Türkçe atasözleri/A

< Türk atasözleri

- Abdal ata binince bey oldum sanır, şalgam aşa girince yağ oldum sanır! (Aksoy, 1995). "Süprüntüyü yığmışlar, dağ oldum sanmış! Türk ata binmiş, bey oldum sanmış!.." (Acıpayam-Dodurgalı Fatmana Dağdaş'dan naklen oğlu Said Dağdaş, 1980) atasözünün farklı sürümü...

• - Abdest alırken büzük oynatılır! (Dodurga’lı laf ebesi – söz üstadı rahmetli Hacı Veli’den (Zeren) nakleden 1929’lu Mehmed Baz’dan naklen Said Dağdaş, 17.11.2010, Denizli). İşi sağlama almak için gerekli tedbirler mutlaka alınır anlamında kullanılır.
• - Acemi nalbant gavur eşeğinde öğrenir! (Dodurgalar-Çarşı Mah., Tanıskalardan Mehmed Baz’dan naklen Said Dağdaş). Aynı atasözü Orman Müh. Hüseyin Hacıoğlu (Eskicuma, Bulgaristan) tarafından da ifade edilmiştir. 7.8.2002. (Dağdaş ve ark., 2006). Acemilerin ustalaşma sürecinde, zayi olmasına göz yumulacak malzeme kullanılır anlamında. Bu atasözünün de farklı sürümleri bulunur. Sözgelimi “Acemi nalbant mesleği, gavur eşeğinde öğrenirmiş.” (Ekici, 1978, s. 322).
• - Aç ayı, oynamaz! (2003’de vefat eden Fatmana Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş) (Dağdaş ve ark., 2006). Çalışanlardan verim alınabilmesi için öncelikle doyurulmaları şarttır.
• - Açı kızıl çengil onar! (Parlak kırmızı çabuk solar!), (Bice, 1991, s. 170). Hayati Bice tarafından derlenen atasözleri, Anadolu topraklarına yerleşen Karaçay Türklerinden alınmıştır.
• - Açtığın kapıyı selamla aç, selamla kapın açılsın! (Babasından nakleden Kayseri-Pınarbaşı’lı, 1967’li Mehmed Yılmaz’dan naklen Said Dağdaş, 5.2.2008). İyiliğin ilk ayağı olan selamlaşmayı önerme örneğiyle; insanlara iyilikle davranmanın, iyilikle karşılık göreceği vurgulanmaktadır.
• - Adam sandım eşeği, alnıma çarptı daşşağı! (Dodurgalı Burunsuz Aynımah’ın İbrahim dayıdan naklen Said Dağdaş, Denizli-Sarayköy-Beylerbeyi Köyü, Temmuz 1980). Beklemediği anda, beklemediği kişiden kendisine çiğlik gösteren, olgun davranmayan, toyluk yapan insan için kullanılır (Dağdaş ve ark., 2006). “Adam sandık eşeği, altına serdik döşeği!..” (Anonim, 2012) atasözünün “argo” eklemeli sürümü.
• - Adamakla mal mı tükenir?.. (67 yaşındaki Fatma Özdemir’den nakleden Sebahat Ünlü’den naklen Said Dağdaş, Dodurgalar, 2003), (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Adamın birine (Hocaya) sormuşlar! Nerelisin hocam demişler? Daha evlenmedim (Daha bekarım) demiş! (1962’li, Gülnar-Mersin’li İbrahim Kantar’dan naklen Said Dağdaş, 10.5.2012).
• - Adamın yiğitliği, dayısından belli olur! (Ankara-Bala ilçesi Belçarsak köyünden Orhan Vural'dan naklen Said Dağdaş, 19.03.2011). Çocuğun gelişiminde ve ırsi olarak taşıdığı vasıflarda, ananın akrabalarının önemli bir ölçüt olduğunu ima için kullanılır. "Tohum, tarlada biter!" atasözü ile benzer anlamda...
• - Adanalıyık! Allah’ın adamıyık! Kaldırımda yatar, ceketimizi satarık! Bici yer, şalgam içerik! Uçağa kafa atar, trene çelme takarık!.. Adana’lı delikanlıların kendilerini delikanlıca tarifte kullandıkları yaygın ifade demetinden bir parça. Argo kullanımı olan eklemeleri de vardır (1983 doğumlu Şahin Çabuk’dan (0532.3345859) nakleden Said Dağdaş, Adana, 10.4.2012).
• - Âdemoğlu hîlebâzdır, kimse bilmez fendini! Her kime rağbet edersen, sakın andan kendini (Aksakal, 1998, s. 175)!.. “… İnsanoğlu hilebazdır, kimse bilmez fendini! Kime iyilik eder isen, ondan sakın kendini!” (1930’lu Denizli-Buldan’lı Mevhibe İzgi’den nakleden kızından naklen Said Dağdaş, 24.8.2010) atasözü ile benzer anlamda ve kullanımda.
• - Adım çıkmış dokuza, inmez sekize!.. (Aksekili M. Ali Şener'den naklen Said Dağdaş, 11.9.2010).
• - Adın ne? Mülâyim... Sert olsan ne yazar?.. (Hacı Mehmet Baz’dan naklen Said Dağdaş), (Dağdaş ve ark., 2006). Önündeki işi becerme yeteneği zayıf olanı tarif için kullanılır.
• - Ağaca da çıksa papucu yerde kalmaz! (K. Maraş-Göksun’lu, 1951'li Zafer Aydın'dan naklen Said Dağdaş, 26.12.2006). Tarif edilen kişinin hem kurnaz, hem de tedbirli olduğunu ima eder (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Ağacın iyisi meşe! Avradın iyisi Ayşe!.. (Samsunlu 1320’li Netice Asan’dan nakleden 1946’lı Ünal Asan’dan naklen Said Dağdaş, Tarsus - Mersin, 5.4.2012). Not: "Dükkan alırsan köşeden, odun alırsan meşeden, hanım alırsan Ayşe’den!.." atasözünün farklı sürümü. (1938’li Abdullah Yıldız ve 1952’li Adviye Yıldız’dan nakleden 1973’lü Çelebi Yıldız’dan naklen Said Dağdaş, Mersin - Tarsus, 5.4.2012).
• - Agac bar verende basini asagi eyer! Azerbaycan Türkçesinde kullanılan (Bakü’lü Ebilov Ümid Maksudoğlu’ndan nakleden Burdur’lu Hüseyin Yılmaz'dan naklen Denizli’li Said Dağdaş, 2 Ekim 2012) bir atasözü.
• - Ağaç, dalıyla gürler! Bir insanın üstüne hastalıkta-sağlıkta yük binerse çöker. Ama yükü paylaşılırsa üzerine düşen yük hafifler. Daha da özetle akrabalık bağlarının sağlam olması, güçlü olmanın da bir gereğidir (1332’li dedesinden nakleden Tarsus’lu, 1949’lu Bayram Abbas Kaygusuz’dan naklen Said Dağdaş, Mersin, 4.4.2012).
• - Agil artdiqca soz azalar! "Akıllı adam az konuşur!" anlamında, Azerbaycan Türkçesinde kullanılan (Bakü’lü Ebilov Ümid Maksudoğlu’ndan nakleden Burdur’lu Hüseyin Yılmaz'dan naklen Denizli’li Said Dağdaş, 2 Ekim 2012) bir atasözü.
• - Agil yasda deyil basdadir! "Akıl yaşta değil, baştadır!" atasözünün Azerbaycan Türkçesindeki sürümü (Bakü’lü Ebilov Ümid Maksudoğlu’ndan nakleden Burdur’lu Hüseyin Yılmaz'dan naklen Denizli’li Said Dağdaş, 2 Ekim 2012). Akıl yeteneği, insanoğlunu diğer insanlardan farklı kılan ve yaşla ilgisi olmayan ırsi bir yetenektir anlamında.
• - Ağalık vermekle, yiğitlik vurmakla! Veren el ve attığını vuran yiğit övülmektedir (1929’lu M. Baz’dan naklen Said Dağdaş, 9.1.2006), (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Ağanın kahvesi, Türk’ün tarhanası!.. (1341’li F. Dağdaş’dan naklen Said Dağdaş, Aralık 1979). Ağaların-zenginlerin misafir ağırlaması varlıklarını yansıtır. Ancak fakir halk da misafirini elinden geldiğince – en güzel şekilde ağırlar anlamında.
• - Ağlama nâçar ağlama! Gün gelib keçer ağlama! Felek bağlayan kapını, Bir gün de açar ağlama!.. (Bakü'lü, 1969'lu Ruşen Abbasoğlu'ndan naklen Said Dağdaş, 19 Eylül 2013, Erzurum). "Baba! Nâçar ağlama! Gündür, gelir geçer ağlama! Bu kapıyı örten bir gün açar! Ağlama!" atasözünü Ruşen Beye söylediğimde, Azerbaycan'da kullanılan şekli budur şeklinde üstteki atasözünü aktarmıştır.
• - Ağlayak da gözden mi olak? (http://tr.wikiquote.org/wiki/T%C3%BCrk_atas%C3%B6zleri/A) "Çok ağlayıp gözden mi olayım? Çok yanayım ciğerden mi olayım?.." (Ankara-Ayaş’lı Yücel Özder’den naklen Said Dağdaş, 8.11.2012, Tokat) atasözü ile benzer anlamda... Üzülmek de bir yere kadar! Kişi kendi sağlığına zarar vermemeli...
• - Ağlayanın malı, gülene yaramaz! (1929'lu Mehmed Baz'dan naklen Said Dağdaş, 6.2.2013, Denizli).

- Ağzına sahip olamayan, başka yerine de (…na) sahip olamaz! (1963’lü, Çankırı-Orta-Kalfat’lı Ömer Açıksöz’den naklen Said Dağdaş, Ankara). Az konuşmayı, yersiz konuşmamayı öğütleyen argo muhtevalı bir atasözü (Dağdaş ve ark., 2006).

• - Ağustos'ta ekilen darıdan, gündönümünden sonra çıkan darıdan, kocasından sonra kalkan karıdan hayır gelmez! (Ekici, 1988, s. 322’den naklen Said Dağdaş, 16.12.2012). (EKİCİ, M., 1988: Çal Folkloru ve Halk Edebiyatı. Merkez Efendi Sempozyumu, 27-28-29 Temmuz 1988, Denizli Belediyesi Kültür Yayınları, 2010, Denizli, 335 s.). Atasözünün aktarımında noksanlık olabilir. Çünkü iki kere “darı” kelimesi özne olarak kullanılmıştır.
