Bâki

Bâki

Bâki, (1526 1600) Türk divan edebiyatı şairi.

• Âvâzeyi bu âleme Dâvûd gibi sal,
  Bâki kalan bu kubbede bir hoş sadâ imiş...

(Âlemde sesin Davut gibi çınlasın!.. Gökkubbede baki kalan sadece hoş bir sedadır; kalıcı olan sadece odur.)

• Hûb olan elbette kendin gösterür

(Güzel olan elbette kendini gösterir.)

• Mu'ayyen kıssadur sevmek sevilmek mâ-takaddemden

(Sevmek, sevilmek eskiden beri bilinen hikâyedir.)

• Mufassal kıssa başlarsın garip efsane söylersin

(Öğüt veren hikaye anlatmaya kalkarsın; bir bakmışsın ki anlattığın hikaye efsaneye dönüşmüş.)

• Nâdân komaz ki merdüm-i dânâ huzûr ede

(Câhil komaz ki, âlim kişi rahat ede.)

• Dil derdini gamunla dil-efgâr olan bilür
  Bîmâr hâlini yine bîmâr olan bilür

(Gönül derdini gamınla gönlü kırık olan bilir. Hasta hâlini yine hasta olan bilir.)

• Tutdı cihânı pertev-i hüsnün güneş gibi
  Doldı sadâ-yı aşkun ile kâh-ı kün fekân

(Güzelliğinin ışığı güneş gibi dünyayı tuttu. Kün fekân sarayı (dünya), aşkının yankısı ile doldu.)

• Bezm-i şevkün içre devr eyler felek bir câmdur / Câmda bir cür' adur aşkun şarabından şafak

(Ey sevgili; felek seni arzulamanın meclisinde dönüp dolaşmakta olan bir kadehtir. Şafağın kırmızılığı ise, senin aşkının şarabından o kadehin dibinde kalmış bir yudumdur.)

• Zülf-i siyâhı sâye-i perr-i hümâ imiş,
  İklim-i hüsne ânun içün pâdişâ imiş...

(Sevgilinin kara zülüfleri, Hüma kuşunun kanadının talih bağışlayan gölgesi gibi olduğu için, güzellik ülkesinin sultanı da odur. [Hümâ kuşunun ele geçirilememesine yapılan bir gönderme de vardır bu beyitte.])

• Bir secde ile kıldı ruh-i âftâbı zer,
  Hak-i cenâb-ı dost aceb kîmyâ imiş...

(Sevgilinin civar toprağının (avlusunun) öyle bir kimyası var ki Güneş oraya bir secde etmekle yanağı hemen kıpkızıl bir altına dönüşüverdi!)

• Görmez cihânı gözlerimiz yârı görmese,
  Mir'ât-ı hüsni var ise âlem-nümâ imiş...

(Sevgiliyi gör(e)mediğimiz vakitler gözümüze hiçbir şey görünmez; hatta, cihan bile! Eğer “Ayine-i Âlem-nüma” [dünyayı gösteren güzellik aynası], diye bir şey varsa, zannımızca o, sevgilinin güzelliğinin aynasından başka bir şey değildir.)

• Zülfün esîri bâkî-i bîçâre dostum,
  Bir mübtelâ-yı bend-i kemend-i belâ imiş...

(Zülfüne bağlanıp esir olan şu çaresiz Bâki, bu haliyle meğer bir bela kemendinin; yani, zülfünün bağına tutulup kalmış...)

Bâki ile ilgili daha fazla bilgiye Vikipedi'den ulaşabilirsiniz.