Türkçe atasözleri/N: Revizyonlar arasındaki fark

Vikisöz, özgür söz dizini
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Kibele (mesaj | katkılar)
88.255.237.242 adlı kullanıcının son 3 değişikliği reddedilerek Berrram sürümüne (106732) geri dönüldü
Natuur12 (mesaj | katkılar)
k Reverted 1 edit by Kibele (talk) identified as vandalism to last revision by 88.255.237.242. (TW)
1. satır: 1. satır:
<div ><small> '''<''' [[Türk atasözleri]] </small></div>
<div ><small> '''<''' [[Türk atasözleri]] </small></div>


*- '''Namaz, yolda koymaz!''' ("Namaz, yolda gomaz!") (Dağdaş ve ark., 2006). “Namazını ihmal etme! Namazını her şartta eda et! Namaz kıldığın için işinde aksama olmaz!”, vb. anlamlarda kullanılan bir atasözü (Dodurgalı 1341'li Fatmana Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş, 1981).
*- '''Nakş-ı bedi, rakkaşa racidir!''' (Mustafa İslamoğlu’ndan naklen Said Dağdaş, 7.10.2012, Hilal TV’de12:15, 7.12.2012).
*- '''Nam olsun, kâr olmasın!''' (Antalya’lı 1955’li Mehmed Ali Şener’den naklen Said Dağdaş, 16.12.2013). “Yeter ki gösteriş olsun! Yeter ki bir iş yapıldığı zannedilsin! Namımız yürüsün!..”
*- '''Nasipse el getirir, yel getirir, sel getirir! Nasip değilse el götürür, yel götürür, sel götürür!"''' “Nasip; istenen değil, hep verilen! Nasipse gelirmiş Çin'den, Yemen'den. Nasip değilse; senin olsa bile kayar gidermiş elinden!.." Hz. Mevlana Celaleddin-i Rumi'ye atfedilen sözün anlamı ile aynı denilebilir (Ankara, 5.10.2011).
*- '''Ne kokar! Ne bulaşır!..''' (1946’lı Mut’lu Orman Mühendisi Mustafa Erikçi’den naklen Said Dağdaş, Beyşehir, 7.5.2013). Kendisinden, kendisi dışındaki insanlara-topluma yararı olmanın zor olduğu insanları, 1970’li yıllarda “göbekçi” olarak da adlandırılan insanları tarifte kullanılır.
*- '''Ne olduğunu değil, ne olacağını düşünmek lazım?!''' (Erzurum-Oltu’lu, 1964’lü Feyzullah Kılıç'tan naklen Said Dağdaş, 25.5.2010).
*- '''Ne Şam’ın şekeri, ne Arabın yüzü!''' (Orman Mühendisi Hasan Turan’dan naklen Said Dağdaş, 1997, Ankara). Her iki seçeneği de müsbet bulmuyorum anlamında (Dağdaş ve ark., 2006).
*- '''Ne şeytanı gör! Ne salavatı getir!''' Önceden tedbirini al! Sonradan düzeltmek için uğraşma! anlamında (1929'lu Mehmed Baz'dan naklen Said Dağdaş, 11.07.2011; İnatçı filminde Kemal Sunal'dan naklen (Ne şeytanı gör! Ne salavatı getir derler…) Said Dağdaş, 10.1.2013, 20:14).
*- '''Ne verirsen elinle, o da gider seninle!''' Cömert ol! Karşılığını görürsün! anlamında (Ayşe Şener'den nakleden Fatma Şener'den naklen Said Dağdaş, Akseki-Kuyucak, 15.01.2005), (Dağdaş ve ark., 2006).
*- '''Neler yedi bu diş, ne altın oldu ne gümüş!..''' Zenginliğin, bu kapsamda bolca çok yemek yemenin de insana herhangi bir değer katmayacağını, herhangi bir yararının olmayabileceğini ifade eder (Ankara-Çubuk-Çiçekli köyünden tahminen 80 yaşlarında rahmetli olan Fatma Aygün'den nakleden Naci Yaman’dan naklen Said Dağdaş, 18.05.2012).