• - Ağustos'tan sonra ekilen darıdan, oğul vermeyen arıdan, sabah erkeğinden sonra kalkan karıdan hayır gelmez! (1964'lü Ankaralı Fatoş Hanımdan nakleden Özlem Dostbil'den naklen Said Dağdaş, 30.10.2012).
• - Ahırda eşenirse (eşinirse) at, evde yüzüne gülerse avrat, sözünü dinlerse evlat!.. Düğüne ne lüzum var? Gir gül, çık gül! “Bir evde gülügen kadın, anırgan eşek, bağırgan öküz şartımış (şart imiş)!” atasözü ile benzer anlamda (Niksar-Budaklı (Huru) köyünden Rasim Tosun’dan nakleden Niksar-Serenli (Avara) köyünden Yusuf Yılmaz’ın “Niksar Folkloru” adlı lisans tezinden (1993, s. 26) (Niksar Dün Bugün Yarın s. 57-58'den naklen) naklen Said Dağdaş, 26 Ağustos 2013, Ankara).
• - Ahırda eşinmezse at, yüzüne gülmezse avrat, sözünü dinlemezse evlat!.. Ölüme ne lüzum var? Gir ağla, çık ağla! “Bir evde gülügen kadın, anırgan eşek, bağırgan öküz şartımış (şart imiş)!” atasözünün mutevasının tam tersi anlamda (Niksar-Budaklı (Huru) köyünden Rasim Tosun’dan nakleden Niksar-Serenli (Avara) köyünden Yusuf Yılmaz’ın “Niksar Folkloru” adlı lisans tezinden (1993, s. 26) (Niksar Dün Bugün Yarın s. 57-58'den naklen) naklen Said Dağdaş, 26 Ağustos 2013, Ankara).
• - Akarı, kokarını geçer derler! “Konyalıca; akarı kokarını geçer derler!”. Konya-Bozkır'lı 1978'li Levent Özel'den naklen Said Dağdaş, 7.5.2013, Konya-Kızılören.
• - Akacak kan, damarda durmaz! (Fatmana Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş). Kaderde yazılan gerçekleşir, engel olmak mümkün değildir anlamında. “Çıkacak kan, damarda durmaz!” şeklinde de kullanılır.
• - Akıl akıldan, don yağı pekmezden (olur)!.. (Çankırı-Ilgaz'lı, 1952 doğumlu İsmail Demirci'den naklen Said Dağdaş, 17.3.2011). Nasıl ki pekmeze katılan don yağı pekmeze lezzet verir, akıl da akıldan yararlanır. Doğru karar vermede, istişarenin önemi öne çıkarılmaktadır.
• - Akıl mı üstün, para mı üstün?! (M. Baz’dan naklen Said Dağdaş, 10.4.1994), (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Akıllı deliye söyletirmiş! (M. Baz’dan naklen Said Dağdaş), (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Akıllı düşünene kadar, deli kızını everir! (Kayseri-İncesu’lu 1961’li Muammer Sandıkçı’dan nakleden Said Dağdaş, Kapuzbaşı Şelalesi, Yahyalı, 4.7.2013). Not: Muammer Bey aynı zamanda, kayaların bağrından fışkırıp nehir oluşturan Kapuzbaşı ve Elif Şelalelerini ve ruhları dinlendiren su sesini dinlerken ve karşıdan seyrederken; "Şu suyun güzelliği yanında, senin güzelliğin nedir ki?!" cümlesiyle hayatın kaynağı olan suya hayranlığını vurgulamıştır.
• - Akılsız başın cezasını, sivil (sefil) taban çeker! (Yozgat-Çayıralan-Konuklar kasabasından, 1953’lü Davut Doğan’dan naklen Said Dağdaş, 20.11.2013). Not: “Sefil” kelimesi, yöre şivesinde “sivil” şeklinde galat kullanıma uğramıştır.
• - Akılsız dosttan akıllı düşman iyidir (yeğdir)! Ahmak dostun vereceği zararı akıllı düşman veremez sözü ile yaklaşık aynı anlamda (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Akılsız kafanın, ayak çeker zahmetini… (Çankırı-Ilgaz-Aşağıdere köyünden 1930'lu İlyas İyigüngör'den nakleden oğlu 1965’li Harun İyigüngör'den naklen Said Dağdaş, 3.11.2011).
• - Akılsız kafanın yüzünden sefil taban ne çeker?!. (Kırıkkale-Delice’li birinden naklen Said Dağdaş, 1994).
• - Akılsız köpeği, yayla yolu kocatır! Tedbirli ve dikkatli olmayı, yenilikçiliği, hayatı kolaylaştırıcı çözümler üretmeyi öğütleyen bir atasözü. (Kızılcahamam-Olucak Köyünden, babası 1336’lı Hidayet Dursun’dan nakleden 1956’lı Vahdet Dursun’dan naklen Said Dağdaş, Olucak Yaylası, 21 Haziran 2012).
• - Akraba idik, akrep olduk biz bize, Sırrımız çıktı ağyara, bakmaz olduk yüz yüze! Görmedim akrabanın sadıkane gittiğini, Akrep etmez, akrabanın akrabaya ettiğini… (Dodurga’lı söz üstadı rahmetli Hacı Veli’den (Zeren) nakleden orman muhafaza memuru emeklisi Dodurga’lı 1932’li Hasan Koç’dan naklen Said Dağdaş, 27.10.2012, Denizli). Bu veciz ifadede, "akraba ilişkilerinde yaşanan menfilikler ve sonuçları" öne çıkarılmıştır. Bir anlamda akraba ilişkilerine, bardağın boş kalan kısmı büyüteç altına alınarak bakılmıştır ve yaşanan olumsuz tecrübelerin sonuçları paylaşılmıştır. “El elliğini, çay deliliğini eder!” (Fatmana Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş) ve “Ağaç, dalıyla gürler!” (1332’li dedesinden nakleden Tarsus’lu, 1949’lu Bayram Abbas Kaygusuz’dan naklen Said Dağdaş, Mersin, 4.4.2012) atasözleri ise “bardağın dolu tarafından bakıldığında”, olumlu yöndeki akrabalık ilişkilerinin olumlu sonuçlarını teyid etmektedir.
• - Akşamdan sonra gelene ya lepe, ya sopa! Misafirin, ev sahibine geleceğini önceden bildirmesinin daha uygun olacağını açıklamak için kullanılır (Tarsus’lu, 1958’li Ziraat Mühendisi Mustafa Güncan’dan naklen Said Dağdaş, 11.10.2012, Kırşehir-Boztepe-Malya). Lepe: Bulgur çorbası. Çabucak hazırlanabilen basit yemek. “Misafir, umduğunu değil, bulduğunu yer!” (Fatmana Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş) atasözü ile anlam yakınlığı vardır.
• - Akşamın hayrından, sabahın şerri… (Dodurgalar Kasabasından, Pilavcılardan Fatmana Dağdaş’dan naklen Said Dağdaş, 1980), (Dağdaş ve ark., 2006). Akşam karanlığı çökünce yapılan işte hata olabileceğini, çalışan/lar için de riskli olabileceğini hatırlatan bir atasözü. Not: Ancak bu atasözü bir yönü ile, aydınlatma imkanı olmayan dönemlerin tecrübesini yansıtır. Yine geçerliliğini korumaktadır. Ancak bugünün çalışma ortamında geceleri çalışma imkânı gelişmiş ve zamanı genişlemiştir. Aynı zamanda işe sabah başlamayı öğütleyen bir atasözüdür. “Gecenin xeyirindense sabahin seri yaxsidir!” atasözü ile benzer anlamdaki üstteki atasözü; Yozgat-Çayıralan-Konuklar kasabasından, 1953’lü Davut Doğan’dan da nakledilmiştir. Said Dağdaş, 20.11.2013.
• - Akşamın işine gündüz gülermiş... (Dodurgalı Pilavcılardan F. Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş). Akşam karanlığında sağlıklı iş yapılmaz anlamında (Dağdaş ve ark., 2006). “Gündüzün işi, gecenin işini kınarmış!” atasözü ile benzer anlamda.
• - Alacağını alamayan, vereceğini veremez! (Fatmana Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş). Hesabını bilemeyen, çözüm üretemez (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Aldım kızınızı, görmeyeyim yüzünüzü! Amacına ulaşınca köprüleri atma yoluna giren, irtibatı kesmeye yeltenenleri tarifte kullanılır. "Biz, "aldım kızınızı, görmeyeyim yüzünüzü demeyiz!" (1955'li Hüseyin Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş, 6.3.2012).
• - Alemin hanında, hamamında gözümüz yok! Harmanları bol olsun, billahi sözümüz yok! Bizim, Hak’tan yüce değişik özümüz yok! Bizim ayağımızda çarık, elin ayağında galoş! Yeterki gönüller hoş olsun gakkoş!.. (Elaziz’li Orm. Müh. Mustafa Kınacı’dan naklen Said Dağdaş, 2010 Ramazan ayı, Ankara).
• - Alet işler el övünür, talih işler kul övünür! “Dilimizde “alet işler el övünür, talih işler kul övünür“ diye bir söz var. Bu sözün alet bahsinde tuttuğu yer günümüzde alabildiğine genişliyor.” (Mustafa Kutlu, 3.5.2006, Yeni Şafak, s. 15'den naklen Said Dağdaş).
• - Alışkanlık, gavurluktan zordur! (Mehmed Baz'dan naklen Said Dağdaş, 3.11.2005), (Dağdaş ve ark., 2006). Alışkanlıktan kurtulmak, gavurluktan kurtulup İslam’a dönmekten zordur anlamında...
• - Alışkın olmayan götte don durmaz! (Said Dağdaş). Yöremizde kullanılan “Alışmadık götte don durmaz!” atasözü ile aynı anlamdadır.
• - Alışmadık g.tte don durmaz! (Dağdaş ve ark., 2006), (Pilavcılardan F. Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş, Dodurgalar) atasözü ile aynı anlamdaki diğer alıntı atasözü aşağıda verilmiştir. “Alışkın olmayan g.t’de don durmaz!” (7.12.2006, 1974’lü Fahri Özdemir’den nakleden 1979’lu, Bartın-Ulus’lu Celil Yaman’dan naklen Said Dağdaş).
