kawar
    • Çocuklarin karınları söz doludur ama dilleri dönmez.
  • Zera gedeyan dekerdeya la ziwanê înan nêgêreno.
    • Erkek bir kaynaksa kadın bir havuzdur, havuz çatlaksa kaynaktan gelen su birikmez.
  • Camêrd çime yo cînêke dole ya, eke dole şikite ba awe tede nêdebena.
    • Uzun dil sahibinin başına agaçkakandır.
  • Ziwano derg darkotekê serê wayerê xo yo.