*- '''Nene ölme! Bahar gelecek. Dede ölme! Pancar zamanı gelecek...''' (''Pîrê nemir bahar tê! Kalo nemir pancar tê'').) "Ölme eşeğim ölme! Bahar gelecek!" atasözü ile benzer anlamda kullanılan bir atasözümüz. Aynı zamanda, "Pîrê nemre bihar tê kerêmin nemre qîbal tê." atasözünün farklı sürümü. Umutsuz olunan durumlar için kullanılır. (Diyarbakır-Silvan'lı 1944’lü Nefise Ekici'den nakleden oğlu 1977’li Cihangir Ekici'den naklen Said Dağdaş, 4.11.2013).
*- '''Neyleyeyim dünyayı! Bana Allah’ım gerek!..''' Aslolan Allah’a kavuşmaktır. Allah’a kavuşmanın gerektirdiği donanıma sahip olmaktır. İnsanoğlu için uzun vadeli hedef; geçicilik değil, ebediliği, ahireti kazanmaktır anlamında... (Yunus Emre’nin bir şiirinden nakleden Fatmana Dağdaş’dan naklen Said Dağdaş).
*- '''Nisan’da yağsa, dinmese!.. Övünürse de Mayıs övünsün!''' (Ankara-Şereflikoçhisar-Kurutlutepe köyünden 1965’li Doğan Güçlü’den naklen Said Dağdaş, 8.4.2013). Nisan rahmeti berekettir, büyümenin semeresi de Mayıs’da görülür. “Mart'ta, sıçan siymesin! Nisan'da, yağsın! Dinmesin!” (Kırıkkale-Keskin'li, 1929'lu Ziya Kökver'den nakleden torunu 1971'li Şükrü Kökver'den naklen Said Dağdaş, 4.4.2011) atasözü ile benzer anlamda. Mukayese edilen aylar farklıdır sadece.
*- '''Niyyet hayır akibet hayır!''' (Şeyh Ali Semerkandi Hazretlerinin sözünden naklen Said Dağdaş, 2.12.2013,http://www.islamseli.com/en-guzel-sozler/34385-seyh-ali-semerkand-hz-sozleri.html (Son Erişim Tarihi: 2.12.2013).
*- '''Nöger bolsan teng bol! Nöger bolmasan keng bol!''' (Dost olursan denk ol! Dost olmazsan uzak ol!), (Bice, 1991, s. 171).
*- '''Nush ile yola gelmeyeni etmeli tekdir! Tekdir ile uslanmayanın hakkı kötektir!..''' “Yanlış ve hatada ısrar eden/edenler önce uyarılır, hatası hatırlatılır, nasihat edilir. Nasihat kâr etmezse, daha sert tedbirlere başvurulur!” anlamında, Ziya Paşa’nın Terkib-i Bend şiirinden aktarılan Türkçe’nin zirve sözlerinden biridir (Said Dağdaş). http://www.antoloji.com/terkib-i-bend-siiri/
* Namaza meyli olmayanın ezanda kulağı olmaz.{{VS|Namaza meyli olmayanın ezanda kulağı olmaz}}
* Namaza meyli olmayanın ezanda kulağı olmaz.{{VS|Namaza meyli olmayanın ezanda kulağı olmaz}}
* Namazda meyli olmayanın kulağı ezanda olmaz.{{VS|Namazda meyli olmayanın kulağı ezanda olmaz}}
* Namazda meyli olmayanın kulağı ezanda olmaz.{{VS|Namazda meyli olmayanın kulağı ezanda olmaz}}

20.06, 29 Ocak 2014 tarihindeki hâli

  • - Namaz, yolda koymaz! ("Namaz, yolda gomaz!") (Dağdaş ve ark., 2006). “Namazını ihmal etme! Namazını her şartta eda et! Namaz kıldığın için işinde aksama olmaz!”, vb. anlamlarda kullanılan bir atasözü (Dodurgalı 1341'li Fatmana Dağdaş'dan naklen Said Dağdaş, 1981).