• - Alışmış, kudurmuştan beterdir! (Dağdaş ve ark., 2006), (1929’lu Mehmed Baz’dan naklen Said Dağdaş, 3.11.2005).
• - Ali Fakı’yı arayıp lafı üstüne taratma! (Mersin-Erdemli’li, 1929’lu Mustafa Koç’dan nakleden 1976’lı oğlu Mahmud Koç’dan naklen Said Dağdaş, 7.5.2012).
• - Alim ile eyle ülfet, alırsın mertebe! Cahil ile etme sohbet, dönersin merkebe!.. (Et alim ile ülfet, bulursun mertebe! Etme cahil ile sohbet, dönersin merkebe!..) (Yukarı Dodurgalı Ziya Huz'dan nakleden Selman Huz'dan naklen Said Dağdaş, 10 Ocak 2011).
• - Alim ile sohbet etmek lal-ü mercan, incidir; Cahil ile sohbet etmek günde bin can incitir.... (Et alim ile ülfet, bulursun mertebe! Etme cahil ile sohbet, dönersin merkebe!..) sözü ile de benzer anlamdadır. ("La edri" olarak belirtilen bu güzel söz, Emine Dağdaş'dan nakledilmiştir. Said Dağdaş, 2012). Aynı zamanda, birçok adreste olduğu gibi http://forum.shiftdelete.net/kurtlar-vadisi/98236-vadiden-unutulmayan-sozler.html adresinde de yer almaktadır (7.6.2013).
• - Alim olmaq asandir, insane olmaq cetin! Olgunlaşmak son derece zordur anlamında (Bakü’lü Ebilov Ümid Maksudoğlu’ndan nakleden Burdur’lu Hüseyin Yılmaz'dan naklen Denizlili Said Dağdaş, 2 Ekim 2012).
• - Alim unutur, kalem unutmaz! (Acıpayam-Yazır’lı Fehmi Dindar Hoca’dan nakleden Dodurgalı Ganime Ay’dan naklen Said Dağdaş, 27 Ağustos 2012, Denizli).
• - Alimin çocuğu yarı alim doğarmış! (1341’li Fatmana Dağdaş’dan naklen Said Dağdaş, 1994). İlme verilen önemi vurgulayan bir atasözü.
• - Allah namazdan, oruçtan, kumardan, içkiden sorsun ama kul hakkından çok korkuyorum... Kul hakkını ödemenin zorluğunu hatırlatan bir veciz cümle (1918’li, Kalecik’li Şakir Arslan’dan nakleden 1971’li torunu İ. Arslan’dan naklen S. Dağdaş, 5.1.2012).
• - Allah var! Gam yok! (Ömer Lütfi Mete'den nakleden TRT 1 sabah programından naklen Said Dağdaş, 15.11.2012, 08:17; “Rahat ol Ali Usta, rahat ol!, Allah var. Gam yok!” Halil İbrahim Sofrası adlı diziden, Türkmeneli TV, 13.1.2013). Allah inancının insan için en büyük dayanak olduğunu,.. belirten bir atasözü. "Allah olsun, kimse olmasın." (Xudé hebe,kes tunebe.) http://tr.wikiquote.org/wiki/K%C3%BCrt_atas%C3%B6zleri#.C4.B0 (9.12.2012). Kürtçe'de de kullanılan atasözü ile yakın anlamda... “Allah'ımız var ne gamımız var, o günden bu yana dilimdeki zikirdir.” (http://yenisafak.com.tr/yazarlar/FatmaKBarbarosoglu/bir-gun-herkes-basini-ortecek/40388)
• - Allah'a sığın şahs-i halimin gazabından! Zira yumuşak huylu atın çiftesi pektir!.. Ziya Paşa’nın Terkib-i Bend şiirinden aktarılan Türkçe’nin zirve sözlerinden biridir (Said Dağdaş). http://www.antoloji.com/terkib-i-bend-siiri/
• - Allah’ın verdiği canı, sadece Allah alır! "Rahmetli Özal, “Allah’ın verdiği canı, sadece Allah alır! " demişti. Biz de “Allah’ın verdiği canı, sadece Allah alır!” diyerek yola çıktık (Başbakan Recep Tayyip Erdoğan (Ak Parti 4. Olağan Kongresi, Arena, 30 Eylül 2012, 12:17)'den naklen Said Dağdaş, Ankara.)…
• - Allahümme ferden, sen sakla Allah’ım topalla körden! (F. Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş, Aralık-1980). Bazı aza noksanlıklarında Allah’ın takdirinin yerindeliği vurgulanmıştır. Bu atasözünde de benzer bir yaklaşım görülmektedir (Dağdaş ve ark., 2006). “Sakın kelden, körden! Topal geliyor sarp yoldan!” atasözü (Yozgat-Çayıralan-Konuklar kasabasından, 1953’lü Davut Doğan’dan naklen Said Dağdaş, 20.11.2013) ile benzer anlamda…
• - Alma mazlumun ahını! Çıkar aheste aheste... (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Alma mazlumun ahını! (Erinden-gecinden) ya oğlundan ya kızından (bulursun)!.. (Çankırı-Eldivan-Çaparkayı köyünden 1933’lü Emrullah Kolukısa'dan naklen Said Dağdaş, 14.2.2013).
• - Alma yetimin ahını! Çıkar aheste aheste... (Çankırı-Ilgaz'lı İsmail Demirci'den naklen Said Dağdaş, 17.3.2011).
• - Altı ay, tavşan derisi bile dayanır! "En dayanıksız deri tavşan derisi olmasına rağmen o bile altı ay dayanır. Hemen pes etme! Zorluğa tahammül et, katlan, dirençli ol!" anlamında bir atasözü (Dodurgalı Ramazan Emik'den naklen Said Dağdaş, Denizli, 8.2.2013). “Bir gece, tavşan derisi bile katlanır!” (Köyceğiz-Karaçam köyü-Kırık Mahalleden, 1968'li Nuray Kaplan'dan naklen Said Dağdaş, 29 Ağustos 2012) atasözü ile benzer anlamda kullanılan bir atasözü.
• - Altın, yere düşmekle pul olmaz! (F. Dağdaş’dan naklen Said Dağdaş, Aralık 1984), (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Altın tasın, kan kusana faydası olmaz! (1990'da vefat eden Latife Sezen'den nakleden Ankara-Ayaş’lı Yücel Özder’den naklen Said Dağdaş, Temmuz 2013, Ankara). Herhangi bir dertte-hastalıkta umut kalmamış ise kullanılır. Ya da derdi olana sunulan güzel imkânların bir anlamı yoktur anlamında. "Altın leğenin kan kusana ne faydası var?" atasözü ile benzer anlamda...
• - Altına küçük demişler imiş, fiyatı büyük demiş! (F. Dağdaş’dan naklen Said Dağdaş, Eylül 1983), (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Altından yel geçen mala, malım var dememeliymiş! (F. Dağdaş’dan naklen Said Dağdaş), (Dağdaş ve ark., 2006). Hayvan ve araba gibi mal varlığından ziyade toprak sahibi olmayı öğütleyen bir atasözüdür.

- Aman adam eteginden tutsa, kesta kaç! (Kötü huylu adam eteğinden tutsa,eteğini kes de kaç!), (Bice, 1991, s. 170).

• - Amannı eki bitli tonu birini kesi, birini de sanga kiydirir (Kötünün iki bitli elbisesi var! Birini kendi giyer, diğerini de sana giydirir!), (Bice, 1991, s. 170).
• - Amirin eşekse binme! Tut, çilbirinden çek! Akıllı bir yol izle. İdare etmeyi öğren! anlamında (M. Baz'dan naklen Said Dağdaş, 1929’lu, 9.1.2006), (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Ana gezer, kız gezer, ala dana ev bozar! (Ekici, 1988, s. 322’den naklen Said Dağdaş, 16.12.2012). (EKİCİ, M., 1988: Çal Folkloru ve Halk Edebiyatı. Merkez Efendi Sempozyumu, 27-28-29 Temmuz 1988, Denizli Belediyesi Kültür Yayınları, 2010, Denizli, 335 s.). İnsanlar kendi sorumluluğunu yerine getirmez ve başka işlerle uğraşırlarsa, kargaşaya neden olunur.
• - Ana kölü balada, bala kölü tavda taşta! (Ana gönlü balada, bala gönlü dağda taşta!), (Bice, 1991, s. 170).
• - Anaç tavuğun bastığı cücük, ölmezmiş! (Kırıkkale-Delice’li Hamid Erdal’dan naklen Said Dağdaş, 31.10.2011). Özellikle ana merhametini vurgulayan bir atasözü...
• - Anam babam kesem!.. Elimi soksam soksam yesem! (F. Dağdaş’dan naklen Said Dağdaş). Çalışmadan, ailenin hazırını harcamaya devam edenleri tarif etmektedir (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Anamı yoldan çıkaran kadı, davaya kimden gideyim? (F. Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş), (Dağdaş ve ark., 2006). “Davacın kadı olursa yardımcın Allah olsun!” atasözü ile benzer anlamda. Karar verme hakkını elde tutan/lar, hem sana düşman ve hem de en yakınından destekleri de varsa hak aramak ve hakkını almanın son derece müşkil olduğunu ifade eden bir atasözü.
• - Anamın adı! Ağzımın tadı (kızım)!.. (Ankara-Ayaş’lı Yücel Özder’den naklen Said Dağdaş, 8.4.2013, Ankara). Anamın adı! Ağzımın tadı kızım!.. Kızı olmayan adam, özürlü adamdır! bana göre…
• - Anasına bak kızını al, kıyısına bak bezini al! “Anasına bak kızını al, kıyısına bak bezini al demiş adam. Boşuna dememiştir…” (Fatmana Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş), (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Anaya asu gelen onmaz!.. (Niksar-Serenli (Avara) köyünden Yusuf Yılmaz’ın “Niksar Folkloru” adlı lisans tezinden (s. 25) naklen Said Dağdaş, 26 Ağustos 2013, Ankara). Ana-babaya saygı ve hürmetin önceliği ve önemini hatırlatan bir atasözü. Yöremizde de, “Ana-babaya karşı gelinmez!” şeklindeki kullanımı yaygındır.
• - April’in beşinde, öküzü ayırır eşinden, dereler dolar leşinden! (1951’li, Borçka-Camili’li Mevlüt Özaydından’dan ve 1963’lü Hüseyin Paker’den naklen S. Dağdaş, 23.5.2010). Nisan’ın ilk yarısında beklenen soğuk hava dalgasının verebileceği zararın şiddeti, tecrübeye dayalı olarak farklı yörelerin benzer atasözlerine yansıtılmıştır. “Sakın Aprıl’ın beşinden! Öküzü ayırır eşinden!” (Ankara-Şereflikoçhisar-Kurutlutepe köyünden 1965’li Doğan Güçlü’den naklen Said Dağdaş, 8.4.2013) atasözü ile benzer anlamda.
• - Aptal ata binince bey oldum sanır! Kendini beğenmişleri tanımlamada kullanılır. “… Yeter ki kimse demokrasiyi halk iradesinin dışında aramasın. Kendini beğenene “Aptal ata binince bey oldum sanır.” derler.” (Resul Tosun’dan naklen (“Dayım duysa, “çüş” derdi”, M. Gazete, 11 Mayıs 1999, s. 11) Said Dağdaş), (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Aptala malum olur! (Denizli-Eskere Orman İşletme Müdürlüğü bahçesinde, Eskerelilerle sohbet sırasında nakledilmiştir. Said Dağdaş, 30 Ağustos 2012, Denizli-Eskere). Bir gün önce aptalın düşündüğü, bir gün sonra başına gelir! atasözü ile benzer anlamda.
• - Aracı yer tokadı! (Aracı yer tokadı derler ya! İşte öyle. Kavgayı ayırmak isteyen kadın, arada dayak yemiş… Ankara-Haymana yolunda bir hanımdan naklen Said Dağdaş, 31.07.2011).
• - Arap eli öpmekle Arap olunmaz! (F. Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş, Aralık 1979), (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Arap eli öpmekle dudak kara olmaz! (F. Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş, Aralık 1979). Bazen minnet edebilirsin anlamında (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Arayan Mevla'sını da bulur, belasını da... (Fatmana Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş, tarihsiz, 21 Mart 2013).
• - Araz (Aras nehri) her zaman kütük getirmez! Azerbaycan Türkçesinde kullanılan biri atasözü. “Dere her zaman kütük getirmez!” (1929 doğumlu M. Baz'dan naklen Said Dağdaş, 22.08.02, Denizli-Dodurgalar) atasözü ile benzer anlamda. Her zaman ticarette kazanç olmayabilir, bu nedenle ileriye dönük tedbir almak gereklidir anlamında.
• - Arkanda gömlek yok iken, rüzgara karşı gidersin?! (Yukarı Dodurgalı Hacı Himmet dedenin kızı Keziban Hala'dan nakleden Hüseyin Burhan'dan naklen Said Dağdaş, 31 Mart 2013, Dodurga). Yeterli geliri olmamasına rağmen ikinci evlilik yapmaya niyetlenen gariban birisini uyarmak için söylenmiştir.
• - Armudu farıdan aşıymış, insanı farıdan eşiymiş! (Said Ay’dan nakleden F. Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş):İnsanı eşi ihtiyarlatır anlamında (Dağdaş ve ark., 2006)...
• - Arpa ağırı kıç atar! Bir arpa tanesi bile dengeyi bozar, ağır basar anlamında. “Arpa ağırı kıç atar dedikleri işte bu!..„ (11.9.2010 tarihinde oynanan Türkiye-Sırbistan maçı sonucunda söylenen ifade. Bazen kıl payı kazanılır, kazanmak, kıl payı da olsa kazanmaktır anlamında (1929’lu M. Baz’dan naklen Said Dağdaş, 11.9.2010).
• - Aslan yatağından, şahan oturağından belli olur! (Fatmana Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş), (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Aslandan korkulur bağlı bile olsa! (Resul Tosun'dan naklen Said Dağdaş, Mayıs 1999, M. Gazete), (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Asıl azmaz bal kokmaz, kokarsa yağ kokar! Herşey aslına rücü eder, aslının özelliklerini gösterir anlamında (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Asıl azmaz, bal kokmaz; kokarsa ayran kokar, çünkü mayası ekşidir! (Dedesi 1325’li Kasık Hacı’dan nakleden Sivas-Gürün-Eskihamal köyünden Hüseyin Kılıç’dan (0.5368591634) naklen Said Dağdaş, 6 Eylül 2013, Ankara).
• - Asıl azmaz, bal kokmaz; kokarsa yağ kokar, onun da aslı ayrandır! (İstanbul-Cevizlibağ-Atatürk Öğrenci Sitesinde, K. Maraşlı yurt yöneticisi bir öğretmenden naklen Said Dağdaş, İstanbul, 1986), (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Aslını inkâr eden, haramzade olur! (F. Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş, Aralık 1979), (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Aş taşınca, kepçe fiyatı sorulmaz! (1946’lı Orman Mühendisi Ünal Asan’dan naklen Said Dağdaş, İstanbul, 1.8.2012). Tehlike gelince onu savuşturmak, zararını en aza indirmek için artık ayrıntıya girilmez. Maliyeti yüksek da olsa çözüm üretmek öne çıkarılmalıdır anlamında.
• - Aşağı değirmenin suyu bol akar! (Zafer Aydın'dan naklen Said Dağdaş, Göksun-K. Maraş, 1951, 26.12.2006). Kullanıldığı ortama göre anlamı genişleyen bir atasözüdür. a- yer seçimi, başarı için önemlidir, b- tevazu iltifat getirir, c- alçak gönüllü olursan mutlu da olursun,.. “Aşşa değirmenin suyu bol ahar!” (Z. Aydın, Göksun şivesi ile)...
• - Aşağıdan çıkarsa kışa, yukarıdan çıkarsa boşa! (F. Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş). Bulutlar gün batıdan, rakımı düşük olan aşağıdan, Köyceğiz istikametinden, Dalaman Çayı (Gireniz deresi) istikametinden gelirse yağışa, kışa işarettir. Doğudan (yukarıdan), Burdur ve Salda Gölü istikametinden bulutlar belirirse yoğun yağmur, kış olmaz anlamındadır (Dağdaş ve ark., 2006). “Aşağıdan kızarırsa kışa, yukarıdan kızarırsa boşa!” şeklindeki kullanımı daha yaygındır.
• - Ata, evin direyidir! (Bakü’lü Ebilov Ümid Maksudoğlu’ndan nakleden Burdur’lu Hüseyin Yılmaz'dan naklen Denizlili Said Dağdaş, 2 Ekim 2012).
• - Ateş düzene girdi hamur bitti, işler düzene girdi ömür bitti! (Serik’li, 1923 doğumlu yaşlı bir Yörük anasından nakleden Mustafa Aydın’dan naklen Said Dağdaş, http://www.mustafaaydin.net/). “Sacım düzen buldu hamurum tükendi, evim düzen buldu ömrüm tükendi” atasözü ile (Dodurga'lı Fatmana Dağdaş’dan naklen Said Dağdaş, 1977) ile benzer anlamda.
• - Ateşe yakın olan, ısınır!.. (Ankara-Ayaş’lı Yücel Özder’den naklen Said Dağdaş, 17 Temmuz 2013). Hizmete yakın olan, istifade eder. Göz önünde olan, hizmet verme yeteneği görünür hale gelen kişiler, görev verilirken daha kolay değerlendirilir. vb. anlamlarda.
• - At, avrat ömrü uzatır! (F. Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş, Aralık 1980).
• - At, biniciyi tanır!.. (1946’lı Ünal Asan’dan naklen Said Dağdaş, Tarsus - Mersin, 4.4.2012).
• - At bir dizginde, öküz bir çizide belli olur! (F. Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş, Nisan 1980)... Soylu olan, işinde belli olur.
• - At görmediysen, b..kundan da mı atlamadın?! Aşina değilsen, o konuda çözüm üretmek için gerekli ipuçlarını da mı kullanamıyorsun anlamında (Celil Yaman'dan naklen Said Dağdaş, Ulus-Bartın, 31.07.2007.
• - Atı zorla çeşmeye götürürsün ama, zorla su içiremezsin! (Emine Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş, 02.2012).
• - Atın iyisine doru, yiğidin iyisine deli derler! (Resul Tosun’dan naklen Said Dağdaş). Şeyh Edebali Osman Bey’e nasihatının sonunda diyor ki: “Haklı olduğunda kavgadan korkma! Bilesin ki, atın iyisine doru, yiğidin iyisine deli derler!”.
• - Atlıya selam kelam, eşekliye sonra gine gelem! (F. Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş, 9.2.2000). Kişiye göre hürmet gösterilir anlamında.
• - Atmaya niyeti olmayan Kürt, taşın büyüğüne sarılır! (Said Dağdaş, 25.6.1997), (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Atta alın, yiğitte burun!.. (2009 yılında rahmetli olan 1933’lü Kemal Ejder’den (Nalbant Kemal) nakleden 1983’lü Harun Koçer’den naklen Said Dağdaş, 22.06.2012, Çamlıdere-Çamkoru). Üstün nitelikli olmanın (sözgelimi iyi koşmanın, yiğit ve cesur olmanın) bazı göstergeleri vardır anlamında kullanılır.
• - Atta arın, yiğitte burun!.. Üstün nitelikli olmanın (sözgelimi iyi koşmanın, yiğit ve cesur olmanın) bazı göstergeleri vardır anlamında kullanılır. “Atı gösteren arın! Yiğidi gösteren burun!” şeklinde de kullanılır. Alın kelimesi, bu atasözünde “arın”a dönüştürülmüştür. Böylece, dile sürat ve kolaylık katmak amacıyla “arın-burun” ikilemi kullanılmıştır (Çamlıdere’li, 1950’li Ali Yanıkoğlu’ndan naklen Said Dağdaş, 2.12.2013).
• - Attığın taş, ürküttüğün kurbağaya değse bari!.. (Dodurgalı Said Dağdaş). Verilen emeğin, olumlu sonuçlanmasını sorgulayan bir atasözü.
• - Avcı hazır! Av hazır! Nişanlayıp atmak kaldı!.. (1341’li Fatmana Dağdaş’dan naklen Said Dağdaş, 1994). İşin sonuna gelindiğini, olgunlaşan bir durumu anlatan bir atasözü.