  • - Nakş-ı bedi, rakkaşa racidir! (Mustafa İslamoğlu’ndan naklen Said Dağdaş, 7.10.2012, Hilal TV’de12:15, 7.12.2012).
  • - Nam olsun, kâr olmasın! (Antalya’lı 1955’li Mehmed Ali Şener’den naklen Said Dağdaş, 16.12.2013). “Yeter ki gösteriş olsun! Yeter ki bir iş yapıldığı zannedilsin! Namımız yürüsün!..”
  • - Nasipse el getirir, yel getirir, sel getirir! Nasip değilse el götürür, yel götürür, sel götürür!" “Nasip; istenen değil, hep verilen! Nasipse gelirmiş Çin'den, Yemen'den. Nasip değilse; senin olsa bile kayar gidermiş elinden!.." Hz. Mevlana Celaleddin-i Rumi'ye atfedilen sözün anlamı ile aynı denilebilir (Ankara, 5.10.2011).
  • - Ne kokar! Ne bulaşır!.. (1946’lı Mut’lu Orman Mühendisi Mustafa Erikçi’den naklen Said Dağdaş, Beyşehir, 7.5.2013). Kendisinden, kendisi dışındaki insanlara-topluma yararı olmanın zor olduğu insanları, 1970’li yıllarda “göbekçi” olarak da adlandırılan insanları tarifte kullanılır.
  • - Ne olduğunu değil, ne olacağını düşünmek lazım?! (Erzurum-Oltu’lu, 1964’lü Feyzullah Kılıç'tan naklen Said Dağdaş, 25.5.2010).
  • - Ne Şam’ın şekeri, ne Arabın yüzü! (Orman Mühendisi Hasan Turan’dan naklen Said Dağdaş, 1997, Ankara). Her iki seçeneği de müsbet bulmuyorum anlamında (Dağdaş ve ark., 2006).
  • - Ne şeytanı gör! Ne salavatı getir! Önceden tedbirini al! Sonradan düzeltmek için uğraşma! anlamında (1929'lu Mehmed Baz'dan naklen Said Dağdaş, 11.07.2011; İnatçı filminde Kemal Sunal'dan naklen (Ne şeytanı gör! Ne salavatı getir derler…) Said Dağdaş, 10.1.2013, 20:14).
  • - Ne verirsen elinle, o da gider seninle! Cömert ol! Karşılığını görürsün! anlamında (Ayşe Şener'den nakleden Fatma Şener'den naklen Said Dağdaş, Akseki-Kuyucak, 15.01.2005), (Dağdaş ve ark., 2006).
  • - Neler yedi bu diş, ne altın oldu ne gümüş!.. Zenginliğin, bu kapsamda bolca çok yemek yemenin de insana herhangi bir değer katmayacağını, herhangi bir yararının olmayabileceğini ifade eder (Ankara-Çubuk-Çiçekli köyünden tahminen 80 yaşlarında rahmetli olan Fatma Aygün'den nakleden Naci Yaman’dan naklen Said Dağdaş, 18.05.2012).
  • - Nene ölme! Bahar gelecek. Dede ölme! Pancar zamanı gelecek... (Pîrê nemir bahar tê! Kalo nemir pancar tê).) "Ölme eşeğim ölme! Bahar gelecek!" atasözü ile benzer anlamda kullanılan bir atasözümüz. Aynı zamanda, "Pîrê nemre bihar tê kerêmin nemre qîbal tê." atasözünün farklı sürümü. Umutsuz olunan durumlar için kullanılır. (Diyarbakır-Silvan'lı 1944’lü Nefise Ekici'den nakleden oğlu 1977’li Cihangir Ekici'den naklen Said Dağdaş, 4.11.2013).
  • - Neyleyeyim dünyayı! Bana Allah’ım gerek!.. Aslolan Allah’a kavuşmaktır. Allah’a kavuşmanın gerektirdiği donanıma sahip olmaktır. İnsanoğlu için uzun vadeli hedef; geçicilik değil, ebediliği, ahireti kazanmaktır anlamında... (Yunus Emre’nin bir şiirinden nakleden Fatmana Dağdaş’dan naklen Said Dağdaş).