• - Avlunun otu acı olur! (1980’li, aslen Balkan Türkiye’sinden Burcu Miraç Dıraor’dan nakleden Kırıkkale-Keskin’li Ramazan Güven’den naklen Said Dağdaş, 2.11.2010). Kişiye en yakınından/yakınlarından verilen öğüt tesir etmez, çok etkili olmaz anlamında. Ayrıca, “Mum dibine ışık vermez!” veya “Babadan ve kocadan, hoca olmaz!” atasözleri ile anlam ilişkisi de vardır.
• - Avradın dolaşığı, akşamdan sabaha kor bulaşığı!.. (Fatma Uğur, 1972'li, Akseki-Kuyucak’lı, 6.9.2007)! “Karının dolaşığı, akşamdan kor bulaşığı!..” (Fatmana Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş, Dodurgalar) atasözü ile aynı anlamda…
• - Ay buluttan çıksın da gör, ayva tüyünü atsın da gör! (F. Dağdaş’dan naklen Said Dağdaş, 1984). Daha yeni doğan çocuk hakkında konuşmak erkendir, biraz büyüsün, serpilsin, ondan sonra bakın siz onun güzelliğine, yaratılışındaki mükemmelliğe anlamında (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Ayakkabın dar mı? Dünyan dar! (Eskişehir’li bir arkadaşından naklen Said Dağdaş, 1986, İstanbul). Ayakkabı seçiminin ne denli önemli olduğunu hatırlatan bir atasözü.
• - Ayaklar ıslanmadan balık tutulmaz! (1985’li, Borçka-Camili’li (Macaheli) Sinem Gökdemir’den naklen Said Dağdaş, 24 Mayıs 2006), (Dağdaş ve ark., 2006). Zahmetsiz iş yapılamaz, kazanç elde edilemez. “Paça ıslanmadan balık tutulmaz!” atasözü ile benzer anlamda. “Emekte biter yumak!” atasözü ile de benzer anlamda. Hiçbir nimete, zahmet çekilmeden, emek verilmeden, özveriye katlanılmadan kavuşulamaz.
• - Ayı çocuklarını büyütmüş, duru su içmeye vakti olmamış! (Datv bokrebi motzriya tzte tzkali ver usmiya!), (1985’li, Borçka-Camili (Macaheli)'li Sinem Gökdemir'den naklen Said Dağdaş, 21 Mart 2009).
• - Ayının bildiği kırk türkü, kırkı da armut üstüne... Balıkesir’li Kadir Başboğa’dan nakleden Kamil Taşçıoğlu'ndan naklen Said Dağdaş, 2010).
• - Ayırıcı gelmiş, seçici gelmiş! Orta yere sıçıcı gelmiş! (F. Dağdaş’dan naklen Said Dağdaş, 04. 1980). Pişmiş aşa su katan, işi bozan kişiyi tanımlar (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Ayıya sormuşlar mesleğin ne diye? Berberlik demiş. Amma da eline yakışır ya demişler! "Babam bunu sofraya tabak koymaya çalışırken yemeği dökünce söyledi. Yani tanım ve doğası gereği bazı işleri belli kişiler yapabilir, yapması uygun düşer. Mesela ev işleri kadınlara yakışır ve onların işidir." gibi (Mehmet Yaman’dan nakleden Celil Yaman'dan naklen Said Dağdaş, 14.02.2011)...
• - Az yaşa, uz yaşa! Akibet gelecek başa!.. (Antalya’lı 1935’li Ayşe Çark Hanımdan naklen Said Dağdaş, 24.04.2013). Ölüm hakikatini özetleyen atasözlerinden biri…
• - Az yaşa, uz yaşa! Gelecek başa!.. (Said Dağdaş, 16 Ocak 2013, İzmir). Ölüm hakikatini özetleyen atasözlerinden biri…
• - Az yetmez, çok artmaz! (Mehmed Baz’dan naklen Said Dağdaş), (Dağdaş ve ark., 2006).
• - Azı bulamayan, çoğu hiç bulamaz! (Kızılcahamam-Şahinler köyünden 1929 doğumlu, 6.12.2012’de vefat eden Fatma Ablak’dan nakleden kızı 1954’lü Yurdagül Ceylan’dan naklen Said Dağdaş, 18 Mart 2013, Ankara). Kanaat etmeyi, adım adım ilerlemeyi hatırlatan bir atasözü…
• - Azı karar! Çoğu zarar! Ortası yarar!.. (Dodurgalı Said Dağdaş).
• - Azimle işeyen, duvarı deler! (1971’li Musa Kaya’dan naklen Said Dağdaş, 5.4.2012, Tarsus).
• Aba vakti aba,yaba vakti yaba alan yanılmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aba vakti yaba, yaba vakti aba.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Abanın kadri yağmurda bilinir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Abdal abdalın ne umduğunu, ne bulduğunu ister.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Abdal ata binince bey oldum sanır, şalgam aşa girince yağ oldum sanır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Abdal düğünden, çocuk oyundan usanmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Abdalın dostluğu köy görününceye kadar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Abdalın karnı doyunca gözü pabucundadır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Abdalın yağı çok olursa gah borusuna çalar, gah gerisine.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Acar tazı çullu da belli olur, çulsuz da.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Acele giden ecele gider. ^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Acele ile menzil alınmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Acele işe şeytan karışır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Acele yürüyen yolda kalır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aceleci sinek süte düşer.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Acemi katır kapı önünde yük indirir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Acemi marangozun talaşı tahtasından çok olur.
• Acemi nalbant gibi kâh nalına vurur, kâh mıhına.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Acemi nalbant kürt eşeğinde dener kendini.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Acı acıyı bastırır, su sancıyı.
• Acı patlıcanı kırağı çalmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Acı söz insanı dininden çıkarır, tatlı söz yılanı deliğinden çıkarır.
• Acıkan doymam, susayan kanmam sanır.
• Acıkan doyman , susayan kanmam sanır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Acıkan ne olsa yer, acıyan ne olsa söyler.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Acıkan yanağından, susayan dudağından belli olur.
• Acındırırsan arsız, acıktırırsan hırsız olur.
• Acındırırsan arsız olur; acıktırırsan hırsız olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Acıyan çok, ama ekmek veren yok.
• Acı acıyı keser, su sancıyı.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Acıklı başta akıl olmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Acıkmış kudurmuştan beterdir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Acıyan uyumuş, acıkan uyumamış.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç ayı oynamaz.
• Aç aman bilmez, çocuk zaman bilmez.
• Aç bırakma hırsız edersin, çok söyleme arsız edersin.
• Aç ayı oynamaz
• Aç gözünü, açarlar gözünü.
• Aç doymam, tok acıkmam sanır.
• Aç koyma hırsız olur, çok söyleme yüzsüz olur, çok değme arsız olur.
• Aç koynunda azık durmaz.
• Aç köpek fırın deler.
• Aç kurt arslana saldırır.
• Aç tavuk rüyasında kendini buğday ambarında görür.
• Aç tokun halinden anlamaz.
• Aça dokuz yorgan örtmüşler, yine uyuyamamış.
• Açık yaraya kurt düşmez.
• Açık ağız aç kalmaz.
• Açık yerde tepecik kendini dağ sanır.
• Açılan solar, ağlayan güler.
• Açın imanı olmaz.
• Açın karnı doyar gözü doymaz.
• Açlık ile tokluğun arası bir dilim ekmek.
• Açtığın kapıyı selamla aç, selamla kapın açılsın!
• Açtırma kutuyu, söyletme kötüyü.
• Adım çıkmış dokuza, inmez sekize
• Ada bana, adayım sana.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Adam adam, pehlivan başka adam.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Adam adama gerek olmasa her biri bir dağ başında olurdu.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Adam adama gerek olur,.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Adam adama yük değil, can gövdeye mülk değil.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Adam adamdan korkmaz, utanır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Adam adamdır, olmasa da pulu; eşek eşektir, olmasa da çulu.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Adam adamı bir kere aldatır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Adam hacı mı olur ulaşmakla Mekke'ye, eşek derviş mi olur taş çekmekle tekkeye?.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Adam iş başında belli olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Adam olacak çocuk bokundan belli olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Adam olana bir söz yeter.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Adam yanıla yanıla, pehlivan yenile yenile.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Adamak kolay, ödemek güçtür.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Adamakla mal tükenmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Adamın ahmağı malını över.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Adamın iyisi alışverişte belli olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Adamın kötüsü olmaz, meğer züğürt ola.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Adamın yere bakanından, suyun sessiz akanından kork.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Adamın yiğitliği, dayısından belli olur!^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Âdemoğlu hîlebâzdır, kimse bilmez fendini! Her kime rağbet edersen, sakın andan kendini.
• Ağaca da çıksa pabucu yerde kalmaz Tarif edilen kişinin hem kurnaz, hem de tedbirli olduğunu ima eder.
• Ağaç düşse de yakınına yaslanır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağaç ne kadar uzasa göğe ermez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağaçtan maşa olmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağacın iyisi meşe! Avradın iyisi Ayşe!
• Ağacın iyisi özünden, Yiğidin iyisi sözünden olur. Karacoğlan'dan alınmıştır.
• Ah alan onmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ahali isterse padişahı tahttan indirir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ahlatın iyisini ayılar yer.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ahmak gelin yengeyi halayığı sanır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ahmak misafir ev sahibini ağırlar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ahmağa yüz, abdala söz vermeye gelmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ak akçe kara gün içindir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ak curun akmazsa kara curun kol gibi.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ak göt geçit başında belli olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ak gün ağartır, kara gün karartır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ak koyun ak bacağından, kara koyun kara bacağından asılır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ak koyun kara koyun geçit başında belli olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ak koyunu gören, içi dolu yağ sanır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ak koyunu kara kuzusu da olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ak koyunun kara kuzusu da olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ak köpeğin pamuk pazarına zararı vardır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ak şeker, kara şeker, bir damar soya çeker.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akacak kan damarda durmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akan su yosun tutmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akan çay her zaman kütük getirmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akara kokara bakma, çuvala girene bak.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akarı, kokarını geçer derler!
• Akarsu pislik tutmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akarsu çukurunu kendi kazar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akarsuya inanma, eloğluna dayanma.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akıl kazanına şans kepçesi (kepçe-i ikbal) gerek.
• Akıllı adam kendi işini kendisi görendir.
• Akıllı adam bildiğini söylemez;salak adam söylediğini bilmez.
• Akıllı düşmandan değil; salak dosttan kork.
• Akıllı düşünene kadar, deli kızını everir!
• Akıllı görgüyü görgüsüzden öğrenir.
• Akıllı heran çalışır,salak gün gelir çalışır.
• Akıllı sohbetinden salak gülmesinden anlaşılır.
• Akıllı bilgi bilir; kurnaz ortamı bilir.
• Akıllı bir kez aldanır.
• Akıllı sır saklar; aptal sır verir.
• Akıllı sözünü aptala söyletir.
• Akıllı tez kocar.
• Akla gelmeyen başa gelir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aklına geleni işleme, her ağacı taşlama.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akmasa da damlar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akrabanın akrabaya akrep etmez ettiğini.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aksak eşekle yüksek dağa çıkılmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aktan kara kalktı mı.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akça akça kazanır; fakir yol teper.
• Akça akıl öğretir, don yürüyüş.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akçanın iyisi kesede duran, bahçanın iyisi eve yakın olan.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akı karası geçitte belli olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akıl adama sermaye.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akıl akıldan üstündür.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akıl akıldan, don yağı pekmezden (olur). ^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akıl için tarik birdir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akıl olmayınca ne yapsın sakal?.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akıl ortak ortak, mal ortağı kaypak.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akıl para ile satılmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akıl yaşta değil, baştadır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akıl yiğide sermayedir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akılları pazara çıkarmışlar, herkes yine kendi aklını almış.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akıllı, söylemeden düşünür, akılsız düşünmeden söyler.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akıllı düşman, akılsız dosttan hayırlıdır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akıllı düşününceye kadar deli oğlunu everir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akıllı köprü arayıncaya dek deli suyu geçer.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akıllı olsa her sakallı kişi, sakallılara danışırlardı her işi.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akılsız başın cezasını ayaklar çeker.
• Akılsız iti yol kocatır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akılsız kafanın, ayak çeker zahmetini…
• Akılsız kasabın gerisine kaçar masadı.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akılsız köpeği yol kocatır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akılsız köpeği, yayla yolu kocatır!
• Akıntıya kürek çekilmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akşama karşı gitme, tana karşı yatma.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akşamdan sonra gelene ya lepe, ya sopa!
• Akşamın hayrından, sabahın şerri…
• Akşamın hayrından sabahın şerri iyidir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akşamın işine gündüz gülermiş...
• Al elmaya taş atan çok olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Al giyen aldanmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Al gömlek gizlenemez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Al gününde al; ver gününde ver.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Al ile arslan tutulur, güç ile sıçan tutulmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Al kaşağıyı gir ahıra, yarası olan gocunur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Al malın iyisini, çekme kaygısını.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ala bakan iki bakar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ala keçi her vakit püsküllü oğlak doğurmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alacağını alamayan, vereceğini veremez!
• Alacakla verecek ödenmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alacağım olsun da alakargada olsun.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aleme cellat lazım; senin olman ne lazım?.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alet işler, el övünür.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ali Fakı’yı arayıp lafı üstüne taratma!
• Alim ile eyle ülfet, alırsın mertebe! Cahil ile etme sohbet, dönersin merkebe!.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alim ile sohbet etmek lal-ü mercan, incidir; Cahil ile sohbet etmek günde bin can incitir.
• Alim unutmuş, kalem unutmamış.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alim unutur, kalem unutmaz!
• Allah'tan umut kesilmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah'ın bildiği kuldan saklanamaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah'ın ondurmadığını; Peygamber sopa ile kovar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah balmumu yakana balmumu, yağmumu yakana yağmumu verir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah bilir ama kul da sezer.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah dağına göre kar verir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah dokuzda verdiğini sekizde almaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah doğrunun yardımcısıdır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah fukarayı sevindirmek isterse önce eşeğini yitirtir, sonra buldurur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah gümüş kapıyı kaparsa altın kapıyı açar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah isterse bir kulun işini, mermere geçirir dişini; istemezse işini, muhallebi yerken.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah kardeşi kardeş yaratmış, kesesini ayrı yaratmış.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah kulundan geçmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah kulunu kısmeti ile yaratır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah sağ eli sol ele muhtaç etmesin.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah sevdiğine dert verir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah son gürlüğü versin.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah uçamayan kuşa alçacık dal verir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah var. Gam yok.
• Allah verince kimin oğlu, kimin kızı demez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah verirse el getirir, sel getirir, yel getirir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Allah’ın verdiği canı, sadece Allah alır!
• Allı yelek, pullu yelek; gömlek yok canfes neye gerek?.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alma alı, sat yağızı, bin doruya, besle kırı.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alma alı, satma kırı, ille doru, ille doru; yağızın da binde biri.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alma mazlumun ahını, çıkar aheste aheste.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alma mazlumun ahını! Çıkar aheste aheste!
• Alma yetimin ahını! Çıkar aheste aheste.
• Alma sarı, satma sarı, kapındaysa tutma sarı.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alma soysuzun kızını, sürer anası izini.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Almadan vermek, Allah'a mahsus.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Almadığın hayvanı kuyruğundan tutma.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alna yazılan başa gelir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alt değirmen güçlü akar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Altı olur, yedi olur, hep Allah'ın dediği olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Altın anahtar her kapıyı açar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Altın ateşte, insan mihnette belli olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Altın eli bıçak kesmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Altın eşik, gümüş eşiğe muhtaç olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Altın kepeğe muhtaç.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Altın leğenin kan kusana ne faydası var?.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Altın pas tutmaz,.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Altın tasın, kan kusana faydası olmaz!
• Altın yerde paslanmaz, taş yağmurdan ıslanmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Altın yere düşmekle pul olmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Altının kıymetini sarraf bilir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alçacık eşeğe herkes biner.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alçak at binmeye kolay, öksüz çocuk dövmeye kolay.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alçak uçan yüce konar, yüce uçan alçak konar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alçak yer yiğidi hor gösterir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alçak yerde tepecik kendisini dağ sanır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alçak yerde yatma sel alır, yüksek yere yatma yel alır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aldım kızınızı, görmeyeyim yüzünüzü!^{Vikisözlük'e bağlantı Vikisözlük'e bağlantı}
• Alışmadık götte don durmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alışmış kudurmuştan beterdir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Alışmış kursak, bulamacını ister.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aman diyene kılıç kalkmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Amca baba yarısı.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Amcam dayım herkesten aldım payım.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• An beni bir kozla, o da çürük çıksın.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ana, yürekten yana.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ana besler hurmayla, eloğlu karşılar yarmayla.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ana gezer, kız gezer, ala dana ev bozar.
• Ana gezer, kız gezer; bu çeyizi kim düzer?.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ana gibi yar olmaz, Bagdat gibi diyar olmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ana hakkı Tanrı hakkı.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ana ile kız, helva ile koz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ana kızına taht kurar, kız bahtı kocadan arar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ana kızına taht kurmuş, baht kuramamış.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ana yılan, sözü yalan, karı çiçek, sözü gerçek.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Anaç tavuğun bastığı cücük, ölmezmiş.
• Anadan olur daya, hamurdan olur maya.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Anahtar doğruyadır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Analı kuzu, kınalı kuzu.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Analık usta, yumağı ufak yapar; çocuklar usta, ekmeği çifte kapar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Anam babam kesem, elimi soksam yesem.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Anamın adı! Ağzımın tadı (kızım)!
• Anamın öleceğini bilseydim kulağı dolu darıya satardım.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Anan güzel idi, hani yeri, baban zengin idi, hani evi.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ananın bahtı kızına.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ananın bastığı yavru incinmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ananın çıktığı dala kızı salıncak kurar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Anasına bak kızını al, kenarına bak bezini al.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Anasına bak kızını al, kıyısına bak bezini al!
• Anayı kızdan ayıran para.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Anlayana sivrisinek saz, anlamayana davul zurna az.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aptal ata binerse bey oldum sanır, şalgam aşa girerse yağ oldum sanır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aptala malum olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aptala malum olur!
• Ar dünyası değil, kar dünyası.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ar yılı değil, kar yılı.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Araba devrilince yol gösteren çok olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Araba ile tavşan avlanmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arabanın ön tekerleği nereden geçerse art tekerleği de oradan geçer.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arayan Mevlasını da bulur, belasını da.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ardıcın közü olmaz, yalancının sözü olmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ardında yüz köpek havlamayan kurt, kurt sayılmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arife tarif gerekmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arife günü aşa ne, bayram günü tıraşa ne?.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arife günü yalan söyleyenin bayram günü yüzü kara çıkar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arka gerektir arka, ya utana ya korka.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arkadaşını söyle, kim olduğunu söyleyeyim.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Armudu soy ye, elmayı say ye.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Armudun önü, kirazın sonu.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Armutun iyisini ayılar yer.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arpa eken buğday biçmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arpa samanıyla, kömür dumanıyla.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arpa unundan kadayıf olmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arpa verilmeyen at, kamçı zoruyla yürümez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arpacıya borç eden, ahırını tez satar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arslan kocayınca sıçan deliği gözetir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arslan kükrerse atın ayağı kösteklenir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arslan postunda, gönül dostunda.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arslan yatağından bellidir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arsız neden arlanır, çul da giyer sallanır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arsızın yüzüne tükürmüşler, yağmur yağıyor demiş.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arı, bal alacak çiçeği bilir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arı, bey olan kovana üşer.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arı bal alacak çiçeği bilir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arı gibi eri olanın dağ kadar yeri olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arı kızdıranı sokar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arıca etek, kuruca yatak.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arık arınır, ad arınmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arık ata kuyruğu yüktür.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arık etten yağlı tirit olmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arık öküze bıçak çalınmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Arşın malı kantar ile satılmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Asil ile taş taşı, bedasıl ile yeme aşı.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Asil azmaz, bal kokmaz, kokarsa yağ kokar aslı katıktır (ayrandır).^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Asıl azmaz bal kokmaz, kokarsa yağ kokar!
• Aslan kükrerse atın ayağı kösteklenir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aslan kükrerse beygir titrer.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aslan yattığı yerden belli olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aslını saklayan haramzadedir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Astar bol olmayınca yüze gelmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Asıl ara, soy ara, bulamazsan ne çare. Şablon:Antalya
• Asıl azmaz, bal kokmaz;.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aslandan aslan doğar! İyi fıtratlının neslinden yine asil nesiller türer.
• Aşkın gözü kördür.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• At, adımına göre değil, adamına göre yürür.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• At arıklıkta, yiğit gariplikte.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• At at oluncaya kadar sahibi mat olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• At beslenirken, kız istenirken.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• At binicisini tanır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• At, biniciyi tanır!..