  • - Nisan’da yağsa, dinmese!.. Övünürse de Mayıs övünsün! (Ankara-Şereflikoçhisar-Kurutlutepe köyünden 1965’li Doğan Güçlü’den naklen Said Dağdaş, 8.4.2013). Nisan rahmeti berekettir, büyümenin semeresi de Mayıs’da görülür. “Mart'ta, sıçan siymesin! Nisan'da, yağsın! Dinmesin!” (Kırıkkale-Keskin'li, 1929'lu Ziya Kökver'den nakleden torunu 1971'li Şükrü Kökver'den naklen Said Dağdaş, 4.4.2011) atasözü ile benzer anlamda. Mukayese edilen aylar farklıdır sadece.
  • - Niyyet hayır akibet hayır! (Şeyh Ali Semerkandi Hazretlerinin sözünden naklen Said Dağdaş, 2.12.2013,http://www.islamseli.com/en-guzel-sozler/34385-seyh-ali-semerkand-hz-sozleri.html (Son Erişim Tarihi: 2.12.2013).
  • - Nöger bolsan teng bol! Nöger bolmasan keng bol! (Dost olursan denk ol! Dost olmazsan uzak ol!), (Bice, 1991, s. 171).
  • - Nush ile yola gelmeyeni etmeli tekdir! Tekdir ile uslanmayanın hakkı kötektir!.. “Yanlış ve hatada ısrar eden/edenler önce uyarılır, hatası hatırlatılır, nasihat edilir. Nasihat kâr etmezse, daha sert tedbirlere başvurulur!” anlamında, Ziya Paşa’nın Terkib-i Bend şiirinden aktarılan Türkçe’nin zirve sözlerinden biridir (Said Dağdaş). http://www.antoloji.com/terkib-i-bend-siiri/
  • Namaza meyli olmayanın ezanda kulağı olmaz.Vikisözlük'e bağlantı
  • Namazda meyli olmayanın kulağı ezanda olmaz.Vikisözlük'e bağlantı
  • Nasihat isteyen tembele iş bulursun.Vikisözlük'e bağlantı
  • Ne doğrarsan aşına, o çıkar karşına.Vikisözlük'e bağlantı
  • Ne doğrarsan aşına,o çıkar kaşığına.Vikisözlük'e bağlantı
  • Ne ekersen onu biçersin.Vikisözlük'e bağlantı
  • Ne idik,ne olduk.Vikisözlük'e bağlantı
  • Ne karanlıkta yat, ne kara düş gör.Vikisözlük'e bağlantı
  • Ne kaa (kadar) ekmek, o kaa (kadar) köfte.
  • Ne verirsen elinle, o gider seninle.Vikisözlük'e bağlantı
  • Ne verirsen elinle,o gelir seninle.Vikisözlük'e bağlantı
  • Ne yavuz ol asıl, ne yavaş ol basıl.Vikisözlük'e bağlantı
  • Nefesin elverirse borazancı başı ol.Vikisözlük'e bağlantı
  • Nerde birlik, orda dirlik.Vikisözlük'e bağlantı
  • Nerde hareket, orda bereket.Vikisözlük'e bağlantı
  • Nerde çokluk, orda bokluk.Vikisözlük'e bağlantı
  • Nerede birlik,orada dirlik.Vikisözlük'e bağlantı
  • Nerede hareket, orada bereket.Vikisözlük'e bağlantı
  • Neren ağrırsa canın orda.Vikisözlük'e bağlantı
  • Nereye gitsen okka dört yüz dirhem.Vikisözlük'e bağlantı
  • Nikahta keramet vardır.Vikisözlük'e bağlantı
  • Nisan yağar sap olur, mayıs yağar çeç olur.Vikisözlük'e bağlantı
  • Niyet hayır, akıbet hayır.Vikisözlük'e bağlantı
  • Niyetsiz hacı, ya Bağdat'tan döner ya Arafat'tan. Vikisözlük'e bağlantı
  • Nush ile uslanmayanı etmeli tekdir, tekdir ile uslanmayanın hakkı kötektir. Vikisözlük'e bağlantı