• At bulunur meydan bulunmaz, meydan bulunur at bulunmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• At ile avrat yiğidin bahtına.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• At kaçmaz, et kaçar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• At kudümüy yurt kudümü, avrat kudümü.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• At sahibine göre eşer.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• At yedi günde, it yediği günde.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• At yedi günde, it yediği günde unutur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• At yiğidin yoldaşıdır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• At ölür, itlere bayram olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• At ölür meydan kalır, yiğit ölür şan kalır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ata arpa, yiğide pilav.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ata binen nalını, mıhını arar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ata binersen Allah'ı, attan inersen atı unutma.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ata da soy gerek, ite de.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ata dost gibi bakmalı, düşman gibi binmeli.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ata dostu oğla mirastır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ata eyer gerek, eyere er gerek.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ata malı mal olmaz, kendin kazanmak gerek.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Atalar sözünü tutmayanı yabana atarlar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Atalar çıkarayım der tahta, döner dolanır gelir bahta.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ataların sözü Kura'a girmez; ama yanınca yürür.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Atasını tanımayan Allah'ını tanımaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ateş alev ile söndürülmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ateş demekle ağız yanmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ateş düştüğü yeri yakar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ateş düzene girdi hamur bitti, işler düzene girdi ömür bitti.
• Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ateşe yakın olan, ısınır!
• Atı zorla çeşmeye götürürsün ama, zorla su içiremezsin!
• Atlar nallanırken kurbağa ayağını uzatmaz,.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Atlar tepişir, arada eşekler ezilir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Atlı kaçar, kaçar; yaya arkasına ne düşer?.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Atlıya saat olmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Atta, avratta uğur vardır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Atta karın, yiğitte burun.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Attığın taş, ürküttüğün kurbağaya değse bari!
• Attığın taş ürküttüğün kuşa değmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Atılan ok geri dönmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Atım tepmez, itim kapmaz deme.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Atın bahtsızı arabaya düşer.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Atın dorusu, yiğidin delisi.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Atın varken yol tanı ağan varken el tanı.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Atın ölümü arpadan olsun.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Atın ürkeği, yiğidin korkağı.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Atına bakan ardına bakmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Av avlanmış, tav tavlanmış.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Av avlayanın, kemer bağlayanın.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Av köpeği avdan kalmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Av vuranın değil alanın.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ava gelmez kuş olmaz, başa gelmez iş olmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ava giden avlanır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Avcı ne kadar al bilse, ayı o kadar yol bilir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Avcı ne kadar hile bilse, ayı o kadar yol bilir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Avradı boşayan topuğuna bakmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Avradı eri saklar, peyniri deri.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Avrat malı, kapı mandalı.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Avrat var, arpa unundan aş yapar; avrat var, buğday unundan keş yapar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Karı vardır arpa ununu aş eder
• Avrat var ev yapar, avrat var ev yıkar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ay görmüşün yıldıza minneti yoktur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ay var yılı besler, yıl var ayı beslemez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ay ışığında ceviz silkilmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayak almadık taş olmaz, başa gelmedik iş olmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayaklar baş, başlar ayak oldu.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayağı yürüten baştır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayağında donu yok, fesleğen takar başına.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayağını sıcak tut, başını serin; gönlünü ferah tut düşünme derin.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayağını yorganına göre uzat.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayağının bastığı yerde ot bitmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayda bir gel dostuna, kalksın ayak üstüne; günde bir gel dostuna, yatsın sırtı üstüne.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayrandan aşağı katık olmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayranı yok içmeye, tahtıravanla gider sıçmaya.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayranım ekşidir diyen olmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayvaz kasap hepsi bir hesap.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayyar tilki art ayağından tutulur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayı akım, kirpi yumuşağım demiş.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayı gördüm, yıldıza itibarım yok.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayı görmeden bayram etme.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayı sevdiği yavrusunu hırpalar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayın on beşi karanlık, on beşi aydınlıktır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayıpsız yar arayan kalır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayıyı fırına atmışlar, yavrusunu ayağının altına almış.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Az ada, çok öde.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Az ateş çok odunu yakar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Az el aş kotarır , çok el iş kotarır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Az kaz, uz kaz, boyunca kaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Az mal kan yutturur, çoğu birbirini güttürür.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Az olsun, uz olsun.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Az söyle, çok dinle.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Az tamah çok ziyan getirir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Az veren candan, çok veren maldan.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Az yiyen az uyur, çok yiyen güç uyur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aza demişler, nereye.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aza kanaat etmeyen çoğu hiç bulamaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aza sormuşlar nereye, çoğun yanına demiş.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Azı karar! Çoğu zarar! Ortası yarar! (^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Azıcık ağrıya aş bastırır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Azıksız yola çıkanın iki gözü el torbasında kalır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç, yanından kaç.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç aman bilmez, çocuk zaman bilmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç anansa da kaç.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç arslandan tok domuz yeğdir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç at yol almaz, aç it av almaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç ayı oynamaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç aç ile yatınca arada dilenci doğar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç domuz darıdan çıkmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç doymam, tok acıkmam sanır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç elini kora sokar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç esner, aşık gerinir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç gezmekten tok ölmek yeğdir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç gezmektense tok ölmek yeğdir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç gözünü, açarlar gözünü.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç ile dost olayım diyen peşin karnını doyursun.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç ile eceli gelen söyleşir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç karın katık istemez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç kurt arslana saldırır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç kurt yavrusunu yer.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç köpek fırın deler.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç ne yemez, tok ne demez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç tavuk kendini arpa ambarında sanır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç tavuk kendini buğday ambarında sanır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç yar onda sarpın kurcalanmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aç ölmez, gözü kararır; susuz ölmez, benzi sararır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aça kuru ekmek bal helvası gibi gelir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Açlık ile tokluğun arası yarım yufka.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Açma sırrını dostuna, o da söyler dostuna.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Açtırma kutuyu, söyletme kötüyü.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Açık göte herkes tükürür.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Açık kaba it değer.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Açık yaraya tuz ekilmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Açılan solar, ağlayan güler.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Açın gözü ekmek teknesinde olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Açın imanı olmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Açın koynunda ekmek durmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Açın kursağına çörek dayanmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağa borç eder, uşak harç.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağaca balta vurmuşlar "sapı bedenimden" demiş.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağaca balta vurmuşlar sapı bedenimden demiş.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağaca dayanma kurur dayanma ölür.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağaca çıkan keçinin dala bakan oğlağı olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağacı kurt, insanı dert yer.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağacın kurdu içinde olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağalık vermekle, yiğitlik vurmakla.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağanın alnı terlemezse ırgatın burnu kanamaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağanın gözü, yiğidin sözü.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağanın gözü ata tımardır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağanın gözü öküzü semiz eder.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağaran baş, ağlayan göz gizlenmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağaç, meyvesi olunca başını aşağı salar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağaç ağaç içinde büyür.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağaç, dalıyla gürler! ^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağaç yaprağıyla gürler.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağaç yaş iken eğilir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağaç yaşken eğilir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağaca çıksa pabucu yerde kalmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağaçtan maşa, aptaldan paşa olmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağlama ölü için, ağla deli için.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağlamakla yar ele girmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağlamayan çocuğa meme vermezler.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağlarsa anam ağlar, başkası yalan ağlar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağlatan gülmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağlayanın malı gülene hayır etmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağrılarda göz ağrısı, her kişinin öz ağrısı.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağrısız baş mezarda gerek , ,.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağustosta beyni kaynayanın zemheride kazanı kaynar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağustosta gölge kovan, zemheride karnın ovar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağustosta yatanı zemheride büğelek tutar.^{Vikisözlük'e bağlantı}.
• Ağustos'tan sonra ekilen darıdan, bal vermeyen arıdan, sabah erkeğinden sonra kalkan karıdan hayır gelmez!
• Ağustosun 15'inden sonra ere kaftan, ata çul.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağustosun yarısı yaz, yarısı kıştır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağzı eğri, gözü şaşı ensesinden belli olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağzın karnından büyük olmasın.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağzına bir zeytin verir, altına tulum tutar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağzına tat bulaşanın gözü pekmez tutumundadır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağılda oğlak doğsa, dere boyunda otu biter.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağılda oğlak doğsa ovada otu biter.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağır git ki yol alasın.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağır ol batman gel.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağır otur ki bey desinler.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağır taş batman döver.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağır yongayı yel kaldırmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağırlık altın kale, hafiflik başa bela.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağız büzülür, göz süzülür, ille burun, ille burun.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağız yer yüz utanır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağızdan burun yakın, kardeşten karın.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aş taşarsa çömçenin değeri kalmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aş taşınca kepçeye paha olmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aş tuz ile, tuz oran ile.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aşk ağlatır, dert söyletir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aşk başa gelirse akıl baştan çıkar.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aşk olmayınca meşk olmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aşure yemeye giden kaşığını taşır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aşı pişiren yağ olur, gelinin yüzü ağ olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aşık alemi kör, dört yanını duvar sanır.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aşık daima bey oturmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aşını, eşini, işini bil.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aşığın gözü kördür.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Abdal abdalın ne umduğunu, ne bulduğunu ister.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Abdal ata binmiş bey oldum sanmış.
• Abdal düğünden, çocuk oyundan usanmaz.
• Abdala "kar yağıyor" demişler, "titremeye hazırım" demiş.
• Abdalın arkadaşlığı yol görününceye kadardır.
• Abdalın karnı doyunca gözü pabucundadır.
• Abdestsiz sofuya namaz dayanmaz.
• Adam adamdır olmasa da pulu, eşek eşektir olsa da çulu.
• Adam eşeğinden, kadın döşeğinden belli olur.
• Adam kıtlığında keçiye Abdurrahman Çelebi derler.
• Adam olana bir söz yeter.
• Adam sandık eşeği, altına serdik döşeği.
• Adam sandım eşeği, alnıma çarptı daşşağı!
• Adam yenilmekle marifetli olur, yanılmakla âlim.
• Adamak kolay, ödemek güçtür.
• Adamakla mal mı tükenir?.
• Adamın iyisi iş başında belli olur.
• Adı çıkacağına canı çıksın.
• Adı çıktı dokuza, inmez sekize.
• Ağaç ne kadar meyve verirse, dalı o kadar yere eğilir.
• Ağaç ne kadar uzarsa uzasın göğe değmez.
• Ağaç ne kadar yüksek olsa da yaprakları yere düşer.
• Ağaç ucuna yel değer, güzel kişiye söz değer.
• Ağaç yaşken eğilir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağaca balta vurmuşlar "sapı bendendir" demiş.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağacın kurdu içinde olur^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağaca beşikten mezara kadar muhtacız.
• Ağaca çıkan keçinin dama çıkan oğlağı olur.
• Ağaca çıkan keçinin dala bakan oğlağı olur.
• Ağaca dayanma çürür, insana güvenme ölür.
• Ağacı kurt, insanı dert bitirir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağaçlı köyü su basmaz.
• Ağaçsız memleket duvaksız geline benzer.
• Ağaçtan maşa, aptaldan paşa olmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ağaran baş, ağlayan göz gizlenmez.
• Ağır baş iyidir, yenlik olsa uçar.
• Ağır git ki yol alasın.
• Ağır kazan geç kaynar.
• Ağır otur, batman götür.
• Ağır taş batman döver.
• Ağır taş yerinden oynamaz.
• Ağız yemeyince yüz utanmaz.
• Ağlama ölü için, ağla deli için.
• Ağlamayan çocuğa meme vermezler.
• Ağlarsa anam ağlar, gerisi yalan ağlar.
• Ağlayak da gözden mi olak?'.
• Ağrısız baş mezarda olur.
• Ağustos ayında beyni kaynayanın, zemheride (Zahmarıda) kazanı kaynar.
• Ağustosta beynin kaynasın, kışın da tencere kaynasın.
• Ağzı açık ayran delisi.
• Ağzına bir zeytin verir, ardına tulum tutar.
• Ağzından bal akıyor.
• Ah alan unmaz, ah yerde kalmaz.
• Ak gün ağartır‚ kara gün karartır.
• Ak ile kara dere kenarında belli olur.
• Ak köpeğe koyun diye sarılma.
• Akan su, pis tutmaz.
• Akçe bulsam, çıkı yok.
• Akıl, akıldan üstündür.
• Akıl para ile satılmaz.
• Akıl yaşta değil baştadır.
• Akıl yiğide sermayedir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akılı olmayana neylesin sakal, kayışı tarladan götürür çakal.
• Akıllı düşman, akılsız dosttan hayırlıdır^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Akıllı düşünene kadar, deli oğlunu evermiş, torunu olmuş.
• Akıllı olan katar katar yer, akılsız olan satar satar yer.
• Akılsız başın cezasını ayaklar çeker.
• Akılsız köpeği yol kocatır.
• Akılsızın şaşkını beyaz giyer kış günü.
• Akıllı deliye söyletirmiş!
• Akıntıya kürek çekme, kurak yere ekin ekme.
• Alet işler el övünür, talih işler kul övünür!
• Alışkın olmayan götte don durmaz!
• Alışmış, kudurmuştan beterdir!.
• Allah yolu yolsuza düşürmesin
• Alma yetimin ahını! Çıkar aheste aheste.
• Altın, yere düşmekle pul olmaz'
• Anam babam kesem!.. Elimi soksam soksam yesem.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Anasına bak kızını al, kıyısına bak bezini al!
• Anası ölen hanım olur, babası ölen bey olur.
• Aptal ata binince bey oldum sanır
• Akranıyla konuşmayanın sesi, semadan gelir.
• Akşam gelen misafirin, yiyeceği bulgur sıkısı, yatacağı ahır sekisi.
• Akşamın hayrından sabahın şerri iyidir.
• Al elmaya taş atan çok olur.
• Al malın iyisini çekme kaygısını.
• Al yakışırken, el bakışırken.
• Alacağın bir iğne, çeliğin okkasını orantıya vurursun.
• Alçak tavuk kendini ferik gösterir.
• Alim unutmuş, kalem unutmamış.
• Allah aptala eşeğini kaybettirir, sonra buldurup sevindirir(miş).
• Allah dağına göre kar verir.
• Allah şaşırttı mı, dayıya hala dedirtirmiş.
• Allı yelek, pullu yelek, canfes neye gerek?
• Alma el kızının ahını, gökten indirir şahini.
• Alma mazlumun ahını, gökden indirir şahını
• Almadan vermek Allah'a mahsustur.
• Almak kolay ödemek zordur.
• Altın anahtar, her kapıyı açar.
• Altın eşik, ağaç eşiğe muhtaçtır.
• Altın kılıç demir kapıyı açar.
• Altının değerini sarraf bilir.
• Ana gibi yar Bağdat gibi diyar olmaz.
• Anan gibi saç büyüteceğine, baban gibi bıyık büyüt.
• Anan turp, baban şalgam, sen içinde gülbe şeker.
• Ananın bastığı yavru incinmez.
• Ananın bastığı yerde yavru ölmez.
• Anasına bak kızını al, astarına bak bezini al.
• Anlayana sivrisinek saz, anlamayana davul zurna az.
• Aptalın karnı doyunca gözü yolda olur.
• Ar gözden, kâr yüzden anlaşılır.
• Ar namus hak getire.
• Arap eli öpmek, dudak karartmaz.
• Arayan belasını da devasını da bulur.
• Arayan bulur, inleyen ölür.
• Arayan Mevla'sını da bulur, belasını da...
• Arefe günü yalan söyleyenin, bayram günü yüzü kara çıkar.
• Arı bal yapacak çiçeği bilir.
• Arı kahrını çekmeyen balın kadrini ne bilir.
• Arı satmış namusu tell&arirc;la vermiş.
• Arkadaş dediğinin gölgesinde suç işlenir.
• Arkadaşını söyle ki, sana kim olduğunu söyleyeyim.
• Arkalı it kurdu boğar.
• Armudu sapıyla, üzümü çöpüyle, pekmezi küpüyle.
• Armudun iyisini ayılar yermiş.
• Arpa eken darı biçmez.
• Arpa ekip buğday bekleme.
• Aslan yattığı yerden belli olur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Aslı neyse nesli odur.
• Aslına çekmeyen haramzadedir.
• Aslında olan tırnağına getirir.
• Aslını inkâr eden haramzâdedir.
• Aslını inkar eden, haramzade olur
• Aslını inkâr edenin nesli gevşek olur.
• Asılmış adamın evinde ipten söz edilmez.
• Aş kaşık ile, iş keşik ile.
• Aş sabahın iş sabahın.
• Aşağı tükürsen sakal, yukarı tükürsen bıyık.
• Aşk olmayınca meşk olmaz.
• At alırsan yazın, deve alırsan güzün, avrat alırsan gezin ha gezin.
• At binenin kılıç kuşananındır.
• At ile avrat yiğidin ikbalindendir.
• At karnından yiğit burnundan bellidir.
• Atlar tepişir olan eşeklere olur.
• At olacak tay yürüyüşünden belli olur.
• At ölür itlere bayram olur.
• At ölür meydan kalır, yiğit ölür şan kalır
• At ver hasım ol, kız ver hısım ol.
• At yedi günde, it yediği günde unutur.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• At, sahibine göre kişner.
• Ata binmek bir ayıp, inmek iki ayıp.
• Ata et, ite ot verilmez.
• Ata sözü tutmayan, uluya uluya kalır.
• Ateş düştüğü yeri yakar.
• Ateş ile barut bir arada olmaz.
• Ateş olmayan yerden duman çıkmaz.
• Atın iyisine doru, yiğidin iyisine deli derler
• Atlıya selam kelam, eşekliye sonra gine gelem
• Atı alan Üsküdar'ı geçti.
• Atımın anlı sakar, lakabını ele takar.
• Atın iyisi arkadan gelmez.
• Atlar tepişirken arada eşekler ezilir.
• Atlı, itli sığmış, bir çocuk sığmamış.
• Attan düşen kaba döşek, eşekten düşen kazma kürek.
• Attan düşen ölmez, eşekten düşen ölür.
• Attan indi eşeğe bindi.
• Attığın taş ürküttüğün kuşa değmez.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Avradı er zapt etmez, ar zapt eder.
• Ay bozmaz, süt kokmaz. Kokarsa ayran kokar, çünkü aslı süttür.
• Ayağa değmedik taş, başa gelmedik iş olmaz.
• Ayağın sığmayacağı yere baş sokulmaz.
• Ayağını yorganına göre uzat.
• Aydan gelen halı üstüne, günde gelen kül üstüne.
• Avcı ne kadar hile bilse, ayı o kadar yol bilir.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Avcı nanca al bilse; ayı onca yol bilir.
• Avradın dolaşığı, akşamdan sabaha kor bulaşığı
• Ayı yavrusunu severken öldürürmüş.
• “Ayının bildiği 40 türkü, 40’ı da armut üstüne...”. ^{Vikisözlük'e bağlantı}
• “Ayıya sormuşlar mesleğin ne diye? Berberlik demiş. Amma da eline yakışır ya demişler!”. ^{Vikisözlük'e bağlantı} (.
• Ayranım ekşidir diyen olmaz.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Ayvaz kasap hepsi bir hesap.^{Vikisözlük'e bağlantı}
• Az kazanan çok kazanır, çok kazanan hiç kazanır.
• Az menfaat çok zarara mal olur.
• Az sabırda, çok keramet vardır. Şablon:Gününsözü
• Az tamah, çok ziyan getirir.
• Az veren candan, çok veren maldan verir.
• Az yaşa, uz yaşa, akıbet gelecek başa.
• Az yaşa, uz yaşa! Akıbet gelecek başa!
• Az yetmez, çok artmaz!
• Azan Mevlasını da bulur, belasını da.
• Azı bilmeyen çoğu hiç bilmez.
• Azı bulamayan, çoğu hiç bulamaz!
• Azıcık aşım, kaygısız başım.
• Azıksız yola çıkanın, iki gözü el torbasında olur.
• Azimle işeyen, duvarı deler!

---

Kişiler | Atasözleri | Konular | Kitaplar | Hayali karakterler | Filmler | Diyaloglar | Belgeler | Duvar yazıları | Mesajlar | Gaflar | Sloganlar

Tüm kategoriler - Tüm sayfalar - Rastgele sayfa